معضل معتادان متجاهر در فصل سرما/ شهرداری مراکز جمع‌آوری بسازد ما غربالگری علمی می‌کنیم
گروه جامعه ــ مدیرکل سازمان بهزیستی استان تهران بضاعت سازمان بهزیستی را بسیار اندک اما حجم گرفتاری‌ها در استان تهران را بسیار زیاد اعلام کرد و گفت: اگر شهرداری مراکز جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها را در همه مناطق ایجاد کند ما آمادگی غربالگری علمی هستیم.
داریوش بیات‌نژاد، مدیرکل سازمان بهزیستی استان تهران، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در پاسخ به این سؤال که قبول دارید استان تهران بیشترین کارتن‌خواب را در کشور دارد؟ گفت: فقر اطلاعاتی که در ساختار اداری ما وجود دارد موجب شده با قاطعیت نتوان این مسئله را پاسخ گفت اما طبیعتاً با توجه به اینکه تهران پایتخت کشور بوده و به لحاظ جمعیت هم قابل مقایسه با هیچ استانی نیست و نیز با توجه به میزان بالای مهاجرپذیری و حاشیه‌نشینی نسبت به استان‌های دیگر، باید کارتن‌خواب‌های بیشتری هم داشته باشد.
وی در واکنش به این مسئله که مطرح می‌شود 99 درصد کارتن‌خواب‌ها معتاد هستند. پس باید مسئولیت نگهداری و ساماندهی آن‌ها برعهده بهزیستی باشد، گفت: نمی‌توانیم بر روی این درصد تأکید داشته باشیم اما طبیعتاً بیشتر کسانی که کارتن‌خواب هستند دچار بیماری اعتیاد هم هستند.
بیات‌نژاد در پاسخ به این سؤال که چرا همچنان کارتن‌خواب‌ها به ویژه در زمستان در سطح شهر هستند و چرا در حالی که ساماندهی معتادان با بهزیستی است، مسئول گرمخانه‌ها شهرداری و مسئول جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها هم نیروی انتظامی است؟ گفت: درباره بحث ساماندهی افراد بی‌خانمان باید تفکیک قائل شویم. عده‌ای از این افراد متکدی هستند. عده‌ای معتاد متجاهر و عده‌ای هم کودکان کار و خیابانی هستند که هر کدام متولی دارند و دستگاه‌های متولی باید کنار هم باشند تا این پدیده‌های اجتماعی را ساماندهی کنند.
اگر کارتن‌خواب معتاد متجاهر باشد در مراکز ماده 16 پذیرش می‌شود
وی اضافه کرد: درباره کارتن‌خوابی معتاد متجاهر مسئله غربالگری برعهده بهزیستی است اما نه فقط بهزیستی، بلکه نیروی انتظامی مسئول جمع‌آوری آن‌ها از خیابان است و این معتادان را باید در اختیار بهزیستی قرار دهد. همچنین نیازمند همکاری دستگاه قضایی و علوم پزشکی در این زمینه هستیم. اگر کارتن‌خواب معتاد باشد و نیروی انتظامی با همکاری سیستم قضایی نسبت به پذیرش اولیه این افراد اقدام کند و در صورتی که معتاد متجاهر باشد، در مراکز ماده 16 به پذیرش و درمان آن‌ها اقدام می‌کنیم.
34 هزار معتاد متجاهر در استان تهران/ ظرفیت هفت هزار نفری ساماندهی
بیات‌نژاد در پاسخ به این سؤال که آیا مراکز ماده 16 برای پوشش همه معتادان متجاهر تهران کافی است؟ گفت: چندین محدودیت وجود دارد. براساس شواهد و قرائن گفته می‌شود که در استان تهران حدود 19 هزار معتاد متجاهر و در کلانشهر تهران 15 هزار معتاد متجاهر حضور دارند، در حالی که قادر به ساماندهی و ارائه خدمات به حدود هفت هزار معتاد متجاهر در سه مرکز فشافویه، اخوان و شفق هستیم.
وی ادامه داد: اگر این اعداد درست باشند حتماً برای باقی مانده معتادان متجاهر هم فضای فیزیکی، مراکز بیشتر و تأمین اعتبار برای سامان، درمان و مراقبت از آن‌ها نیاز است تا بتوان هزینه‌های سنگین غربالگری، خوراک، پوشاک و درمان آن‌ها را تأمین کرد.
معتادان سالمند بدون خانواده مؤثر در مراکز سالمندان نگهداری می‌شوند
مدیرکل بهزیستی استان تهران به فعالیت مراکز ماده 15 (مراکز اقامتی درمان معتادان خودمعرف) نیز اشاره و اظهار کرد: در صورتی که افراد کارتن‌خواب به صورت داوطلبانه علاقه‌مند باشند دوره درمانی را طی کنند می‌توانند به مراکز ماده 15 مراجعه کنند. به خصوص افرادی که خانواده و تمکن مالی نداشته باشند سازمان بهزیستی یارانه درمان آن‌ها را پرداخت می‌کند و در صورتی که فرد معتاد سالمند بدون خانواده هم باشد، پس از ترک در مراکز سالمندان ما نگهداری می‌شود. در حال حاضر مراکز سالمندان ظرفیت خالی هم دارد. یعنی افرادی که فاقد خانواده هستند یا خانواده‌ای دارند که توان نگهداری از عضو سالمند خود را ندارند و مشکل خاصی برای پذیرش و نگهداری نداریم.
بیشترین افراد مجهول‌الهویه در استان تهران
وی با اشاره به اینکه استان تهران در مقایسه با سایر استان‌ها افراد مجهول‌الهویه بیشتری دارد و این افراد در مراکز بهزیستی نگهداری می‌شوند، گفت: کمبود و نبود اعتبار تاکنون موجب نشده به پذیرش افرادی مجهول‌الهویه‌ای که از طریق مراجع قانونی به ما معرفی می‌شود پاسخ منفی دهیم.
معتادان کارتن‌خواب در هوای سرد تهران کجا بروند؟
بیات‌نژاد به سرد شدن زودهنگام هوای تهران نیز اشاره و بیان کرد: این وضعیت جوی می‌طلبد که همه دست‌اندرکاران شهری و مسئولانی که در سطح ملی و استانی وظیفه دارند به مسئله کارتن‌خواب‌ها و افراد بی‌خانمان توجه بیشتری کنند و هماهنگی و همدلی بیشتری وجود داشته باشد تا بتوانیم به افرادی که به هر دلیلی دچار مشکل شده و نیاز به حمایت بیشتری دارند حمایت‌های لازم را انجام دهیم. البته علاوه بر مراکز ماده 15 و 16 کارتن‌خواب‌هایی که شرایط سختی دارند می‌توانند از مراکز ترک اعتیاد گذری DIC (مراکز گذری کاهش آسیب) بهزیستی نیز روزانه وعده غذای گرم دریافت و از امکانات بهداشتی برای پیشگیری از هرگونه رفتار پرخطر استفاده کنند. همچنین از مراکز شلتر (پناهنگاه‌هایی برای معتادان بی‌سرپناه) هم که در نقاط مختلف تهران وجود دارد می‌توانند استفاده کنند.
مردم از اصحاب رسانه و مسئولان توجه به کارتن‌خواب‌ها را مطالبه کنند
بیات‌نژاد در پاسخ به این سؤال که مردم در مواجهه با کارتن‌خواب‌ها چه کار کنند؟ گفت: باور دارم که هر فردی که ذره‌ای احساسات انسانی در وجودش باشد وقتی فرد کارتن‌خوابی را ببیند حتماً ناراحت می‌شود؛ حق همه گروه‌هاست که در شرایط خوبی باشند. مردم نیز به واسطه نوع دوستی‌شان دو تکلیف دارند. اول اینکه از طریق ارتباط با اصحاب رسانه و مسئولان واقعیت حضور کارتن‌خواب‌ها را در جامعه یادآوری کنند و نگاه و توجه خاص مسئولان را به این افراد مطالبه کنند و ثانیاً حمایت‌های مردمی ظرفیت‌های بالایی دارد و سالانه مردم میلیاردها تومان را به خاطر احساسات انسانی و اسلامی‌شان برای افراد نیازمند هزینه می‌کنند. اگر این هزینه‌ها هدفمند شود مثلاً از طریق سازمان بهزیستی برای ساماندهی اعتیاد هزینه شود، می‌تواند راهگشاتر باشد.
مردم کمتر از معتادان و بیماران اعصاب و روان حمایت می‌کنند
وی با ابراز تأسف از اینکه به میزانی که حمایت مردم را برای مراقبت و ارتقای کیفیت فرزندان بی‌سرپرست و معلولان داریم، حمایت مردم برای ساماندهی بیماران اعتیاد و گاه بیماران اعصاب و روان وجود ندارد، گفت: انتظار می‌رود اصحاب رسانه توجه مردم را به سمت بیماران اعتیاد و افراد دارای اختلال روانی سوق دهند و همه باید نگاه انسانی و اسلامی به این گروه‌ها داشته باشیم. مردم و رسانه‌ها باید در کنار بهزیستی قرار گیرند تا کمک‌های بهتر و بیشتری در این مسیر هدایت شوند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در پاسخ به این سؤال که در مواجهه با فرد کارتن‌خواب می‌توان با اورژانس اجتماعی (شماره تلفن 123) تماس گرفت؟ گفت: اگر حضور سالمند کارتن‌خوابی گزارش شود و روشن شود که آن سالمند مجهول‌الهویه بوده و یا فردی نیست که بتواند از او مراقبت کند، قطعاً در مراکزی که داریم به خصوص در فصل سرما او را در اولویت پذیرش و نگهداری قرار می‌دهیم و یا اگر کودک بی‌سرپرستی باشد در مراکز شبانه‌روزی نگهداری می‌شود و اگر صاحب خانواده باشد از طریق واحدهای مددکاری زمینه نگهداری و مراقبت او را در خانواده فراهم می‌کنیم.
سرانه کمک به افراد آسیب‌دیده در استان تهران به صورت واقعی دیده شود
وی تصریح کرد: بضاعت سازمان بسیار اندک اما حجم گرفتاری‌ها در استان تهران بسیار زیاد است و سرانه هزینه‌های حمایت از افرادی که به هر دلیلی گرفتار هستند به خاطر گرانی و تورم و ... قابل مقایسه با هیچ استانی نیست. به همین دلیل نیاز است که دستگاه‌های سیاستگذار و برنامه‌ریز در تهران سرانه حمایت از این افراد را به صورت خاص و واقعی لحاظ کنند.
بیات‌نژاد تصریح کرد: ساماندهی افراد بی‌خانمان در شهر تهران برعهده شهرداری است. اگر مراکزی که شهرداری ایجاد کرده مطابق با آمار و ارقام و نیاز شهر باشد بهزیستی می‌تواند به خوبی در کنار شهرداری ایفای نقش کند یعنی اگر مراکز شهرداری که قرار است زمینه غربال را فراهم کند مهیا باشند، بهزیستی به خوبی می‌تواند کارتن‌خواب سالمند، کودک بی‌سرپرست، بیمار اعصاب و روان، معتاد متجاهر یا معتادی را که نیاز به درمان دارد باشد به خوبی به سمت مراکز خود هدایت کند.
وی اضافه کرد: باید شهرداری برحسب نیاز هر منطقه مراکز نگهداری ایجاد کند. ما نیز آماده هستیم مددکار اجتماعی و مشاور در آن مراکز مستقر کنیم و غربال را به شیوه علمی انجام دهیم.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در پاسخ به این سؤال که برنامه‌ای برای این کار دارید یا اول باید شهرداری اقدام را شروع کند و بعد شما ادامه کار را انجام دهید؟ گفت: هر جا شهرداری اقدام مؤثری انجام داده است در کنارشان بوده‌ایم و این آمادگی را هم داریم که در عین حالی که در مراکز مختلف خودمان وظایف خود را انجام می‌دهیم متناسب با شرایط فصلی همیار و همکار دیگر دستگاه‌ها باشیم.
انتهای پیام
