علمای حوزه موظف به صیانت همه‌جانبه از وحی هستند/ پرهیز از انشقاق بی‌وجه در حوزه
گروه حوزه‌های علمیه ــ مدیر بنیاد وحیانی اسراء با بیان اینکه باید از دعواهای بی وجه علمی که سبب انشقاق در حوزه است بپرهیزیم گفت: مهمترین وظیفه علما و فقها در حوزه صیانت از وحی با همه وجود است.
به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی امروز 24 تیرماه در همایش سیره امام رضا(ع)؛ آموزه‌ها و کارکردها در سخنانی در مورد ارتباط میان عقل و وحی در بیان امام رضا(ع) عنوان کرد: عقلانیت وحیانی یک دستگاه و سامانه معرفتی است و می‌رود تا حقیقت وحی را بیابد و ابعاد آن را واکاود و به مثابه چراغ روشنی در صراط حق است.
وی افزود: آیت‌الله جوادی آملی بارها فرمودند ما نباید میان صراط و سراج خلط کنیم، عقل هرگز صراط و مهندس نیست، بلکه سراجی است که صراط را کشف می‌کند.
وی افزود: معتقدم عقل را نباید در کنار کتاب و سنت و یا اجماع را در کنار آن قرار دهیم، پس عقلانیت وحیانی سامانه معرفتی است و مراد از سامانه یعنی همه راه‌های معرفتی را در این سامانه یکجا و با نگرش وحدانی می‌بینیم و مسیر معرفت‌ها را در یکجا جمع می‌کنیم.
جوادی آملی اظهار کرد: حقیقت وحی اولا و بالذات یک امر خارجی و عینی و مصداق است و وحی را پیامبر از پس پرده ماهیت و مفهوم برداشت نمی‌کند؛ در اینجا بحث از القاء است؛ حقیقت وحی امری وجودی و عینی و غیراکتسابی و ... است و در قیامت با حقیقت آن روبرو خواهیم شد.
این استاد و محقق حوزه علمیه بیان کرد: ما از ظاهر به باطن می‌رویم، ولی انبیاء و اولیاء اول حقیقت و مصداق آن را تلقی کرده، سپس آن حقیقت نازل شده و به عربی مبین آشکار می‌شود.
این استاد و محقق حوزه بیان کرد: فضای عقل و وحی ذاتا منفک و جداست و علما و حکمای ما بر آن تاکید کرده‌اند، زیرا وحی اکتسابی و تحصیلی نیست، اما بحث این است که لسان و قلب معصوم(ع) از هر لغزش و آلودگی دور است، اما برخی از روی جهالت و نادانی، وحی را خواب‌گزاری و .. می دانند که حرف‌های بی‌سند و واهی است و عالمان و مفسران حوزه موظف هستند از فضای وحی با همه وجود صیانت کنند.
وی افزود: ساحت دیگر که ساحت عقلانیت است، در مورد آن بیان شده که ادراکات معقول انسان مبتنی بر عقل است و معقول چیزی منزه از ماده و صورت آن است؛ دین هم امری معقول و حقیقت معقول است؛ توحید و ولایت و زکات و احکام و معارف در حد معقول تنزل یافته و از آن پائین‌تر نیامده است، لذا دین محسوس و متوهم و ... نیست و فقط عاقل آن را می‌فهمد و انسان از آن جهت که عاقل است به فهم دین می‌پردازد.
جوادی آملی با طرح این سؤال که عقل چه ابزاری دارد که بخواهد وحی را بفهمد، تصریح کرد: برخی قائل به عقل فطری، بسیط و ساده هستند که ما آن را نفی نمی‌کنیم، ولی آیا می‌توان با این ابزار محدود و ضعیف، مفاهیم عمیق و عالی را بفهمیم و آیا می‌توانیم براهین توحیدی در باب بساطت وجودی و ... را درک کنیم؟ بنابراین نیازمند عقل متعالی هستیم که خود را به کف وحی برساند، یعنی آن قدر باید این عقل را غنا بخشید تا متعالی شود و وقتی متعالی شد، می‌تواند در سایه وحی قرار بگیرد.
این استاد حوزه علمیه عنوان کرد: ما وحی را ندیده و حس نمی‌کنیم، ولی تعقل می‌کنیم؛ یعنی می‌دانیم که پیامبر صادق و راستگو فرمود که وحی بر من این طور گفته است. بنابراین عقل باید وحیانی شود تا خود را به سطح وحی برساند؛ سخن این است که اگر بخواهیم به وحی متنزل و فهم آن بپردازیم، باید جنبه‌های بساطت عقل را جمع کنیم و عقل را آن قدر بالا ببریم که به آن حقیقت جهان‌نما برسد و بتواند معارفی را دریافت کند.
جوادی آملی بیان کرد: همه ما حوزویان فرض است که دائره الفاظ و مفاهیم را خوب تشخیص داده و مرزبندی کنیم؛ ما نمی‌گوئیم عقل و وحی وجود دارد و قرار است از عقل، وحی را بفهمیم و برعکس؛ اگر قرار باشد عقل در جایگاه وحی بنشیند، نیازی به پیامبر نخواهد بود؛ وحی حضوری و شهود است، ولی از عقل، الفاظ و مفاهیم و علم اصولی فهمیده می‌شود.
این محقق و استاد حوزه بیان کرد: نمونه بارز عقلانیت وحیانی دانش فقه است و علما تلاش کرده تا حلال و حرام الهی را استنباط کنند و راه استنباط تفقه و اجتهاد و یافتن حکم است و این تفقه فقیهان که همه از ابزار علمی و قواعد اصولیه و فقهیه استفاده کرده‌اند، منتهی به 5 حکم شده و این محصول اندیشه عقلانی است که ناب‌ترین دانشمندان ما با عقلانیت فقهی پیش آمده‌اند که شمه‌ای از عقلانیت وحیانی است.
وی در پاسخ به برخی انتقادات از سخنانش بیان کرد: چه کسی می‌تواند پیامبر را کنار بگذارد و سراغ ارسطو برود؛ مگر شیخ و آخوند که کتبشان منبع دروس حوزه هستند، معاذالله در کنار پیامبر و ... هستند، همه شاگرد هستند و نباید این حرف‌ها را در حوزه تکرار کنیم و برخی مانند بنده را به این مسئله متهم کنند که قرار است شاگردان معصومان را کنار معصومان بگذاریم.
وی با تاکید بر اینکه نگذاریم حوزه به شقاق مبتلا شود، تصریح کرد: باید از کارهایی که سبب انشقاق است، دست برداریم و از دامن زدن به اختلافات میان حکما و فلاسفه و ... بپرهیزیم؛ لذا باید نگاه وحدانی را در حوزه تعمیق و توسعه بدهیم که نمونه بارز آن آیت‌الله جوادی است که فقه و تفسیر و اصول و اخلاق و عرفان را در کنار هم گرفته و به پیش برده‌اند.
انتهای پیام
