برهان ساطع برای هدایت بخواهیم

حجت‌الاسلام و المسلمین محمد تقی سبحانی نیا عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و معاون فرهنگی و هنری  مؤسسه دارالحدیث در گفت‌وگو با ایکنا؛ به تشریح دعای روز نهم ماه مبارک رمضان که در آن آمده است: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ اجْعَلْ لی فیهِ نصیباً من رَحْمَتِكَ الواسِعَةِ واهْدِنی فیهِ لِبراهِینِكَ السّاطِعَةِ وخُذْ بناصیتی الى مَرْضاتِكَ الجامِعَةِ بِمَحَبّتِكَ یا أمَلَ المُشْتاقین؛ خدایا قرار بده برایم در آن بهره‌اى از رحمت فراوانـت و راهنمائیم كن در آن به برهان و راه‌هاى درخشانت و بگیر عنانم به سوى رضایت همه جانبه‌ات بدوستى خود اى آرزوى مشتاقان»، پرداخت و عنوان کرد: این دعا کوتاه اما هر جمله آن پر مغز است به نحوی که می‌توان آن را به صورت مبسوط تفسیر کرد.

وی تشریح کرد: در جمله اول دعا آمده است: «خدایا برای من در این روز قرار بده از رحمت واسعه ات بهره‌ای» همانطور که در بسیاری از آیات و ادعیه آمده رحمت خدا وسیع است یعنی گستردگی آن شامل همه خلایق می‌شود. در برخی دعاها هم آمده است ای کسی که رحمتت بر غضبت پیشی گرفته است؛ اگر رحمت الهی که یک امر معنوی است را به یک امر مادی تشبیه کنیم می‌توان آن را به باران الهی تشبیه کرد که در بهار می‌بارد. باران بهاری نقش احیا کنندگی دارد لذا در روایات آمده است که تن و بدنتان را از باد و باران بهاری نپوشانید و اجازه دهید این باران شما را احیاء کند.

حجت‌الاسلام سبحانی نیا با اشاره به اینکه رحمت الهی نقش باران را بر جان انسان ایفا می‌کند و احیاگر است، گفت: پس در ادعیه‌ای که به ویژه در ماه رمضان می‌خوانیم از خدا بخواهیم رحمت واسعه خود را نصیب ما کند تا احیا شویم.  

وی ادامه داد: رحمت الهی زیاد است و همه را شامل می‌شود همانطور که باران همه کسانی که زیر ابر بارانی قرار دارند مشمول می‌شوند مگر کسی که خودش نخواهد و کسی که خودش را از رحمت الهی دور می‌کند مقصر خودش است نه رحمت الهی.

وقتی از خدا می‌خواهیم، به طور طبیعی و قهری ما را بیشتر مورد لطف قرار می‌دهد

عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث اضافه کرد: با اینکه می‌دانیم رحمت الهی وسیع است ولی باز هم از خدا می‌خواهیم نصیب ما شود، تذکر به این نکته است که ما خودمان را از رحمت الهی محروم نکنیم. از سوی دیگر حتماً باید از خدا خواست، چراکه وقتی از خدا می‌خواهیم به طور طبیعی و قهری ما را بیشتر مورد لطف و رحمت خود قرار می‌دهد.

در روزهای پرنعمت رویمان را برنگردانیم

وی تصریح کرد: تصور نکنیم حال که رحمت الهی واسعه است، چه من بخواهم و چه نخواهم شامل حال من می‌شود؛ اینطور نیست. اگر اینطور بود این همه در دعاها بر زبان اهل بیت(ع)، خواستن جاری نمی‌شد و آنها از ما نمی‌خواستند از خدا بخواهیم خداوند رحمت خود را نصیب ما بکند و طبیعی است که در این روزهای پر نعمت که خدا سفره خود را پهن کرده است ما نباید رویمان را برگردانیم. مثلاً خدا روزه، دعا، ذکر و ... خواسته و گفته نفستان تسبیح و خوابتان عبادت است، آنوقت ما به جای اینکه از این رحمت استفاده کنیم مسیر عصیان و گناه را در پیش بگیریم و ترک نماز و روزه کنیم.

حجت الاسلام سبحانی‌نیا به ادامه دعا که می‌فرماید: «واهْدِنی فیهِ لِبراهِینِكَ السّاطِعَةِ؛ خدایا مرا از برهان‌های نوران و درخشانت بهره مند ساز» اشاره و تشریح کرد: گاهی اوقات قلب‌های ما کدورت گرفته غفلت‌ها باعث زنگار می‌شود و ما به سمت نورانیت سوق پیدا نمی‌کنیم. در این جمله می‌فرماید خدایا مرا به آن سمت هدایت کن که من از برهان‌هایی که تو برای بندگانت قرار دادی استفاده کنم و هدایت شوم و نورانیت را درک کرده چشمانم بصیر شود.

برهانی برای دستگیری از دوست از خدا می‌خواهیم

وی اضافه کرد: برای مفهوم «برهان» دو صفت آورده شده است: برهان قاطع و برهان ساطع. برهان قاطع یعنی برهانی که می‌بُرد و برای مقابله با دشمنان و ساکت کردن خصم به کار می‌رود. اما برهان ساطع یعنی نورانی، برهانی نیست که بخواهد دشمن را سرکوب کند بلکه برهانی است که می‌خواهد از دوست دستگیری کند. برهان ساطع یعنی نورافکنی که من راه درست را پیدا کنم و به سمت رحمت واسعه خدا رهنمون شوم بر همین اساس برهان قاطع نیامده بلکه برهان ساطع آمده که برای مومنان کارآمد است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث در تشریح «وخُذْ بناصیتی الى مَرْضاتِكَ الجامِعَةِ»، گفت: ناصیه یعنی موهای پیشانی که مفهوم آن این است که خدایا من اگر خودم علاقه مند نیستم من را با اجبار و به زور به سمت هدایت خود رهنمون کن چون ممکن است من غافل باشم و گناهان من را به سمت خود کشانده باشند، لذا اگر من تمایل نداشتم مرا به سمت جایی ببر که تو خود راضی هستی و توفیق جلب رضایت خود را بده.

وی عنوان کرد: «یا أمَلَ المُشْتاقین؛ ای آرزوی مشتاقان». اگر ما لذت انس با خداوند متعال را درک کنیم دیگر لازم نیست ناصیه (موی پیشانی) ما را بگیرند و به سوی خدا ببرند بلکه با اشتیاق به سمت خدا می‌رویم. و مفهوم آن یعنی من می‌خواهم به این درجه از معرفت نائل شوم که تو را با اشتیاق و آرزو بخواهم و به سمت تو اشتیاق داشته باشیم.

انتهای پیام