به گزارش ایکنا؛ همایش تجلیل از بانوان قرآنپژوه، با یک سال تأخیر پنج شنبه، 8 آذرماه، در تالار قدس کتابخانه مرکزی حرم مطهر امام رضا(ع) برگزار شد. در این همایش، طبق روال گذشته، از بانوان برگزیده در عرصههای مختلف قرآنی چون حفظ، قرائت، هنر و پژوهش در دو بخش ملی و بینالملل تجلیل شدند.
علّیه رضاداد، از برگزیدگان این همایش بود. وی متولد سال 1363 در تهران است که از سال 1368 به همراه خانواده در جوار مضجع علی بن موسی الرضا(ع) زندگی میکند. وی فعالیت قرآنی خود را به صورت متمرکز با ورود به دانشگاه آغاز کرد و با کسب رتبه 68 در کنکور سراسری به تحصیل تحصیل همزمان در دو رشته علوم قرآن و حدیث و رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی در دانشگاه فردوسی مشهد پرداخت و دوره کارشناسی را در مدت دو سال و نیم به اتمام رساند.
رضاداد در سال 1384 موفق به کسب رتبه نخست آزمون کارشناسی ارشد و مدال طلای المپیاد علمی دانشجویی شد. در سال 1391 از رساله دکترای خود با کسب درجه عالی در مقطع دکترای تخصصی علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی دفاع کرد و در حال حاضر نیز عضو هیئت علمی گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان است. با وی گفتوگویی داشتیم که در ادامه از نظر میگذرد؛
ایکنا: ابتدا درباره تألیفات، پژوهشها و آموزشهایی که در زمینه قرآن داشتید توضیح دهید.
از فعالیتهای پژوهشی اینجانب انتشار دو کتاب تألیفی در حوزه حدیث با عنوان «مکتب حدیثی بغداد» و «مکتب حدیثی جبل عامل» و چاپ 21 مقاله در مجلات علمی ــ پژوهشی با موضوع قرآن و حدیث است. در ضمن در پنج دوره در دانشگاه فردوسی و دانشگاه فرهنگیان به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب شدهام.
از 87 هم در دروس معارف اسلامی نظیر تفسیر قرآن کریم و علوم قرآنی و دروس تخصصی حدیث در دانشگاههای مختلف نظیر فرهنگیان، فردوسی مشهد، شهید باهنر کرمان و علوم پزشکی شاهرود مشغول تدریس بودهام. بسیار خوشوقتم که میتوانم اوقات خود را در راه تعلیم و تربیت دانشجومعلمان، که سرمایههای حقیقی میهن پرافتخارمان هستند، سپری کنم.
ایکنا: به نظر شما حوزههای مغفول در امور قرآنی که بانوان بتوانند در آنها فعالیت کنند، کداماند؟
همان گونه که در 88 مقام معظم رهبری در دیدار با بانوان قرآنپژوه فرمودند: «جهتگیری پژوهشهای قرآنی باید به سمت عینیتبخشی دستورات قرآن در جامعه و زندگی مردم باشد.» از این رو، یکی از مطالبی که به نظر بنده از مسائل اساسی است و در مطالعات قرآنی نیز کمتر به آن توجه شده و بانوان متدین میتوانند در آن فعالیت کنند و سهم عظیمی داشته باشند، عینیت بخشیدن به تعالیم قرآن کریم از طریق توجه به نیازهای روحی فرزندان در پرتو تعالیم آن و سنت معصومین(علیهمالسلام) است. بنابراین بررسی راهکارهای نوین تربیتی مبتنی بر آموزههای قرآن و عترت(ع)، یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید بدان پرداخته شود.
متأسفانه مطالعه برخی مادران برای تربیت معنوی فرزندان اندک است و شایسته است آنان به مطالعات مذهبی، قرآنی و انس با قرآن کریم بپردازند. بنابراین، بهتر است در حاشیه این همایش باشکوه برای بانوان کارگاههای مهارتهای فرزندپروری مبتنی برآموزههای قرآنی برگزار شود تا رسالت و هدف بانوان، که همانا تربیت نسل فرهیخته قرآنی است، محقق شود.
یکی دیگر از مطالبی که به نظر میرسد در آسیبشناسی پژوهشهای قرآن و محافل انس با قرآن کریم بهویژه در میان بانوان دیده میشود، مغفول ماندن از معنای دقیق واژه انس به مفهوم آرامش یافتن به چیزی است. در جامعه کنونی ما علیرغم جلسات متعدد قرآنی که در بین بانوان مطرح است، باز هم ناآرامیها و اضطراباتی به چشم میآید که اگر کارکرد دقیق محافل و مطالعات قرآنی که همان آرامش یافتن به قرآن و عمل به آن مدنظر باشد، این گونه مسائل ملاحظه نخواهد شد.
یکی دیگر از حوزههای مغفول در امور قرآنی رشد تهاجم فرهنگی و شبهاتی است که در میان خانوادهها به ویژه کودکان و نوجوانان در حال رواج است. اگر بانوان متدین به اصول پاسخگویی به شبهات دینی و قرآنی مجهز باشند و مطالعات مذهبی خود را بیشتر کنند، قطعاً میتوانند پاسخگوی ذهن پرسشگر کودک و نوجوان خود باشند. به تعبیر قرآن کریم «قُواْ أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِیكُمْ نَاراً؛ خود و خانوادتان را از آتش دوزخ حفظ كنید» پس، وظیفه بانوان ارجمند این است که بکوشند در فضای جنگ نرم به سلاح علم مجهز باشند و خود و خانواده را از آلوده شدن به شبهات دور کنند.
ایکنا: انس بیشتر بانوان و دختران با قرآن کریم چگونه حاصل میشود؟
راهکارهایی که میتوان برای انس بیشتر بانوان با قرآن کریم برشمرد عبارتاند از: استفاده بهینه از اوقات فراغت نظیر ایجاد فضای قرآنی از طریق استماع آیات قرآن، تلاوت روزانه آیات، استفاده از ترجمههای قابل فهم، بهرهگیری از تفاسیر جامع و روان فارسی همراه با نگاهی نو به تفسیر آیات، الگوگیری از شخصیتهای حامل و عامل به قرآن و مداومت در عمل به دستورات اخلاقی قرآن.
ایکنا: نقاط قوت یا ضعف مراکز قرآنپژوهی کنونی را در چگونه ارزیابی میکنید؟ راهکارهای عملی برای پیشرفت قرآنپژوهی در کشور چیست؟
یکی از مشکلات مراکز قرآن پژوهی موازیکاریهاست؛ مسئله دیگر عدم ارتباط شبکهای است که این مراکز را به یکدیگر متصل میکند. همچنین، بسیاری از فعالیتهای قرآنی با محدودیتهای بودجهای مواجه است، وگرنه با انجام تبلیغات گستردهتر میتوان جمعیت بیشتری از افراد به ویژه کودکان و خانوادهها را به این مراکز جذب کرد.
برخی راهکارهای عملی پیشرفت قرآنپژوهی از نظر من توجه به جنبههای مطالعات بینرشتهای و ارتباط میان پژوهشگران سایر رشتهها با مراکز قرآنپژوهی، توجه ویژه به ارتباط میان قرآن و علم تجربی و جنبههای ناشناخته ابعاد اعجاز علمی قرآن است، زیرا امروزه زبان علم تجربی برای بسیاری از افراد قابل قبولتر است. بنابراین باید موضوعات پژوهشی از جانب قرآنپژوهان به مراکز علمی کشور پیشنهاد داده شود و پروژههای تحقیقاتی در زمینههای مختلف با همکاری متخصصان علوم تجربی و متخصصان علوم قرآنی به انجام برسد.
به احادیث تفاسیر مأثور و واکاوی معانی ژرفتر از میان روایات با توجه به گرایشهای مختلف تفسیری اهمیت داده شود. همچنین، به رویکردهای جدید خاورشناسان به قرآن و نقد مطالب و شبهات آنان توجه شود. البته لازمه آن تسلط قرآنپژوهان به زبانهای خارجی است که متأسفانه یکی از ضعفهای مراکز قرآنپژوهی عدم تسلط بسیاری از محققان به زبانهای دیگر است.
موانع رشد کاربردی قرانپژوهی رویکرد کمیگرایانه به مقالات و پایان نامهها، ناآشنایی بسیاری از دانشجویان با اصول روش تحقیق، عدم تسلط بسیاری از قرآنپژوهان به زبانهای خارجی، عدم ارتباط کامل بین مراکز قرآنپژوهی و مراکز علمی برای مطالعات میانرشتهای است.
ایکنا: مسائل و مصایب فعالیت قرآنی بانوان چیست؟ موقعیت نیروی انسانی متخصص در حوزه پژوهشهای قرآنی در مؤسسات چگونه است؟
حقیقتاً در جامعه ما برای فعالیتهای بانوان درعرصههای مختلف هیچ محدودیت و مشکلی وجود ندارد و از نظر جنسیتی تاکنون با مشکل و محدودیتی برای پژوهش مواجه نبودهام و چهبسا فعالیتهای ویژه بانوان بیشتر هم مورد توجه قرار بگیرد، نظیر همین همایش.
امروزه در بسیاری از مراکز و مؤسسات نیروهای کارآمد دانشگاهی و حوزوی اشتغال دارند و همین امر سبب شده است تا به زوایای جدیدی از فعالیتها و پژوهشهای قرآنی توجه شود.
ایکنا: با توجه به حدیث حضرت جواد(ع) در کتاب «اصول کافی» که در نامهای به سعدالخیر عاقبت روگردانی از قرآن را بیان فرمودند، نظر خود را درباره وضعیت توجه به قرآن در جهان توضیح دهید.
آنچه در این حدیث شریف آمده از مصادیق مهجوریت قرآن کریم است. در واقع، وضعیت جهان معاصر است که علیرغم برگزاری همایشها و توجه گسترده به ظاهر قرآن، متأسفانه مسلمانان با روح و باطن قرآن ناآشنا هستند. این درجه از ناآشنایی به حدی است که حتی اگر از بسیاری از مسلمانان پرسیده شود که چرا قرآن معجزه پیامبر اکرم(ص) است و آنان را در مقابل چند شبهه قرار دهند، در دفاع از قرآن درمانده میشوند.
این امر نشان میدهد که مردم با روح و محتوای دین و کتاب الهی انس ندارند و آن را نمی شناسند. برای آنکه این مهجوریت از میان برود باید باور به این مطلب به وجود بیاید که چرا دین اسلام و مکتب تشیع و چرا قرآن آخرین دین و آخرین کتاب الهی است تا بتوان اصول عملی الگو بودن قرآن را در تمام ابعاد زندگی به وجود آورد. به تعبیر دیگر نخست باید پایههای اعتقادی مسلمانان به اصول دین را تقویت کرد و آنگاه پایبندی آنها به فروعات احکام و اخلاقیات را تثبیت کرد. در انتها از مسئولان محترم همایش بینالمللی بانوان قرآنپژوه تشکر و قدردانی مینمایم و مزید توفیقشان را از خداوند منان خواستارم.
انتهای پیام