پژوهش‌های فناورانه نرم ناظر بر مدیریت ذهن و رفتار انسان است

به گزارش ایکنا از اصفهان، حجت‌الاسلام محمد قطبی در نشست تبیین دستاوردهای پژوهشی و فناورانه دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان که امروز چهارشنبه 28 آذرماه در پژوهشکده الهیات و خانواده دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: هر جا به پژوهش اهمیت دادیم و برای آن اعتبار قائل شدیم، رشد کردیم و هر جا آن را زمین گذاشتیم، عقب افتادیم و ضرر کردیم. در زمینه‌هایی مثل نانو، صنایع هوایی، صنایع دفاعی و سلامت و بهداشت فعالیت‌های پژوهشی خوبی در کشور انجام شده و در برخی از این زمینه‌ها، کشور ما جزء پنج یا ده کشور اول دنیا است، ولی در بسیاری از زمینه‌های دیگر پژوهش را زمین گذاشته و فعالیت جدی انجام نداده‌ایم.
وی با اشاره به تقسیم‌بندی پژوهش‌ها بر اساس انواع آنها گفت: برخی پژوهش‌ها، تفسیری یا تقریری نام دارد که ناظر بر تبیین، ترویج و توضیح معارف اسلامی و بیانات حضرات معصومین(ع) با کمک عقل و دانش بشری است و عمده پژوهش‌هایی که در حوزه‌های علمیه انجام می‌شود، از همین نوع بوده و فعالیت‌های خوبی در این زمینه انجام شده است. نوع دوم، پژوهش‌های بنیادین یا پایه نام دارد که هدف از آنها دستیابی به یافته‌های جدید یا پیش بردن مرزهای دانش است و زیربنای پژوهش‌های دیگر قرار می‌گیرد. نوع سوم، پژوهش‌های معطوف به مدیریت مثل آمایش، پیمایش، پایش و آسیب‌شناسی است و برای اداره جامعه به کار می‌رود.

پژوهش‌های حوزه نرم در کشور ما ضعیف است
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان افزود: نوع چهارم، پژوهش‌های فناورانه هستند که یافته‌های بشری را با نوعی نگاه جدید به مقوله‌های قابل استفاده و کاربرد تبدیل می‌کند. این پژوهش‌ها در نقشه جامع علمی کشور به دو دسته پژوهش‌های فناورانه حوزه سخت و پژوهش‌های فناورانه حوزه نرم و هویت‌ساز تقسیم می‌شود. مأموریت دسته اول، مدیریت طبیعت بوده و همه تکنولوژی‌ها و ابزار و ادواتی که امروزه از آنها استفاده می‌کنیم، از جنس فناوری‌های سخت است. فناوری‌های حوزه نرم، ناظر بر مدیریت ذهن و رفتار انسان با استفاده از یافته‌های علمی می‌باشد که از مهمترین انواع پژوهش به حساب می‌آید و متأسفانه ما در این زمینه دچار ضعف هستیم.
حجت‌الاسلام قطبی ادامه داد: طبق نقشه جامع علمی کشور، همه دستگاه‌ها و نهادهای علمی و پژوهشی موظف هستند که بخشی از توان خود را برای پژوهش‌های حوزه نرم و هویت‌ساز صرف کنند. دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان نیز تلاش کرده است تا جهت‌گیری‌های خود را صرفا بر اساس پژوهش‌های تفسیری قرار ندهد، بلکه این پژوهش‌ها را به همراه پژوهش‌های بنیادین و مدیریتی برای دسترسی و دستیابی به پژوهش‌های نرم و هویت‌ساز به کار گیرد. یکی از انواع پژوهش‌های نرم، ترجمه معارف و مفاهیم به قانون است، یعنی وقتی آموزه‌های دینی و فقه را به قانون تبدیل کنیم، نوعی فناوری نرم انجام داده‌ایم، در واقع به نوعی نظام‌واره دست یافته‌ایم که اجرای فقه را در جامعه تضمین می‌کند. ما در این زمینه کمبودهای زیادی داریم و در چهل سال دوم انقلاب باید به طور گسترده به این نوع فعالیت‌ها بپردازیم و در مسیر دستیابی به تمدن اسلامی، اکنون در مرحله نظام‌سازی هستیم.
وی تصریح کرد: دستیابی به این نظام‌واره‌ها به طور جدی نیازمند افزایش تعامل میان حوزه و دانشگاه است و نظام جمهوری اسلامی با همه مشکلاتی که برایش پیش آمده، زمینه تعامل میان علوم را به طور شایان توجهی توسعه داد که می‌تواند مقدمه‌ای برای رشد و شکوفایی کشور در آینده نزدیک باشد. افق پیش‌روی ما تمرکز و توجه بیشتر به فناوری‌های نرم و فقه نظامات است.

اعتبارات پژوهشی تخصیص داده می‌شود، ولی استفاده نمی‌شود
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان کرد: انتظار ما این است که نهادهای دولتی بیشتر اعتبارات پژوهشی خود را به سمت طراحی این نظام‌واره‌ها و مدل‌ها سوق دهند. متأسفانه با همه کسری بودجه و تنگناهای اقتصادی که در کشور وجود دارد، تقریبا هر سال اعتبارات پژوهشی نهادها به خزانه برمی‌گردد، یعنی ظرفیت استفاده از اعتبارات پژوهشی در استان اصفهان هنوز پایین است. طبق قانون دستگاه‌های دولتی می‌توانند بین یک تا سه درصد از اعتبارات جاری و عمرانی را به سمت فعالیت‌های پژوهشی سوق دهند، ولی ظرفیت علمی پژوهشگران و مؤسسات پژوهشی پاسخگوی آن نیست و دستگاه‌هایی که در حال حاضر این فعالیت‌ها را انجام می‌دهند، کمترین اعتبار را دارند.
وی خاطرنشان کرد: اگر در هر زمینه‌ای فعالیت علمی و پژوهشی انجام دهیم، می‌تواند بهبود کیفیت، ارتقاء شاخص و توسعه و افزایش فعالیت‌ها را به ارمغان بیاورد، ولی اگر به پژوهش اهمیت ندهیم، ناچاریم یا مدل‌های غربی را در عرصه‌های اجرایی پیاده سازیم و یا همچنان از مدل‌های قدیمی و کهنه استفاده کنیم. رسانه‌های بزرگی مثل صدا و سیما که می‌توانند چرخه فکر و اندیشه را در جامعه مدیریت و هدایت کنند، این انتظار از آنها وجود دارد که به پژوهش بیشتر توجه کرده و فرهنگ‌سازی و موج‌آفرینی کنند. رویکرد مسئله‌محوری دفتر تبلیغات اسلامی ما را به سمت توجه به نیازها و ضرورت‌های جامعه رهنمون ساخت تا بر اساس حل مسئله پیش برویم، یعنی هر جایی که ضعف بیشتری داریم، همان‌جا بیشتر متمرکز شده و توان خود را به کار بگیریم.
انتهای پیام