ایجاد نظم نوین و احیای ناسیونالیسم آمریکایی؛ اهداف ترامپ از زیر پاگذاشتن تعهدات جهانی

«سیدجللال ساداتیان»، کارشناس مسائل بین‌الملل و کاردار سابق ایران در لندن در گفت‌‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره خروج آمریکا از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و برخی سازمان‌های بین‌المللی و تعهدات جهانی مشابه گفت: آمریکای دوره ترامپ را باید در یک قالب بزرگ‌تر دید. او از چند سازمان بین‌المللی خارج شده و علت آن هم مربوط به شعاری است که در کمپین انتخاباتی مطرح کرد یعنی سیاست‌های فعلی خود را بر اساس شعار «آمریکا برای آمریکایی» پیش می‌برد.

خروج آمریکا از سازمان‌ها و تعهدات جهانی در راستای احیای ناسیونالیسم آمریکایی است

وی ادامه داد: لذا تمام تلاش او بر این استوار است تا آن فایده‌هایی که به تصور وی از کنار آمریکا در سال‌های گذشته به بلوک‌های قدرت و سایر کشورها رسانده می‌شد را بستاند و مخالفت‌های او با مهاجرت و سایر مسائل این‌چنینی در این چهارچوب قابل توجیه است. حتی اصرار ترامپ بر مواضع ضد مهاجرتی و خروج از نهادها و تعهدات جهانی موجب اعتراض همسر و حتی همسر بوش پسر شده است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه تصریح کرد: خروج این کشور از شورای حقوق بشر سازمان ملل همانند خروج از یونسکو را می‌توان در چارچوب تلاش ترامپ برای بازگرداندن ناسیونالیسم آمریکایی به ایالات متحده مورد تحلیل قرار داد.

وی در رابطه با ریشه ناسیونالیسم آمریکایی گفت: این استراتژی یا دکترین ترامپ ریشه در دکترین مونروئه داشته که آمریکا با تکیه بر این استراتژی توانست تا جنگ جهانی اول بدون سابقه استعماری البته تا آن زمان کاملاً قدرتمند شود اما با آغاز جنگ جهانی دوم و بحرانی شدن شرایط جهانی، آمریکا از این دکترین فاصله گرفت و سپس بعد از جنگ جهانی دوم به عرصه نظام جهانی با تأسیس سازمان ملل متحد ورود پیدا کرد و رسماً به‌عنوان قطب اصلی این سازمان و نهاد‌های تابعه‌ آن تبدیل شد که سهم مهمی از آن‌ها را پرداخت می‌کرد.

ساداتیان در تحلیل تفاوت‌‌های رشد ملی‌گرایی اروپایی با آمریکایی تأکید کرد: تفاوت رشد ناسیونالیسم آمریکایی با ناسیونالیسمی که در کشورهای اروپایی مثل انگلستان و فرانسه وجود دارد در این است که این مبحث در اروپا توسط احزاب و طرفداران آن مطرح می‌شود که دارای تأثیرات محدود و در یک حوزه بسیار کوچکی اتفاق می‌افتد. در حالی‌که آن‌چه ترامپ مطرح کرده به‌عنوان یک ابرقدرت جهانی دارای تأثیرات وسیع‌تری در سطح بین‌المللی است و به همین دلیل واکنش‌ها هم نسبت به آن بیشتر خواهد بود.

اقتصاد؛ محور دیگر ترک تعهدات جهانی آمریکا

کاردار سابق ایران در لندن موضوعات اقتصادی را از دیگر دلایل خروج آمریکا از تعهدات و نهادهای بین‌المللی دانست و در این رابطه افزود: ترامپ برای این‌که بتواند اقتصاد آمریکا را بهبود بخشد و بر شعارهای خود جامه عمل بپوشاند، تصمیم گرفته تا از این سازمان‌ها اعلام خروج کند تا بتواند نسبت به جریانات بین‌المللی مستقل‌تر عمل کرده و تعهدات بین‌المللی ایالات متحده را کاهش دهد.

وی ادامه داد: لذا بر اساس این نگاه باید انتظار داشته باشیم که آمریکا نه تنها از شورای حقوق بشر سازمان ملل بلکه از دیگر نهادهای بین‌المللی هم خارج شود. اما این‌که تصمیمات ترامپ تا کجا مورد حمایت گروه‌ها، احزاب و عقلای آمریکا قرار خواهد گرفت جای تردید دارد.

ساداتیان به مواضع متضاد ترامپ اشاره کرد و در این باره گفت: من خیلی ملاحظات حقوق بشری را برای ترامپ مهم نمی‌دانم زیرا رفتار او نشان می‌دهد که برای بشر و حقوق وی اهمیتی قائل نیست که حال بخواهد ملاحظات حقوق بشری داشته باشد. برای او فقط مسئله اقتصاد مهم است و به‌عنوان یک انسان قمارباز و منفعت‌طلب در صدد پیگیری تجارت از زاویه نگاه خودش است و سیاست را هم از همین منظر مورد بررسی قرار می‌دهد.

ترامپ نمی‌تواند تأثیرپذیری سرنوشت آمریکا را ز تحولات جهانی جدا کند

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تأکید بر تأثیرپذیری کشورها از اتفاقات مهم جهانی یادآور شد: آمریکا در دنیای امروز که به دهکده جهانی معروف است، نمی‌تواند دور خودش حصار بکشد و خودش را از مابقی دنیا جدا سازد. لذا وقتی آمریکا وارد این فضا می‌شود، قطعاً مورد نقد قرار می‌گیرد؛ اما به لحاظ قلدری و ثروتی که در اختیار دارد کمی بیشتر از سایر کشورها مورد تحمل دولت‌ها قرار گرفته است.

وی در پایان به دیدگاه‌های پایان تاریخ فوکویاما، برخورد تمدن‌های هانتینگتون و گفت‌وگوی تمدن‌های خاتمی اشاره کرد که هر کدام از این‌ دیدگاه‌ها می‌خواستند نظم جهانی را شرح دهند و در ادامه ترامپ را شخصیتی دانست که به‌دنبال نظم نوین جهانی مطلوب خویش است و سپس افزود: نظم نوین جهانی مطلوب ترامپ این است تا از آمریکا در نظام بین‌الملل قدرتی بسازد تا هیچ کشوری توان مقابله با آن‌را نداشته باشد؛ یعنی می‌خواهد بلوک‌بندی‌ها را از میان بردارد.

گفت‌گو از سعید امینی

انتهای پیام