مهدی مطهرنیا، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و تحلیلگر و آیندهپژوه سیاسی، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره تحلیل محتوای سخنرانی رئیسجمهور کشورمان و مقایسه مؤلفههای مورد تأکید وی با سخنرانی دونالد ترامپ گفت: در مقام مقایسه این دو سخنرانی باید گفت که شاهد تقابل سخنرانی یک کنشورز ایفاکننده نقش بازیگر دیوانه رئالیست در برابر سخنرانی یک حقوقدان ایدآلیست بودیم.
ترامپ تنها به نتیجه عملیاتی سخنانش میاندیشد
وی ادامه داد: ترامپ با وجودی که در عرصه اقتصاد فعال بوده و بیشتر یک تاجر سیاسی محسوب میشود، اما براساس نظریه «هنری کیسینجر» نقش بازیگر دیوانه را در چارچوب دکترینهای جدید امنیتی ایالات متحده آمریکا بازی میکند. ترامپ در این نقش یک واقعگرا یا به عبارت بهتر نومحافظهکاری است که یک گام جلوتر از نومحافظهکاران کلاسیک حزب جمهوریخواه برمیدارد.
مطهرنیا اظهار کرد: وی به صراحت دیدگاههای خود را در قالب رویکردهای رئالیستی مطرح میکند و به پیامدها و تبعات این موضعگیریها در عرصه افکار عمومی چندان توجهی ندارد و به نتایج عملیاتی سخنان خود میاندیشد. ترامپ براساس همین رویکرد، سخنانی درباره کره شمالی در اجلاس سال گذشته مجمع عمومی سازمان ملل بیان کرد و توانست براساس همین رویکرد «پست نومحافظهکارانه» نتایج مدنظرش را در صحنه عمل برداشت کند.
این آیندهپژوه سیاسی عنوان کرد: ترامپ روز گذشته نیز ایران را مورد خطاب قرار داد و توجهی به اینکه از منظر آرمانگرایانه افکار عمومی، تودههای مردم و نخبگان چگونه سخنانش را مورد قضاوت و ارزیابی قرار خواهند داد، نداشت. برای ترامپ اصل اساسی این بود که اراده واشنگتن را برای برخورد با مسائل بینالمللی به نمایش بگذارد. او در این راستا حتی از آلمانها نگذشت و مسائل مربوط به پیوندهای برلین و مسکو درباب انرژی را به چالش کشید.
وی یادآور شد: اگرچه در پاسخ به سخنان او این خندههای حضار در صحن مجمع عمومی سازمان ملل بود که تحویل داده شد اما تمام حضار در سالن حضور داشتند و باید پیامدهای عملیاتی این سخنان را مشاهده کرد. سیاست با نیت سرو کار دارد اما نیتمرکز نیست، به روند ارتباط دارد اما روندمرکز نیست و همچنین سیاست به هدف میپردازد اما هدفمرکز نیست؛ در واقع سیاست نتیجهمرکز است و لذا باید دید نتایج سخنان ترامپ در صحنه عملی چه خواهد شد. در همان زمان سخنان ترامپ، دلار در ایران به مرز کانال 18هزار تومان نزدیک شد و این نتیجه عملیاتی رویکرد واقعگرایانه و تهاجمی ترامپ است.
تأکید روحانی بر به چالش کشیدن سیاستهای یکجانبهگرایانه ترامپ
وی در خصوص سخنرانی روحانی گفت: در کنار سخنرانی ترامپ، حجتالاسلام روحانی یک سخنرانی متین، موقرانه و متکی بر گزارههای حقیقی سیاسی را ارائه داد، گزارههایی که روشنفکرپسندانه است و در جامعه جهانی مخاطبان خاص خود را دارد اما در عرصه عمل مشخص نیست چگونه و به چه شکلی میتواند نتایجی را برای منافع ملی و مردم ایران بیافریند یا تغییراتی در نظام بینالملل ایجاد کند.
مطهرنیا با تأکید بر اینکه سخنرانی روحانی در راستای ایجاد فضایی برای به چالش کشیدن سیاستهای یکجانبهگرایانه امریکا در دوران ترامپ بود، گفت: یکی از مزیتهای سخنرانی روحانی این بود که وی تلاش کرد تاریخ ایالات متحده آمریکا را از ترامپ تفکیک کند. درست است که ترامپ در میان مردم امریکا و در عرصه داخلی با چالشهایی جدی روبروست اما در دو سال گذشته به عنوان رئیسجمهوری موفق در عرصه اقتصاد و سیاست پذیرفته شده است و اگرچه با خطر استیضاح و اتهام تقلب در کمپین انتخاباتی خود روبروست اما دستاوردهایی هم برای ملت آمریکا داشته است.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: از سوی دیگر فرهنگ سیاسی آمریکاییها به گونهای است که به هر ترتیب اگر رئیسجمهور خود را محبوب نیابند اما او را رئیسجمهور امریکا میدانند و از او حمایت میکنند. در مجموع آنچه که در صحنه عمل دیده شد سخنرانی یک پست نوواقعگرای سیاسی در برابر یک حقوقدان سیاستمدار آرمانگرا در صحن مجمع عمومی سازمان ملل متحد و تقابل بین واقعیت سیاست و حقیقت سیاست بود.
روحانی با ارائه گزارههای حقوقی تصویری یک بازیگر متعهد را از ایران به نمایش گذاشت
مطهرنیا در خصوص تأکیدات رئیسجمهور بر مؤلفههایی مانند تعهد، پایبندی به قانون و وفاداری و تلاش ایشان برای ارائه تصویری از ایران به عنوان یک بازیگر قانونمدار و پایبند به تعهدات در عرصه بینالمللی گفت: تصویری که رئیسجمهور ارائه کرد در موضعگیریهای جمهوری اسلامی ایران به خوبی مشخص بوده است و روحانی این بار با گزارههای حقوقی به وضوح آنها را به نمایش گذاشت و این امر بسیار مثبتی بود.
وی تصریح کرد: اما باید پذیرفت که در قالب گزارههای دیگر ایران همواره در حوزه مسائل هستهای، حمایت از تروریسم، حقوق بشر و نفوذ منطقهای با اتهامات بسیار شدیدی از طریق یک جنگ رسانهای و عملیات روانی روبرو بوده و اکنون این جنگ روانی متمایل به یک عملیات نظامی شده است و لذا بیان کردن این مواضع و پذیرش آن در عرصه عواطف و احساسات سیاسی در مجمع عمومی سازمان ملل تا یکی دو روز آینده تنها جنبه تبلیغاتی خواهد داشت.
مطهرنیا در پایان اظهار کرد: اما از جنبه عملیاتی از هفته آینده و حتی زودتر، از نشست شورای امنیت ممکن است تبعات برخورد نوواقعگرایانه ترامپ با ایران مشخص شود.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام