ذکر واژه «بکاء» ۷ بار در قرآن/ آثار گریستن برای امام حسین(ع) چیست

به گزارش ایکنا از لرستان، برخلاف تصور عده‌ای که می‌گویند گریه کردن فقط در مکتب اسلام وجود دارد و ادیان دیگر چنین فرهنگی ندارند، روایات دینی معتبر نشان می‌دهد که همه پیامبران، پیروان خود را به اشک ریختن برای توبه دعوت می‌کردند. امام صادق(ع) فرموده‌اند: «خداوند به حضرت عیسی(ع) وحی فرمود که از خوف من اشک از دیدگانت بریز، قلب خود را خاشع و بدنت را خاضع بدار، آن زمانى‌که مردمان غافل لب به خنده گشودند، به زیارت اهل قبور بشتاب تا از آن‌ها عبرت بگیری».
البته بیشتر مفسران قرآن در تفسیر آیه 58 سوره مریم که به گریه کردن پیامبران الهی اشاره می‌کند، نوشته‌اند: «گریه از زمان آدم ابوالبشر وجود داشته و همواره وسیله‌ای برای توبه بوده است» در تایید این گفته، می‌توان به وحی خداوند به حضرت موسی(ع) اشاره کرد: «ای موسی! کسانى‌که از خوف من گریه می‌کنند در قیامت اعمالشان را مانند دیگر مردم مورد تفتیش قرار نمی‌دهم، چراکه هیچ عبادتی برای من مانند مناجات همراه اشک نیست».

چه کسانی بیش از همه اشک ریختند؟
پاسخ این سؤال را امام صادق(ع) فرموده است: «‌گریه‏‌کنندگان عالم شش نفر بودند؛ آدم، یعقوب، یوسف، یحیى، فاطمه زهرا، و امام زین‌العابدین صلوات اللَّه علیهم أجمعین. حضرت آدم از مفارقت بهشت آن‌قدر گریست تا این‌که همانند دو نهر آب اشک از دیدگانش جارى شد، حضرت یعقوب آن‌قدر از فراق فرزندش یوسف گریست که ضعف بر بینائى چشمانش پدید گشت، حضرت یوسف آن‌قدر از فراق پدر بزرگوارش گریست تا این‌که اهل زندان از گریه او مضطرب شدند و با او گفتند یا شب گریه کن روز آرام بگیر یا روز گریه کن و شب آرام بگیر.
حضرت یحیى‌بن زکریا از خوف خدا آن‌قدر گریست که گوشت صورتش در اثر اشک زیاد ریخته شد، حضرت زهرا(س) از فراق پدر عالیقدرش آن‌قدر گریست که اهل مدینه به تلاطم افتادند پس روزها ناچار به قبرستان بقیع می‌رفت و به یاد پدر گریه می‌کرد، حضرت زین‌العابدین(ع) نیز بعد از شهادت پدر بزرگوارش مدت بیست سال هرگز طعام نزد او نگذاشتند که گریه نکند و هرگز آبى نیاشامید که گریه نکند».

ذکر واژه «گریه» 7 بار در قرآن
واژه «بکاء» و مشتقاتش حدود هفت بار در قرآن آمده است، اما همه این موارد درباره گریه توبه در برابر خداوند نیست، مثلاً آیه 16 سوره یوسف به گریه دروغین برادران این پیامبر الهی اشاره می‌کند که برای فریب یعقوب نبی انجام دادند. با این حال چند آیه قرآن به گریه‌های ممدوح اشاره دارد، که اصلی‌ترینش در آیه 58 سوره مریم آمده است: «أُوْلَئِکَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ مِن ذُرِّیَّةِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَمِن ذُرِّیَّةِ إِبْرَاهِیمَ وَإِسْرَائِیلَ وَمِمَّنْ هَدَیْنَا وَاجْتَبَیْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُ الرَّحْمَن خَرُّوا سُجَّدًا وَبُکِیًّا» وقتی خداوند ویژگی‌های تعدادی از پیامبرانش را بیان می‌کند، گریه کردن آن‌ها را نیز مورد اشاره قرار می‌دهد: «اینان کسانى از پیامبران بودند که خدا به آنان نعمت داد، از نسل آدم و از نسل کسانى‌که با نوح در کشتى سوار کردیم و از نسل ابراهیم و اسرائیل و از کسانى‌که آنان را هدایت کردیم و برگزیدیم. هنگامى‌که آیات خداىِ‏ رحمان بر آنان خوانده مى‌‏شد، با گریه به سجده می‌روند» که این آیه می‌تواند مهر تاییدی باشد برای اشک‌هایی که شیعیان در مناجات با خداوند می‌ریزند.
مرحوم آیت‌الله طباطبائی در تفسیر المیزان درباره این آیه می‌نویسد: این آیه کنایه است تا کمال خضوع و خشوع در برابر خداوند را نشان دهد. این‌که اشک ریختن در این آیه به پیامبران الهی نسبت داده شده، نشان می‌دهد که این عمل از نشانه‌های بنده‌های مخلص خداوند است».
در کتاب ارشادالقلوب آمده است که خداوند دوست دارد بندگانش پس از خواندن آیات قرآن اشک بریزند و حدیثی در این باره از امام صادق(ع) آورده است که فرمود: «رسول خدا(ص) نزد عده‌‏اى از جوانان انصار آمد و فرمود: مى‏‌خواهم براى شما قرآن بخوانم و هر کسى‌که با شنیدن این آیات گریه کند، بهشت از آن اوست. آن‌گاه از سوره زمر آیه «وَ سِیقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلى‏ جَهَنَّمَ زُمَراً» را تا پایان سوره خواندند. همه گریه کردند، مگر جوانى که گفت: اى رسول خدا! من خود را شبیه گریه‏ کنندگان درآوردم، ولى قطره اشکى از چشمانم بیرون نیامد. در این هنگام پیامبر(ص) فرمود: دوباره مى‏‌خوانم هر کسى‌که خود را شبیه گریه‏‌کنندگان سازد، بهشت از آن اوست».

آثار اشک ریختن
برای گریه کردن هم می‌توان فواید جسمی عنوان کرد به تایید پزشکان و هم می‌توان فواید روحی آورد به تایید روایات دینی. محققان عقیده دارند گریه و خنده هر دو ریشه در یک بخش از مغز دارند و همان‌طور که خنده فواید زیادی برای بدن دارد و باعث پایین آوردن فشار خون، افزایش قدرت ایمنی بدن و بهبود حالت روحی می‌شود، اشک ریختن نیز باعث همین ایجاد همین شرایط می‌شود.
پزشکان همچنین معتقدند که اشک حاوی «کورتیزول» است که دفع آن به‌وسیله اشک، نوعی سم‌زدایی محسوب می‌شود. درباره آثار معنوی گریه هم می‌توان به روشنایی چشم و قوت قلب اشاره کرد. امام علی(ع) درباره آثار معنوی اشک ریخت فرمودند: «گریه از ترس خداوند، قلب را روشن می‏‌گرداند و انسان را از بازگشتن به گناه باز می‏‌دارد».
یکی‌از عوامل نجات‌بخش انسان گریه بر گناهان است. گریه‌ای که از ترس خداوند و از روی طلب استغفار باشد نزد خدای تعالی بسیار باارزش است چنان‌که نبی مکرم اسلام(ص) فرمود: «هرکس بر گناهان خویش بگرید تا اشک‌هایش بر چهره ومحاسنش جاری شود، خداوند رخساره‌اش را بر آتش حرام می‌کند».
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «خوشا به حال بنده‌ای که خداوند به وی لطف کند و او نیز بر خطاهای خود از خوف خداوند بگرید از گناهانی که هیچ‌کس جز خدا از آن‌ها آگاهی ندارد» و نیز فرمود: «هیچ بنده‌ای نیست که به گناهانش اقرار کند و از چشمانش اشک فرو ریزد مگر این‌که خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام فرماید و هیچ چشمی از خوف خدا اشک نریزد مگر این‌که صاحب آن آن صورت هرگز سختی و ذلت نبیند».

گریه و پاک کردن گناهان از نامه عمل
گریه، چنان گناهان را از نامه عمل پاک می‌کند که گویی هیچ‌ گناهی انجام نگرفته است. در برخی روایات وارد شده که انسان مانند روزی می‌شود که از شکم مادر متولد شده است. بنابراین گریه و اشک یکی از راه‌های بازگشت به خدا و جبران لغزش‌ها و آمرزش گناهان و عامل نجات انسان است.امام علی(ع) فرمود: «هر کس به‌خاطر گناهی که انجام داده گریه کند مشمول آمرزش قرار می‌گیرد» و نیز فرمود: «گریه بنده از ترس خدا گناهانش را پاک می‌کند»؛ امام صادق(ع) فرمود: «خوشا به حال کسی‌که بر خطایش بگرید».
در حدیثی از امام حسین(ع) نقل شده که فرمود: «از امتیازات مؤمن گریه و اشک در دل شب درهنگام مناجات با خداست» و در دعای کمیل امام علی(ع) می‌فرماید: «ای خدا و پروردگار و مولای من، برای کدام‌‌یک از امور به درگاهت شکوه آورم و برای کدام‌‌یک از آن‌ها ضجه بزنم و گریه کنم؟ آیا بر دردناکی عذاب و شدت آن گریه کنم یا بر طولانی بودن بلا و آزمایش؟».
امام سجاد(ع) در دعای ابوحمزه ثمالی می‌فرماید: «چرا نگریم، بلکه گریه می‌کنم برای جان دادنم، می‌گریم برای تاریکی قبرم و برای دلتنگی لحدم، برای پرسش منکر و نکیر از من، برای بیرون آمدنم از قبر برهنه و خار»، پس معلوم است که این گریه ارزنده و دارای ارزش و رساننده انسان به کمال و نجات‌بخش است.

آثار گریستن برای امام حسین(ع)
کسی‌که برای امام حسین(ع) گریه می‌کند از آثار فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی آن برخوردار است زیرا این گریه نوعی پیوند و ارتباط با هدف قیام آن امام بزرگوار است.
بخشش گناهان اولین اثر حضور در مراسم عزاداری و گریه کردن برای سیدالشهدا(ع) است کسی‌که خالصانه در عزاداری امام حسین(ع) شرکت می‌کند گناهانش پاک می‌شود که در این باره امام رضا(ع) می‌فرماید: «برای مثل حسین(ع) باید گریه‌کنندگان گریه کنند؛ چراکه گریه بر آن حضرت، گناهان بزرگ را محو می‌کند».
دوری از جهنم یکی دیگر از آثار گریستن برای امام حسین(ع) است کمااینکه یکی‌از درهای بهشت به نام باب‌الحسین است که دوست‌داران و محبان امام حسین(ع) از آن در وارد بهشت می‌شوند.از دیگر آثار عزاداری و گریه کردن برای سیدالشهدا(ع) طلب مغفرت از ناحیه امام حسین(ع) و رحمت خداوند است که ارزانی عزاداران حسینی قرار گرفته است.

انتهای پیام