به گزارش ایکنا؛ هزارهها یکی از اقوام افغانستان و کشورهای همجوار هستند و سومین گروه قومی عمده در افغانستان را تشکیل میدهند. طی هفتههای گذشته حملاتی از سوی گروه تروریستی طالبان به مناطق هزارهنشین که شیعه هستند، همچون مالستان و جاغوری معروف به هزارستان یا هزارهجات صورت گرفت. مالستان و جاغوری در استان غزنی از جمله مناطقی است که بخشی از ساکنان آنها را شیعیان تشکیل میدهند. مناطق هزاره نشین طی ۱۸ سال اخیر مورد حمله طالبان قرار نگرفته بود و از جمله مناطق امن غزنی محسوب میشد؛ اما اخیرا با حمله وحشیانه طالبان مواجه شد و این حمله آوارهشدن هزاران تن از شیعیان بی دفاع را در پی داشت.
ایکنا برای روشنشدن ابعاد این موضوع با سید احمد موسوی مبلغ، رئیس خبرگزاری «اطلس» افغانستان(atlaspress) به گفتوگو پرداخت، وی در تشریح چرایی حمله گروه تروریستی طالبان به مناطق هزارهنشین و شیعه این کشور گفت: این حمله هفته گذشته روی داد. طی سال گذشته حمله مشابهی در منطقه میرزاولنگ، واقع در استان سرپل و شمال افغانستان روی داد که جمعی از هزارهها کشته و عدهای نیز آواره شدند. بر این اساس باید گفت که این حمله پیش از این نیز برای شیعیان افغانستان روی داده است.
چراغ سبز آمریکا
وی افزود: البته این نکته را باید در گوشهای از ذهن داشت که حمله به مناطق هزاره نشین اخیراً شدت پیدا کرده است. در این باره دو مسأله حائز اهمیت است؛ مذاکراتی بین طالبان و آمریکا به صورت مستقیم طی چند ماه گذشته انجام شد که دو طرف در این رابطه به توافقهای اولیهای رسیدند؛ یکی از این توافقها ورود تدریجی طالبان به بدنه حکومت افغانستان بود و دیگری، امتیازی که آمریکا برای طالبان در نظر گرفته و آن این است که جغرافیای بیشتری را در اختیار داشته باشد.
موسوی مبلغ اظهار کرد: امتیاز آمریکا به طالبان اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا بنا بر آنچه در فقه اهل تسنن وجود دارد، هر چه این گروه تروریستی سرزمین بیشتری را در اختیار داشته باشد، راحتتر میتواند از نظر شرعی به مجاب کردن مردم بپردازد و حکومت آنان جواز شرعی میگیرد. از سوی دیگر، هر چه میزان جغرافیایی که در دست این گروه است بیشتر باشد، اهرم قدرتمندتری را برای فشار بر حکومت در اختیار دارند.
این فعال رسانهای همین نکته را دلیل تلاش طالبان برای در اختیار گرفتن بیشتر زمین افغانستان و بهرهبرداری از فرصت پدید آمده برشمرد و گفت: در این باره، استان غزنی اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا در مسیر شاهراه اتصال کابل به قندهار و هرات قرار دارد. بیشتر کالاهای افغانستان وارداتی و مسیر ترانزیت زمینی این کالاها، کراچی و بندر چابهار هستند. کالاها برای رسیدن به کابل و استانهای شمالی افغانستان باید از مسیر غزنی عبور کنند. بر همین اساس، این شهر، حساسترین نقطه به شمار میآید که مایحتاج مردم از آن عبور میکند.
کاهش سهم شیعیان در انتخابات
موسوی مبلغ توضیح داد: چنانچه درگیری و جنگی در این منطقه صورت گیرد، کنترل بازار افغانستان در اختیار طالبان قرار خواهد گرفت. غزنی نزدیک کابل بوده و یک ساعت و نیم تا این شهر فاصله دارد که همین موضوع معیار مهمی برای تصرف آن از سوی طالبان است. همه مناطق غزنی به غیر از جاغوری و مالستان در اختیار طالبان قرار دارد. مناطق هزارهنشین در طول ۱۸ سال گذشته امنترین منطقه به شمار میآمد. همین امر سبب رشد و رونق خدمات عمومی، علمی و فرهنگی در این شهر بود. امنیت همچنین سبب شد که انتخابات طی دورههای مختلف در این شهر پر جمعیت برگزار شود و ۱۱ نفر از نمایندگان پارلمان افغانستان در دوره اخیر از میان شیعیان غزنی انتخاب شوند.
وی اظهار کرد: انتخاب ۱۱ نفر از شیعیان غزنی به عنوان نماینده، در جامعه کنونی افغانستان حائز اهمیت است. برای این جامعه دشوار است که هزارهها بخشی از جمعیت پارلمان را تشکیل دهند. بر همین اساس برخی مسئولان در داخل حکومت موافق آن هستند که شرایط غزنی به صورتی درآید که امکان برگزاری انتخابات در غزنی فراهم نشود و راهکاری پدید آید که سهم شیعیان و هزارهها در انتخابات کاهش پیدا کند.
موسوی مبلغ، انتخابات را فاکتوری برای تلاش طالبان به منظور تسلط بر جغرافیای بیشتر و شاهراه انتقال انواع کالاها دانست و بیان کرد: در این راستا، نیمنگاه آمریکا به طالبان و دادن امتیاز به منظور همراه کردن آنان و به نتیجه رساندن مذاکرات، سبب شده است که این گروهک حمله خود را از مناطق هزارهنشین آغاز کند و به سمت غزنی، مالستان و ... برود. در نتیجه این موضوعات نیز، حکومت خود را به بیتوجهی زده است و مردم با این گونه فعالیتها، مقابله میکنند.
افغانستان فراموششده در رسانهها
وی با بیان اینکه حمله طالبان به مناطق جاغوری و مالستان غیرعادی نیست، درباره این موضوع که چرا جنگ در افغانستان مورد توجه رسانهها قرار ندارد، پاسخ داد: به چند دلیل، جنگ افغانستان از اولویت رسانهها خارج شده است؛ یکی از دلایل، طولانی شدن مدت زمان جنگ است که به ۴۰ سال میرسد. این موضوع سبب شده که اولویت رسانههای جهان اسلام از سمت جنگ افغانستان به حوادث جدید در منطقه خاورمیانه معطوف شود. برای مثال حوادث یمن، بحرین، عراق و سوریه تازگی دارد و در اولویت رسانهها جای گرفته است.
این کارشناس رسانهای، نگاه سیاسی را دومین نکته در این باره دانست و اظهار کرد: جنگ در سوریه و عراق، رویکرد اعتقادی دارد؛ در حالی که جنگ در افغانستان، نوعی درگیری داخلی به شمار میآید که از توجه ساقط است. همچنین اولویت کشورهایی همچون عربستان و آمریکا که در افغانستان منافعی دارند، با وجود آن که سرمایهگذاری سنگینی در این کشور کردهاند، جنگ یمن است، نه افغانستان. عربستان به صورت مستقیم در جنگ یمن حضور دارد و به طور طبیعی به این سمت و سو گرایش پیدا میکند. عربستان هزینه بسیاری را برای مقابله با ایران، روسیه، هند، چین و پاکستان پرداخت کرده است، اما به دلیل عدم حضور مستقیم نظامی در افغانستان، رسانههایش اولویت خود را به یمن و دیگر کشورهای اسلامی منطقه معطوف کردهاند.
رئیس خبرگزاری اطلس افزود: رهبران فعلی جامعه شیعی و هزارهنشین در افغانستان سعی کردهاند در معاملات و قول و قرارهای سیاسی با آمریکا و کشورهای تأثیرگذار بر افغانستان ایفای نقش کنند که همین موضوع سبب فاصله میان آنها با ایران و دیگر جریانهای شیعی در منطقه شده است.
سید احمد موسوی مبلغ یادآور شد: تعداد محدودی از جریانهای سیاسی و رهبران آنها در افغانستان، با آمریکا و اروپا رابطه تنگاتنگ دارند که به همین دلیل محبوب مردم نبوده و آنها نیز دارای تشکیلات منسجم و منطبق با تفکر مشابه در کشورهای همسایه نیستند. در عین حال جریانهای پیشرو رسانهای در افغانستان مربوط به تشیع است و شیعیان در فعالیتهای رسانهای و شبکههای اجتماعی، توانمندی بالایی دارند و این امکان وجود دارد که بتوانند از ظرفیت خود استفاده کنند و اولویت خود را به جنگ افغانستان معطوف کنند.
آیا شهروندان افغانستان مهاجرت میکنند؟
مدیر خبرگزاری اطلس درباره پیشبینی امکان مهاجرت مردم مناطق درگیر با طالبان به دیگر کشورها، اظهار کرد: حجم حمله به هزارهنشینها در حدی نیست که موج جدیدی از مهاجرت را سبب شود. طالبان مدعی تسویه حساب قومی و نژادی و داشتن مشکل با شیعیان نیستند، طبیعت جنگ این امکان را ایجاد میکند که طرف مغلوب به مناطق دیگر مهاجرت کند. طالبان درصدد در دست گرفتن حکومت هستند و از این رو به زمین غزنی و ساکنان آنها برای حکومت کردن نیاز دارند.
وی در پایان گفت: مردم مناطق هزارهنشین ممکن است برای اینکه آسیب کمتری ببینند، خانه خود را تخلیه کرده و به مناطق همجوار مهاجرت کنند. اگر طالبان در این جنگ شکست بخورد، منافع مردم برگردانده میشود. پیشبینی ایجاد موج جدید مهاجرت وجود ندارد. از سویی رابطه مردم مالستان و جاغوری با پشتونها و طالبان که در همسایگی آنها بودند، دوستانه بود و درگیری اندکی داشتند که این برخوردها، رویکرد مذهبی نداشت. بر این اساس با توجه به اینکه سابقه بدرفتاری وجود نداشته است، امکان بازگشت افراد غیرنظامی پس از فروکش جنگ به محل زندگی خود وجود دارد.
گفتوگو: آزاده غلامی
انتهای پیام