ادعای تنها در ایده‌پردازی از قرآن، قابل پذیرش نیست/ تبیین لوازم ایده‌پردازی
گروه حوزه‌های علمیه ــ عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن با بیان اینکه برداشت از قرآن و ایده‌پردازی در مورد آن، نیازمند لوازم و مقدماتی است گفت: داشتن ادعای صرف برای یک ایده و نظر بدون ارائه دلیل، نمی‌تواند مورد قبول باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفت و گو با ایکنا؛ گفت: برداشت از قرآن کریم مانند برداشت از هر متن دیگری نیازمند اصول و قواعد تفسیر متن است و طبعا اصول و قواعد تفسیر متن هم متاثر از زبانی است که متن با آن پیام خود را منتقل کرده است.
عضو شورای راهبردی توسعه فعالیت‌های قرآنی کشور افزود: ما با قواعد زبان انگلیسی و اسپانیولی نمی‌توانیم سراغ فهم زبان عربی برویم نه در قواعد کلی و نه در اجزاء و ترکیبات آن، هر چند در سطح کلی می‌توان اشتراکاتی پیدا کرد اما قواعد کلی به صورت مستقیم در تفسیر نقش ایفا نمی‌کند.
بهمنی با بیان اینکه انتقال از دال به مدلول نیاز به اصول و ضوابط مشخصی دارد بیان کرد: اگر بفرمائید که قرآن، خلقت انسان را از خاک دانسته و بخواهیم آن را به غیر خدا تعمیم بدهیم هیچ دالی نخواهیم داشت زیرا این الفاظ، قضیه شخصیه از حیث فاعل و غیرقابل تکرار برای غیرخداوند است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم اظهار کرد: اگر ما باشیم و این گزاره، هیچ دلالتی بر تعمیم خالق‌ها ندارد مگر دلیل معتبر دیگری داشته باشیم که نشان دهد خلقت منحصر به خدا نیست و دیگران هم می‌توانند آفرینش دیگری داشته باشند ولی وقتی فرمودند خلقنا یعنی ما آفریدیم.
وی افزود: طین یکی از منشاهای خلقت انسان است و اگر کسی موفق شود که از میان دال‌ها چنین چیزی را استخراج کند باید دارای ضوابط و قواعد معتبر و قابل اثبات باشد البته بنده نفی نمی‌کنم که ممکن است دالی برای مدلولی وجود داشته باشد ولی حداقل در آیه خلق الانسان ....، چنین دالی بر وجود آفرینش انسان از خاک توسط غیر خدا وجود ندارد.
بهمنی با بیان اینکه اگر به صورت مجهول چنین گزاره‌ای بیان می‌شد تعین نمی‌یافت و مجال فرضیه داشت هرچند باید دلالتی بر آن ضمیمه شود گفت: امروز برداشت و تفکر در قرآن کریم برای همه وجود دارد ولی این برداشت باید تابع قواعد و ضوابط باشد و صرف ادعا پذیرفته نیست.
وی بیان کرد: وجود مدالیل بی دال در چنین برداشت‌هایی از قرآن بسیار آسیب‌آفرین است که متاسفانه برخی مفردات و تداعیات خود را سبب استدلال می‌کنند در حالی که تداعیات برای استدلال کافی نیست و باید سامانه دلالی محکم و با ضابطه‌ای داشته باشیم که البته اصول و ضوابط هم نیازمند مهارت است و چه بسا تنها ما را به مدالیل نمی‌رساند و نیاز به تمرین و ممارست در این کار وجود دارد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم با بیان اینکه در دوره جدید به صورت خاص و در گذشته به صورت ارتکازی بر این مسئله تاکید شده که افزون بر اصول و قواعد و مهارت‌ها باید از فلسفه تفسیر هم آگاه باشیم تصریح کرد: کسی که دنبال برداشت از قرآن است باید مبانی هستی‌شناسی، قرآن‌شناسی، روش‌شناسی و حتی معرفتی را هم آگاه باشد و به نتیجه رسیده باشد.
وی تاکید کرد: اگر کسی مدلولی مدعی شد که به معنایی رسیده باید فلسفه تفسیر، قواعد و اصول و ضوابط به کار رفته را هم بداند و احراز مهارت کافی وجود داشته باشد.
بهمنی در پاسخ به این سؤال که آیا طبق برخی ادعاها می‌توان هدهد را برای جاسوسی تربیت کنیم بیان کرد: برخی کارها مانند آنچه در سیرک‌ها انجام می‌شود و یا در تربیت برخی حیوانات برای کارهای مخصوص مانند سگ‌هایی که قاچاق را کشف می‌کنند و موجودات تا اندازه‌ای تربیت‌پذیر هستند و حتی حشرات را هم می‌توان ولی اینکه حدود این مسئله چیست قابل بررسی است و باید تعیین شود که ادعا چیست و در مورد این مسئله نیز چون مصداق جاسوسی برای آن تعیین شده در واقع کاربری در حدی که حضرت سلیمان از آن بهره برده نیازمند تحقیق است زیرا اینکه دالی مبنی بر اینکه غیر انبیاء هم می‌توانند کاری را که سلیمان کرده است انجام دهند باید وجود داشته باشد بنابراین از لحاظ فلسفی امتناعی برای این کار وجود ندارد ولی گزارشی بر وقوع عادی آن نداریم.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن عنوان کرد: مثلا در تربیت سگ‌هایی که برای کشف مواد مخدر استفاده می‌شود سگ با صاحبش سخن نمی‌گوید ولی علائمی نشان می‌دهد که دال بر وجود مواد مخدر است لذا باید برای هر ادعایی، مدالیل آن را هم بیان کنیم.
انتهای پیام
