مسجد «شیخ نبهان»؛ پرچم‌دار عزای حسینی با قدمت ۳۰۰ سال در اهواز

به گزارش ایکنا از خوزستان، مسجد شیخ نبهان اولین مسجد بدون مناره است که در منطقه عامری اهواز قرار دارد. سابقه مسجد شیخ نبهان که در 17 بهمن 89 به شماره 30268 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسید، از سوی کارشناسان اداره‌کل میراث فرهنگی بیش از 300 سال تخمین زده شده است.

عبدالرضا نبهان، نماینده حقوقی هیئت امنا مسجد شیخ نبهان اول در اهواز در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان درباره پیشینه مسجد گفت: مسجد شیخ نبهان در ساحل شرقی رودخانه کارون واقع بر بلندترین نقطه شهر اهواز قدیم بر روی تپه‌های عامری قرار دارد.

مسجدی بدون مناره در اهواز
وی ادامه داد: یکی از جاذبه‌های جالب مسجد شیخ نبهان اول، بدون مناره بودن آن است. مسجد در زمینی به مساحت 309/37 متر مربع، طول 21/1 متر، عرض 5/32 متر ارتفاع 6/15 متر ساخته شده و 16 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در بنای آن از گل رس و آهک استفاده شده است.

نبهان درباره پیشینه مسجد و آنچه که از آن در روایت‌های آمده است، عنوان کرد: شیخ نبهان اول پس از ورود به شهر اهواز یک قلعه، کاروانسرا و یک عمارت مجلل بنا و بعدها در اواخر عمر خود بخشی از مضیف عمارت خود را به مسجد تبدیل می‌کند. قدمت این مسجد طبق گمانه زنی‌های علمی پس از ترمیم پی و ستون‌های مسجد توسط کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری بیش از 300 سال تخمین زده شده و در گذر زمان نوادگان ایشان در چندین مرحله اقدام به مرمت این اثر ارزشمند دینی کرده‌اند.

نماینده حقوقی هیئت امنا مسجد شیخ نبهان اول در اهواز افزود: آخرین بار پس از شیخ نبهان دوم الحسون که در اواخر عمر خود مسجد را ترمیم کرد، نوه ایشان حاج احمد عامری در سال 1330 اقدام به مرمت مسجد کرد چراکه ضلع غربی این مسجد که مشرف به رودخانه است کمی دچار نشست و تخریب شده بود و پس از آن در کنار مسجد شیخ نبهان اول و در مجاورت آن حسینه‌ای با نام خود بنا کرد.

وی ادامه داد: مجددا ایشان پس از سیل سال 1347 برای آخرین بار مسجد شیخ نبهان اول را ترمیم کرده و تا آخر حیات متولی مسجد و حسینه ماند. خانواده شیخ نبهان اول و نوادگان وی از محبان اهل‌بیت(ع) بودند؛ به طوری که می‌بینیم حسون المسلط (پدر شیخ نبهان دوم ) نام سه فرزند خود را پس از نبهان دوم که هم نام شیخ نبهان اول است، «علی» می‌گذارد؛، علی بیگ، علی باشا، حی علی و علوان. آنان هم نام فرزندان خود را به دلیل محبت فراوان نسبت به اهل‌بیت پیامبر(ص)؛ (ملا) عباس، (ملا) عبدالرضا، علی (خان) و صفر و .. نام گذاری کردند. علم، زهد، پاکدامنی و دین داری این خانواده در این خطه آشکار شده بود.

مراسم محرم در اهواز قدیم با مرکزیت مسجد شیخ نبهان اول برپا می‌شد
نبهان با اشاره به برگزاری مراسم عزاداری محرم در این مسجد، تصریح کرد: در زمان شیخ نبهان دوم، مراسم محرم در شهر اهواز قدیم با مرکزیت مسجد شیخ نبهان اول برپا می‌شد. بعدها پس از سقوط حکومت شیخ خزعل، رضاخان با منع برگزاری مراسم محرم سبب شد خاندان آل نبهان مراسم خود را از اهواز قدیم به روستای زاویه منتقل کنند و پس از سقوط رضاخان مجددا این مراسم به مسجد شیخ نبهان اول باز می‌گردد.

مسجد شیخ نبهان از آنجا که در فهرست آثار تاریخی قرار گرفته از سوی میراث فرهنگی در حال ترمیم است که البته در جاهایی به بافت قدیمی و تاریخی آن آسیب زده. هنوز بخشی از معماری قدیم مسجد شامل بخش‌های آجرکاری، جای قرآن و مهر و محل جسد و... قابل مشاهده است.

همچنان فعالیت‌های این مسجد در جریان است به طور مثال در ایام عزاداری امام حسین(ع) به صورت کاملا سنتی غذای نذری پخت و بین مردم توزیع می‌شود.

به دلیل آنکه مسجد از قدمت بالایی برخوردار است و در فهرست آثار تاریخی ملی قرار گرفته می‌طلبد بیش از پیش به نگهداری بافت سنتی و تاریخی آن توجه شود.

سیما محسنی، خبرنگار ایکنا خوزستان 

انتهای پیام