دروغ و ریاکاری سرمایه اجتماعی را کاهش می‌دهد
گروه اجتماعی- یک جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه گفت: برخی رفتارها و ساختارهای اجتماعی به گونه‌ای شده که به گسترش دروغ و ریاکاری در جامعه دامن می‌زند و این مسائل در فرهنگ ما نهادینه شده است.
مرتضی پدریان در گفت‌و‌گو با ایکنا اصفهان با بیان اینکه اولین کسی که مفهوم سرمایه اجتماعی را مطرح کرد، جامعه‌شناسی به نام «پوتنام» بود، اظهار کرد: مهمترین و اصلی‌ترین شاخص‌های سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی و احساس تعلق اجتماعی است، یعنی اگر در جامعه‌ای بی‌تفاوتی اجتماعی افزایش پیدا کند، سرمایه اجتماعی آن جامعه کاهش می‌یابد.
وی با اشاره به اینکه مؤلفه‌های دینی می‌تواند به ارتقاء سرمایه اجتماعی کمک کند، گفت: اگر در جامعه‌ای دروغ و ریا شایع شود، بی‌اعتمادی اجتماعی افزایش و به تبع آن، سرمایه اجتماعی کاهش می‌یابد.
این جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه بیان کرد: بر اساس نظرسنجی که در سال 94 انجام شده، میزان اعتماد اجتماعی با گویه و سنجش کم و خیلی کم در جامعه ایران 90 درصد است، یعنی 90 درصد مردم اعلام کردند که اعتمادشان به دیگران، کم و خیلی کم است.
پدریان رفتارهای ریاکارانه و دروغ در جامعه را علت این وضعیت خواند و افزود: برخی آموزه‌ها و رفتارهای نادرست نوعی ریاکاری و دروغ را به جامعه تزریق می‌کنند. این موضوع باعث شده تا نقش دین نیز تحت شعاع قرار گیرد. گاهی با متن واقعی دین سروکار داریم و زمانی هم با مسائلی مواجه می‌شویم که به دین اضافه شده که این اضافات می‌تواند تا حدودی به رواج دروغ و ریاکاری در جامعه دامن بزند و البته مربوط به شرایط امروز جامعه نیست و پدیده‌ای کاملا تاریخی است، چنانکه «کنت دو بینگو» پژوهشگر فرانسوی در سفرنامه خود و «جیمز موریه» در کتاب «حاجی بابای اصفهانی» و اکثر قریب به اتفاق سفرنامه‌نویسان روس، نکته‌ای که در جامعه ما ظاهر و آشکار می‌دیدند، ریا، دروغ و دغلکاری بود.
وی ادامه داد: متأسفانه این مسائل در فرهنگ ما نهادینه شده است و برخی رفتارها و ساختارهای اجتماعی هم به گسترش دروغ و ریاکاری در جامعه دامن می‌زند، مثلا زمانی که کسی برای دریافت وام به بانک مراجعه می‌کند، از او می‌خواهند تا حتما یک فاکتور خرید لوازم خانگی بیاورد، ولو اینکه نیاز به لوازم خانگی نداشته باشد؛ بنابراین افراد را برای رسیدن به اهداف خود وادار به دروغ‌گویی و اعمال خلاف می‌کنند. متاسفانه جمله‌ای در میان مردم به شدت شایع شده که می‌گویند اگر دروغ نگوییم، زندگی‌مان نمی‌چرخد.
این جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: نظام‌های ایدئولوژیک بعضا برای اینکه بتوانند به حیات خود ادامه دهند، به رفتارهای ظاهری افراد بها می‌دهند و این ظاهرسازی‌ها باعث می‌شود تا افراد به سمت ریاکاری سوق پیدا کنند.
انتهای پیام
