ادغام بانک‌ها فرایند موفقیت‌آمیزی نخواهد بود/ توصیه‌های کمیته «بال»

به گزارش ایکنا، در هفته‌های اخیر بحث ادغام بانک‌ها جدی‌تر شده و خبرها حاکی از آن است که در مرحله اول، شش بانک نظامی ادغام و بانک جدیدی با عنوان «بانک سپه نوین» تشکل خواهد شد. روشن است که تعداد بانک‌ها در ایران زیاد است و بیش از 30 بانک با عناوین مختلف در حال فعالیت هستند که برخی آن‌ها هم دچار بحران شده‌اند اما تجربه ادغام مؤسسات مالی ورشکسته در بانک‌ها موفقیت‌آمیز نبوده و گاه برای آن بانک نیز منشأ مشکل شده است. بنابراین ادغام باید با دقت فراوان و کارشناسی انجام شود تا شاهد مشکلات جدید در نظام بانکی و ورشکستگی بانک‌های سالم نیز نباشیم.
توصیه‌های کمیته بال درباره ادغام بانک‌ها
کامران ندری، اقتصاددان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره خبرهای منتشر شده درباره ادغام تعدادی از بانک‌های کشور از جمله بانک‌های نظامی و پیش‌نیازهای آن برای موفقیت این کار اظهار کرد: اولاً باید هدف از ادغام کاملاً مشخص باشد و بدانیم با چه مشکلی مواجه هستیم و آیا با ادغام مشکل برطرف می‌شود یا خیر؟ نکته دیگر این است که اگر به اصول کمیته «بال» مراجعه کنیم، متوجه خواهیم شد که این کمیته به مقام ناظر توصیه می‌کند که درباره ادغام محتاطانه عمل کند و از توانایی مالی و مدیریت بانک پذیرنده، یعنی بانکی که قرار است سایر بانک‌ها در آن ادغام شوند اطمینان داشته باشد.
وی با اشاره به اهمیت قدرت مالی بانک پذیرنده بانک‌های دارای مشکل ادامه داد: اگر بانک پذیرنده به لحاظ مدیریت و قدرت مالی، توانایی پذیرش بانک‌های ادغام شونده را نداشته باشد، طبعاً مشکل حل نمی‌شود و با مشکل بزرگ‌تری مواجه خواهیم شد. نکته دیگر این است که اندازه بزرگ بانک همیشه می‌تواند برای مقام ناظر، مسئه‌ساز و دردسرآفرین باشد؛ لذا توصیه می‌شود تعداد بانک‌های بسیار بزرگ در یک اقتصاد به میزان حداقل ممکن و در حد یک یا دو بانک بسیار بزرگ باشد.
ندری افزود: باید توجه کرد که ادغام چند بانک در یکدیگر سبب می‌شود که با بانک بسیار بزرگی مواجه شویم که چنانچه آن بانک در هر مقطعی با مشکل مواجه شود، حل مشکلات آن بانک کار بسیار سخت و دشواری است. مسئله مهم در اقتصاد این است اگر این بانک‌ها دچار ناکارآمدی شوند، آن قدر بزرگ هستند که نمی‌توان از ناکارآمدی آن بانک با انحلال آن رهایی یابیم.
هدف از ادغام بانک‌ها مشخص نیست
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به تجربیات کشورمان در زمینه ادغام بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری ورشکسته تأکید کرد: تجربه کشور خودمان را هم که ملاحظه کنیم متوجه می‌شویم که تاکنون تلاش کرده‌ایم مشکل مؤسسات غیرمجاز را با ادغام آن‌ها در سایر بانک‌ها حل کنیم. اگر به این تجربه دقت کنیم متوجه خواهیم شد که تجربه موفقی نبوده و برای بانک‌های سالم هم مشکل ایجاد کرده است؛ هرچند ممکن است استثنائاتی را هم پیدا کنیم که ادغام به درستی انجام شده که البته آن هم عمدتاً ادغام یک مؤسسه کوچک با مشکلات کم در یک بانک سالم بوده است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بنابراین به نظر می‌رسد که ادغام به شکلی که اکنون بر سر زبان‌ها افتاده و جزئیات آن را هم چندان نمی‌دانیم و از بانکی در جایگاه پذیرنده بانک‌های نظامی نام برده می‌شود فرایند موفقیت‌آمیزی نخواهد بود. از سوی دیگر هنوز مشخص نشده است که هدف از این ادغام چیست. برای مثال اگر قرار باشد دست نظامیان از اقتصاد کوتاه شود و سهام آن‌ها را عرضه کنیم، مشکل حل خواهد شد.
تجربه چندانی از ادغام بانک‌ها نداریم
مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ادامه داد: از سوی دیگر وضعیت همه این بانک‌ها یکسان نیست و برخی وضعیت خوب و برخی نیز وضعیت بسیار بدی دارند؛ بنابراین باید به شکل دقیق‌تر بر روی این مسئله کار کنیم و هدف از این کار مشخص شود. البته راه‌حل‌هایی غیر از ادغام وجود دارد که شاید برای چنین شرایطی و برای اقتصاد کشور مناسب‌تر باشد.
ندری درباره تأثیر کاهش تعداد بانک‌ها بر اجرای بهتر نظارت بانکی گفت: از بُعد نظارتی شاید مقام ناظر اعلام کند که من راحت‌تر هستم که با تعداد کم‌تری از بانک‌ها مواجه باشم، اما در اکثر کشورها تعداد بانک‌ها بسیار زیاد و در واقع از بانک‌های ما هم بیشتر است. از سوی دیگر، یک بانک با شعب زیاد با تعداد زیادی بانک با شعب کم برابری می‌کند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) در پایان اظهار کرد: معتقدم اطلاعات ما هم عمدتاً از روی منابع مکتوب و نوشتاری است و تجربه آنچنانی در این حوزه‌ها نداریم، اما با مطالعه موردهای مختلف در کشورهای دیگر می‌توانیم بگوییم که مقام ناظر طبعاً با بانک کوچک‌تر می‌تواند برخورد کند و اگر آن بانک با مشکل هم مواجه شود، جمع و جور کردن آن به مراتب راحت‌تر از یک بانک بزرگ است.

گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی
انتهای پیام