دستورالعملی برای ترک گناه/ با این 15 عمل غرق رحمت الهی شویم

حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام، محقق و پژوهشگر دینی و نویسنده کتاب «نجوای روزه‌داران» که شامل شرح دعاهای ماه رمضان در دو جلد است، در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ به تشریح دعای روز بیست‌‌و‌نهم ماه مبارک رمضان که در آن آمده است: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ غَشّنی بالرّحْمَةِ وارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ وطَهّرْ قلْبی من غَیاهِبِ التُّهْمَةِ یا رحیماً بِعبادِهِ المؤمِنین؛ خدایا بپوشان در آن با مهر و رحمت و روزى كن مرا در آن توفیق و خوددارى و پاك كن دلم را از تیرگی‌ها و گرفتگى‌هاى تهمت اى مهربان به بندگان با ایمان خود» پرداخت و گفت: در ابتدای دعای امروز از خداوند می‌خواهیم كه ما را غرق رحمت و مهر خویش كند. اما برای اینکه ما شامل رحمت الهی بشویم، شرایطی دارد.

با این 15 عمل غرق رحمت الهی شویم

وی 15 عمل که انجام آنها موجب می‌شود غرق رحمت الهی شویم را نام برد و عنوان کرد: ایمان و عمل صالح، اطاعت و پیروی از رسول خدا، دوست داشتن حضرت علی‌(ع)، ترک گناه، توبه و استغفار، عمل به آیات قرآن، اقامه نماز، صبر، عدل و انصاف، عفو و بخشش، ترحم، طلب رحمت برای مردم، اصلاح میان برادران دینی و حل اختلافات مسلمانان و رعایت تقوا، نرم خویی با مردم و مصافحه و معانقه با مؤمن و علاقه‌مندی نسبت به او اعمالی هستند که انسان را غرق رحمت الهی می‌کنند.

با دانستن اینکه رحمت خداوند چیست، شامل رحمت او نمی‌شویم

نویسنده کتاب «آرزوهای ناب» که شرح دعای حضرت مهدی (عج) در تشریح فراز دوم این دعا که می‌فرماید: « وَارزُقنی فیهِ التَّوفیقَ وَالعِصمَةَ؛ و توفیق (طاعت) و حفظ از گناهان را روزی فرما» گفت: با دانستن اینکه رحمت خداوند چیست و چه چیزی رحمت خدا را نازل می‌کند، شامل رحمت او نمی‌شویم. بلکه باید آنها را در زندگی جاری بکنیم. به همین خاطر فوراً از خداوند طلب توفیق الهی می‌کنیم.

منظور از توفیق همان موفقیتی است که خداوند نصیب انسان می‌کند

وی عنوان کرد: توفیق در لغت به معنای سوق دادن اسباب به سوی مطلوب خیر است و در تمام امور خیر انسان باید توفیق انجام آن را از خدای متعال درخواست کند و همانگونه كه انبیاء الهی به ما تعلیم داده‌اند، جز به او تكیه نزنیم و به غیر او توكل نکنیم. در این دعا منظور از توفیق همان موفقیتی است که خداوند نصیب انسان می‌کند تا در راه اطاعت و بندگی او قدم بردارد و یا به قولی دیگر منظور از توفیق همان ذکر شریف: «لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم».

این اعمال زمینه کسب توفیق الهی را موجب می‌شود

این پژوهشگر مباحث دینی در ادامه یاری و نصرت الهی، جذبه الهی، هدایت‌خواهی و هدایت پذیری، غنیمت دانستن فرصت‌های معنوی و خیرخواهی خداوند را از زمینه‌ها و عوامل کسب توفیق عنوان و اظهار کرد: آنچه که زمینه‌ساز توفیق و عامل موفقیت انسان می‌شود، زیاد است از جمله شرح صدر، دعا و طلب خیر از خداوند، تلاش و جهاد برای خدا، دوری از دام‌های دنیا،عمل به علم خود، پیروی از خوشنودی خداوند، دینداری، یاری کردن دین خدا، استقامت در راه بندگی، سجده‌های طولانی و حلال خواری و پرهیز از حرام خواری.

اما پیامدها و آثار توفیق الهی چیست؟ حجت‌الاسلام بیدرام اظهار کرد: توفیق‌مندی، پیامدها و آثار مثبت بسیاری دارد از جمله: مصونیت از گناه، علم نافع، عمل صالح و نیک، جلب حسنات، همراهی خداوند، نرم خویی، عبادت، ثبات قدم، یاد الهی و ... .

این اعمال ما موجب سلب توفیق الهی می‌شود

وی ضمن هشدار نسبت به اینکه عواملی موجب سلب توفیق الهی می‌شود، گفت:  فراموشی خداوند، تردید داشتن، معصیت و نافرمانی (فسق: خروج از زیر بندگی الهی)، کفر (انکار حقایق دینی و تغییر نعمت‌های خداوند)، ظلم (خروج از عدالت و حدّ وسط)، اعمال ناشایست، روح نفاق و بی‌ایمانی، سوء رفتار انسان، تخلف از عهد و پیمان و دنیا خواهی عواملی هستند که زمینه سلب توفیق الهی را ایجاد می‌کنند. باید بدانیم که توفیقات الهی بی حساب نصیب کسی نشده و بی حساب هم از کسی منع نمی‌شود. در حقیقت این ما هستیم که با اراده قطعی، حسن نیت، به کارگیری توان، ایجاد آمادگی، روح اخلاص و ایمان، اعمال صالح و.... زمینه ساز دریافت توفیق از جانب خدای تعالی می‌شویم.

هیچ چیز غیر از خودت را در قلب ما باقی نگذار

نویسنده کتاب «راه نجات» که در آن به شناخت گناه و عواقب آن و درمان آن با استغفار و توبه پرداخته شده در خصوص فراز سوم دعا که می‌فرماید: «وَ طَهِّر قَلبی مِن غَیاهِبِ التُّهَمَه؛ خدایا قلبم را از تیرگی‌های تهمت، پاک کن» گفت: حال که به آخر مهمانی رسیدیم، از خداوند می‌خواهیم که دیگر هیچ چیز غیر از خودش را در قلب ما باقی نگذارد. می‌خواهیم که حتی شبهات را هم از قلب ما پاک کند. چون وقتی بنده‌ای گناه می‌کند، قلبش تیره می‌شود. از خداوند می‌خواهیم که قلب ما را از هر گناه و حتی شبهه و چیزهای مشکوک هم پاک کند.

دستورالعملی برای ترک گناه

وی عنوان کرد: دستورالعمل زیر براى ترك گناه و مطهر نگه داشتن قلب از هرگونه آلودگی مفید است. ترك زمینه گناه که این خود زیرمجموعه‌ه‏اى دارد كه مهمترین آن عبارت از است: اول كنترل چشم، دقیقا باید مواظب چشم خود بود كه مبادا به نامحرم و كلًا هر آنچه كه شهوت‌‏انگیز است، نگاه شود. ترك فكر گناه: ترك زمینه گناه سهم بسزایى در ترك فكر گناه دارد ازاین‌‏رو هر چه بیشتر و دقیق‌تر زمینه گناه ترك شود فكر گناه كمتر به سراغ انسان مى‌‏آید. این فكر گناه است كه شوق در انسان ایجاد مى‌کند و بعد از شوق اراده‏ عمل سپس خود گناه محقق مى‏‌شود، مسلما تا اراده و شوق و میل نسبت به كارى نباشد انسان مرتكب آن گناه نخواهد شد.

بیکاری وسوسه می‌آورد

حجت‌الاسلام بیدرام اشتغال به برنامه شبانه روزى را نیز از دستورالعمل‌های ترک گناه عنوان و اظهار کرد: حتما باید شبانه ‏روز خود را با برنامه ‏ریزى صحیح و متناسب وضع روحى و جسمى خود پر كنید و هیچ ساعت بیكارى نداشته باشید تا نفس شما را مشغول كند. در اوقات بیكارى وسوسه‏‌هاى نفس و شیطان به سراغ انسان مى‌‏آید و او را به فكر گناه و سپس به خود گناه مى‏‌كشاند.

مصلحت را بپذیریم و به خدا تهمت نزنیم

روزه، ورزش و فكر در مرگ نیز از سایر عواملی است که بیدارام به آنها اشاره و اظهار کرد: در خصوص طهارت قلب از تاریكی‌های تهمت نیز باید گفت: تهمت‌هایی که ظلمت و تاریکی می‌آورد دو نوع است: تهمت به خداوند متعال و تهمت به بشر. در خصوص تهمت به خداوند ظلمت و تاریكی تهمت گاهی ممكن است به سبب اتهام زدن به خداوند ایجاد شود كه در واقع نتیجه نارضایتی به تقدیر و مشیت الهی است، همانگونه كه در روایت آمده، كه خداوند خطاب به موسی فرمود: دشمن‌ترین افراد از خلق به من كسی است كه به من تهمت می‌زند! حضرت موسی گفت: پروردگارا چه كسی به تو تهمت می‌زند؟ خداوند فرمود: آن كسی كه به مصلحت او برایش، اموری را تقدیر كرده‌ام و او گمان می‌كند، كه اگر چنین نبود بهتر بود و راضی به تقدیر من نیست.

هر چند گناه‌کاریم اما نباید ناامید باشیم

نویسنده کتاب «آرزوهای ناب» که شرح دعای حضرت مهدی (عج) در تشریح آخرین فراز این دعا که می‌فرماید: «یا رَحیما بِعِبادِهِ المُومِنین؛ ای خدای بخشایشگر بر اهل ایمان» گفت: در پایان این دعا از خداوند رحمن و رحیم می‌خواهیم و به رحمت واسعه‌اش قسمش می‌دهیم که با وجود اینکه بنده‌های خوبی برای او نبودیم نصیبی از رحمت واسعه‌اش ما را برخوردار کند، چرا که خودش در قرآن می‌فرماید که نباید از رحمتش ناامید بشویم، هر چند که گناه کار باشیم.

انتهای پیام