کتاب کاغذی در فرهنگ مطالعه جایگزینی ندارد/ لزوم ایجاد کرسی‌های نقد و تحلیل کتاب‌های دینی و قرآنی
گروه ادب ــ حاکم شدن اشکال گوناگون عرضه مکتوبات همچون کتاب الکترونیک موجی است که کشور ما نیز مانند بسیاری دیگر از کشورها آن را پشت سر خواهد گذاشت و در فرهنگ مطالعه و افزایش سرانه کتاب چاپی هیچ جایگزینی ندارد.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همزمان با بیست و ششمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در گفت‌و‌گو با ایکنا نکاتی را درباره این هفته و ضرورت فرهنگ‌سازی به منظور ترویج کتاب و کتابخوانی و ترغیب مردم به مطالعه و افزایش سرانه آن ارائه کرد که در ادامه می‌خوانید:
ـ چقدر نقش این هفته را در ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی مؤثر می‌دانید؟
کتاب کالایی فرهنگی است که باید دیده شود و باید کاری کنیم که این کالای فرهنگی بیش از پیش در معرض دید عموم قرار گیرد. به مناسبت‌ها و بهانه‌های گوناگونی می‌توان این کار را انجام داد. نباید برنامه‌ها ظاهری انجام شود. هفته کتاب این امکان را فراهم می‌آورد که معاونت فرهنگی و خانه کتاب حالت ستادی به خود بگیرد تا به این واسطه مراکز و سازمان‌ها را حتی در این زمان محدود به حوزه کتاب معطوف سازند. این هفته همواره دستاوردهای خوبی داشته و امسال در بیست و ششمین دوره به اوج قوام و پختگی رسیده است.
ـ گسترش فضای مجازی و فراگیر شدن شبکه‌های اجتماعی ذائقه مخاطبان را از توجه به آثار مکتوب به گونه‌های دیگر نوشتاری به ویژه شکل الکترونیک سوق داده است. این امر چقدر در سرانه مطالعه تبعات منفی داشته است؟
در بسیاری از کشورهایی که روزگاری به کتابخانه‌های مجازی و خواندن کتاب به شکل الکترونیک توجه زیاد می‌شد اکنون با گذر از این ایام، به آثار چاپی اشتیاق بیشتری نشان داده‌اند. به نظر من این فضای فرهنگی حاکم موجی است که خیلی زود از آن گذر خواهیم کرد، زیرا هیچ شکلی از عرضه کتاب نمی‌تواند جایگزین کتاب کاغذی و ارتباط مؤثر مخاطب با آن شود. در چنین شرایطی وظیفه متولیان به ویژه معاونت فرهنگی وزارت ارشاد این است که به جای حذف یکی از این دو شکل عرضه کتاب، ایجاد موازنه میان کتاب چاپی و شیوه‌های جدید ارائه آثار مکتوب را، که فعلاً برای مخاطب جذابیت دارد، در دستور کار قرار دهند.
مسئله دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که به دنبال راهکاری تشویقی برای جذب مخاطب به فضای کتابخانه‌ها باشیم. یکی از این راهکارها برآوردن خواست مخاطبان در مراجعه به کتابخانه‌هاست. نباید فرد در مراجعه به کتابخانه به دلیل نبود عنوان خاصی از کتاب از آنجا خارج شود. راه حل این مشکل تعاملات سازنده میان کتابخانه‌هاست؛ به این معنی که در صورت فقدان کتاب درخواست‌شده می‌تواند در کمترین زمان آن را از کتابخانه‌ای دیگر تهیه یا نسخه الکترونیک آن را دریافت کند. در رویکرد جدید معاونت فرهنگی با جدیت به دنبال تقویت این سازوکار تعاملی میان کتابخانه‌ها هستیم.
ـ در برنامه‌های هفته کتاب سهم تبلیغ آثار دینی چقدر است؟ آیا می‌توان یکی از روزهای این هفته را به نام قرآن نامگذاری کرد؟
نباید از این نکته غافل شد که افزایش علم و معلومات در سایه مطالعه و کتابخوانی افراد در حوزه‌های گوناگون در اصل عمل به یک پیام قرآنی است که می‌فرماید: «وَقُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْمًا». با وجود این، پیشنهاد خوبی است که با نامگذاری یک روز از ایام این هفته به نام قرآن به شکل نمادین درباره آثار دینی و قرآنی حق مطلب را ادا و مردم را به مطالعه آن‌ها ترغیب کنیم، اما به شکل زیربنایی باید به دنبال کیفیت‌افزایی کتاب‌های دینی و قرآنی بود. شاید تاکنون توجه به چنین آثاری معطوف به شکل ظاهری ارائه کتاب بوده باشد تا با افرایش عناصر جذاب و چشم‌نواز کتاب افراد تشویق به مطالعه شوند؛ در حالی که کمتر به جنبه کیفی کتاب از منظر محتوای آن توجه شده است. کیفیت‌افزایی کتاب‌های دینی و قرآنی به ایجاد کُرسی‌های نقد و تحلیل آن‌ها نیاز دارد که باید معاونت فرهنگی با مشارکت معاونت قرآن و عترت به ایجاد آن‌ها اقدام کند.
در این راستا برنامه‌ای جامع در دستور کار است تا با استفاده از نقطه‌نظرات ارائه شده در جلسات نقد وبررسی کتاب‌های دینی و قرآنی، آثار جدید را به شکلی کیفی‌تر و هدفمند از سوی مؤلفان و مصنفان تولید و عرضه کنیم و در تحقق این امر به کمک رسانه‌ها و خبرنگاران کارشناس تکیه کرده‌ایم.
گفت‌و‌گو از امیرسجاد دبیریان
انتهای پیام
