سیر تحول آموزش قرآن در کهگیلویه و بویراحمد بعد از انقلاب

به گزارش ایکنا از کهگیلویه و بویراحمد، از زمان آغاز حکومت صفویان و تعیین مذهب شیعه به‌عنوان مذهب رسمی ایران و تقویت فضاهای مذهبی در کشور پادشاهان و حکومت‌های مختلف در توجه و تقویت بنیه‌های معنوی و مذهبی نگاه‌ها و عملکرد متفاوتی داشتند و تا اینکه با سر کار آمدن حکومت پهلوی زمامداران این رژیم عملاً تلاش‌های زیادی برای سست کردن اعتقادات ملت ایران به‌کار بستند.
از کشف حجاب تا محدود کردن فعالیت روحانیان و مذهبیون تا حذف قرآن و علوم دینی از مدارس و دانشگاه‌ها همه از فعالیت‌هایی بود که رژیم پهلوی برای تحقق اهداف ضد دینی خود به آن‌ها چنگ می‌زد.
در این بین گرچه اعتقادات قوی و نفوذ بنیادین اسلام میان اقشار مختلف مانع تحقق اهداف شوم رژیم پهلوی در دین‌زدایی و تفکرات ضد قرآنی آن‌ها می‌شد اما ایجاد موانع در تبیین مسایل قرآنی باعث شده بود که همگان نتوانند از تعالیم قرآنی آنچنان که باید بهره ببرند.
به همین دلیل بود که با سخت‌گیری‌هایی که عمال رژیم پهلوی به خرج داده بودند توسعه و ترویج تعالیم قرآنی عملاً محدود شده بود و به همین علت مردمان استان‌های مختلف از جمله کهگیلویه و بویراحمد از پیگیری و فراگیری تعالیم قرآن بی بهره بودند به گونه‌ای که هیچ کلاس و دوره مشخصی برای تعلیم علوم قرآنی برای عموم مردم در این استان وجود نداشت. بافت عشیره‌ای و روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد از یک سو و عدم توجه رژیم پهلوی به مسائل قرآنی و دینی باعث شده بود که عامه مردم به رغم اعتقادات قوی به قرآن و مسائل دینی نتوانند در زمینه فراگیری و یادگیری قرآن و تعالیم دینی بهره ببرند.
پس از پیروزی انقلاب اما ورق برگشت و از آغازین سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی توجه به آموزش قرآن شروع شد و به تبع آن این موضوع در استان کهگیلویه و بویراحمد نیز آغاز شده است.
توسعه روزافزون مراکز آموزش قرآنی در رشته‌های مختلف و تعیین درس قرآن مقاطع مختلف تحصیلی به نوبه خود باعث ترویج روح قرآنی در شهرهای مختلف استان شد.
حال با وجود حمایت‌ها و تقویت زیرساخت‌ها و امکانات آموزشی قرآن در شهرها و روستاهای دور و نزدیک استان کهگیلویه و بویراحمد شاهد شکوفایی استعدادهای قرآنی و نهادینه شدن روح قرآن میان اقشار مختلف جامعه هستیم.
از همین رو در گفت‌وگو با چند مسئول قرآنی، برخی دستاوردهای قرآنی انقلاب به‌ویژه در کهگیلویه و بویراحمد را بررسی می‌کنیم.
اهمیت شب یلدا بیشتر از تاریخ‌های مذهبی در ذهن جامعه نقش بسته است
سارا کاووسی، کارشناس علوم قرآنی در رشته تفسیر از شهرستان گچساران در این خصوص گفت: در زمینه‌های قرائت و حفظ البته بیشتر از لحاظ کمی تقریباً پیشرفت چشمگیری حاصل شده اما از نظر توجه به مفاهیم قرآنی و عمل به محتوای آیات و به کارگیری آن‌ها در زندگی‌های شخصی و اجتماعی با کمال تأسف روز به روز شاهد پسرفت هستیم، نمونه بارز آن ارزش و هنجار شمردن مراسم مرسوم و منسوب به جشن‌های ایران باستان و آریایی در بعد وسیع و تبلیغ هرچه بهتر و باشکوه‌تر برگزار شدن آنها و نادیده گرفتن مراسم و اعیاد مذهبی و بی ارزش دانستن آن‌هاست، به نحوی که به‌عنوان مثال از روزها و حتی ماه‌ها قبل از شب یلدا، تبلیغات وسیعی برای برگزاری این آیین با خرج‌های فراوان در منازل و حتی نه در شب که در روز در مدارس و اجرای رقص و پایکوبی کودکان و نوجوانان به بهانه آن، انجام می‌پذیرد اما در مقابل، متأسفانه بسیاری از افراد جامعه که در میان آن‌ها فرهنگیان، دانشگاهیان و محصلان نیز هستند از تاریخ‌های مذهبی همچون ولادت، وفات و شهادت پیامبر اسلام و ائمه معصومین کاملا بی‌اطلاع هستند.

قبل از انقلاب کلاس‌های قرآن مخفیانه برگزار می‌شد
آمنه نجار، حافظ کل قرآن کریم از روستای دلی بجک دم چنار شهرستان بویراحمد گفت: پدربزرگ بنده 17 سال مربی قرآن بودند و بین سال‌های 50 تا 57  با اینکه کلاس‌هایشان در روستا برگزار می‌شد اما مخفیانه بوده است.
همچنین، سکینه دستیاران، قاری و مربی قرآن از یاسوج اظهار کرد: قبل از انقلاب اسلامى با اينكه محدوديت بود كيفيت هم بود، در روستاها امكانات و مدارس آموزشى درستى نبود و يك ملا مسئوليت داشت از طريق قرآن مردم را باسواد و تربيت كند و تازه روش‌هاى خيلى جالبى هم داشتند اما اكنون با وجود امكانات و حمايت‌هاى لازم، پشتكار مناسبى نيست.
بنابراین گزارش، همچنین، محمدمهدی اسهرروز، فعال قرآنی از چرام نیز گفت: شهدای مدافع حرم که اکثراً دهه شصتی و دهه هفتادی هستند، تربیت‌شدگان مکتب قرآنی بعد از انقلاب‌اند.
آموزش‌های قرآن باانگیزه استخدامی است
همچنین، سعید محمودی، مدیر مؤسسه قرآنی غدیر گچساران نیز تصریح کرد: واقعیت این است که قبل از انقلاب حوزه قرآن و آموزش آن و مکتب‌خانه بهتر بود گرچه دولت حمایت نمی‌کرد اما در اکثر روستاها به دلیل جو اسلامی و دینی شاهد فعالیت قرآن در حوزه آموزش بودیم اما درحال حاضر دولت حمایت می‌کند اما مسئولان قرآنی سالم نداریم که اهداف جمهوری اسلامی را طبق قانون و بخشنامه‌های صادره پیاده بکنند؛ لذا آموزش‌ها تنها فردی و آن هم باانگیزه استخدامی است و موارد نادری است که برای رضای خدا قرآن را یاد بگیرند.
همچنین، کشواد جمالفرد، مدیر مؤسسه قرآنی ترنم وحی یاسوج نیز عنوان کرد: در قدیم کیفیت خود افراد بالاتر بوده یعنی مردم برای کسی که اهل قرآن بوده خیلی اهمیت و احترام قائل بودند و اهل قرآن هم خیلی اهل رعایت بوده‌اند.
بنابراین گزارش، همچنین، حجت‌الاسلام سیدعبدالوهاب اسلام‌پی، مدیر جامعةالقرآن برادران دهدشت نیز افزود: در تاریخ قبل از انقلاب اسلامی هیچ‌گونه رنگ و بویی از قرآن در جامعه نبوده یا اگر بوده به صورت علنی و ظاهر نبود بلکه در خفا بوده و اما بعد از انقلاب یعنی روند پیشرفت قرآن در جامعه به صورت علنی و ظاهر بوده و این در حالی است که با وجود آن فشارهایی که در اوایل انقلاب بود امام خمینی(ره) اولین سخنرانی خود را در بهشت زهرا با قرائت قاریان آغاز کرد و همین امر باعث قوت پیشرفت قرآنی در جامعه بود. از آنجایی که انقلاب اسلامی بوجود آمد از برکات و الطاف الهی و عنایت حضرت بقیة الله الاعظم بوده و عمل مردم بعضأ در سیطره و تحت شعاع دستورات قرآن بوده است، اما مهمترین اتفاقی که باعث شد قرآن در بعد از انقلاب روند چشمگیری پیدا کند اهمیت بعضی از قرآن دوستان و متخصصان قرآنی بوده، اهمیت دادن به دستورات الهی از طرف قرآن کریم و نصایح علما و روحانیان و بعضا عمل مردم نیز به این امر کمک کرده، باید بدانیم که چرا قرآن در قبل از انقلاب رشد نداشت و اهمیتی به آن داده نمیشد باید به دو نکته مهم توجه کنیم.
وی اضافه کرد: کسانی که در حکومت الهی زندگی می‌کنند باید دستورات خدا را عمل کنند و دستورات خداوند یا از طریق قرآن است یا از طرف دیگری که همانان کسانی بودند که نه خدا را شناختند و نه کلامش را پس قرآن مهجور ماند.
مدیر جامعةالقرآن برادران دهدشت بیان کرد: قبل از انقلاب اسلامی حکومت دست ظالمان و ستمگران بوده و بالطبع چنین افرادی با قرآن و خدا مغایرت داشته‌اند و نسبت به مسائل قرآنی اهمیت نمی‌دادند، اگر بخواهیم جامعه‌ای قرآنی داشته باشیم باید مردم قرآن‌دوستی و عامل به آیات الهی پرورش دهیم.

معلمان قرآنی متخصص باشند
همچنین، سیدعبدالمحمد حسنی، پیشکسوت قرآنی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: شیوه قدیم خواندن قرآن را فراگرفتم، در قبل از انقلاب به خاطر سختی روش و نقص در لهجه و تلفظ هرکسی قرآن خوان نمی‌شد و کسانی که این سبک را یاد می‌گرفتند خواندن و نوشتن متن فارسی را نیز خوب بلد بودند و دست خط شان عالی بود.
وی ابراز کرد: نسبت به 40 سال گذشته آنطور که باید قرآن را ترویج ندادیم و بهترین راهکار این است که از مدارس شروع کنیم و تمامی معلمان قرآنی، متخصص باشند و آموزش و پرورش ساعت قرآن را به درس ریاضی و یا زبان انگلیسی ندهد.

حرکت قرآنی در جامعه یک حرکت راهبردی و امیدبخش است
همچنین، عبدالمحمد نمازی، رئیس اداره امور قرآنی اوقاف و امور خیریه استان کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: در قبل از انقلاب تقریباً قرآن و انس با قرآن منحصر بود به مثلاً تفسیر قرآن در حوزه و یکی از منابع اجتهاد و در بیرون از حوزه هم منحصر بود به چند جلسه قرآنی خانگی در برخی شهرها.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر دانشگاه‌های ما لبریز است از رشته‌های مختلف قرآنی و دانشجویان قرآنی و هزاران مرکز تخصصی در رشته‌های مختلف قرآن از حفط و تفسیر و علوم قرآنی و حفظ حضوری و مجازی و ... مشغول فعالیت‌اند. چند شبکه رادیو تلویزیونی مختص قرآن هست. چندین سازمان و وزارتخانه مختص قرآن هستند. هزاران مسابقه قرآن سالیانه برگزار می‌شود. هزاران حافظ و قاری برجسته ملی و بین‌المللی تربیت شده است. در ایران پس از انقلاب یک انقلاب و تحول قرآنی به معنای واقعی کلمه رخ داده است. ممکن است برخی سال‌ها نسبت به سال‌های دیگر افت باشد اما در کل حرکت قرآنی در جامعه یک حرکت راهبردی، رو به رشد و امیدبخش است.

رشد برنامه‌های قرآنی بعد از انقلاب قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست
بنابراین گزارش، همچنین، لطف‌الله تقی‌پور، رئیس دفتر قرآن و عترت آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد نیز اظهار کرد: به‌طور کلی رشد و توسعه کمی و کیفی فعالیت‌ها و برنامه‌های قرآنی در دوران 40 ساله انقلاب اسلامی قابل مقایسه با قبل از انقلاب در آموزش وپرورش و سایر دستگاه‌ها و نهادها نیست‌.
وی افزود: هرچند ساعت و کتاب قرآن در برخی مقاطع تحصیلی وجود داشت اما عملاً کمتر توجه می‌شد اما در حال حاضر به برکت انقلاب اسلامی شاهد تهیه کتاب و ساعت درسی قرآن در کنار سایر دروس آموزشی از پایه اول ابتدایی تا پایه سوم متوسطه در هر سه مقطع تحصیلی وحتی در دانشگاه‌ها به‌طور رسمی وجود دارد.
رئیس دفتر قرآن و عترت آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد یادآور شد: علاوه بر فعالیت‌های آموزشی رسمی قرآن ده‌ها برنامه و فعالیت فوق برنامه در مدارس اجرا می‌شود. به‌طور کلی در قبل از انقلاب یک حافظ قرآن در استان نداشتیم اما الحمدلله درحال حاضر چندین حافظ کل در استان و بیش از 15 هزار حافظ یک جزء به بالای قرآن داریم، ضمن اینکه برنامه‌های قرآن در آموزش و پرورش به دو صورت رسمی وفوق برنامه اجرا می‌شوند. جا دارد که مسئولان با آسیب‌شناسی و حمایت ویژه از برنامه‌ها و آموزشگاه‌های قرآنی باعث ترویج هرچه بیشتر تعالیم قرآنی در استان شوند.
انتهای پیام