به گزارش
ایکنا از خراسان رضوی، احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران شامگاه گذشته، 29 آذرماه در آیین رونمایی از «ترجمه ادبی و زیباشناسانه قرآن کریم» اثر کمالالدین غراب، که با حضور جمعی از مسئولان کشوری و استانی در جهاد دانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: به نظر میرسد اینکه در ترجمه قرآن اهتمام به زبان فارسی صورت گرفته، بسیار حائز اهمیت است چرا که به عنوان مثال برای کتاب تورات و انجیل تنها چند ترجمه متفاوت وجود دارد که این رقم برای قرآن کریم شاید به 200 ترجمه هم برسد. اولین گروهی که به ترجمه قرآن پرداختند، ایرانیان و خراسانیها بودند. باید گفت زبان فارسی و قرآن یک پیوند ناگسستنی با یکدیگر دارند که تفکیکناپذیر هستند.
هر عصری ترجمه خاص خود را دارد
وی با بیان اینکه هر عصری ترجمه خاص خود را دارد و به پرسش زمان خود پاسخ میدهد، عنوان کرد: به همین جهت سیر تطور زبان فارسی را با سیر ترجمههای قرآن میتوان دریافت. اخیراً در آستان قدس رضوی طی ترمیم و مرمتی که صورت گرفت، گنجینهای از ترجمههای قرآن کریم یافت شد که توسط یکی از اساتید تنظیم گردید. این ترجمهها به دلیل وجود متن ثابت توانست سیر تحول و تطور زبان فارسی را نمایش داده و نهایتاً به رشته تحریر درآمد.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: بحثهایی میان علما مبنی بر اینکه آیا قرآن ترجمهپذیر است یا خیر وجود داشته است چرا که هر مترجمی شخصیت خود را در برگردان یک واژه نشان میدهد. این موضوع خاص قرآن نیست بلکه در ترجمه کتابهای دیگر نیز به چشم میخورد زیرا ترجمه نوعی انتقال فرهنگ به فرهنگ دیگر است و تمام ساحتها را در برمیگیرد.
مسجدجامعی بیان کرد: زبان فارسی در آستان قرآن رشد کرد و در حال حاضر نیز گزارش تحول و تطور آن را میبینیم. این امری است که همچنان به آن نیاز داریم چرا که ترجمههای قرآن گنجینه لغات و معانی فارسی را تقویت میکند.
وی اضافه کرد: قدیمیترین نوشته فارسی در ابتدا، قرآنی است که فردی به نام خیقانی یا خاقانی در قرن سوم، آن را نوشته وعبارات آن تقریباً قابل فهم است و همچون آیات قرآن اعراب و تشدید بر روی کلمات وجود دارد. به مدد ترجمههای قرآنی است که ما امروز، بعد از گذشت 12 قرن فاصله از متون اولیه زبان فارسی، میتوانیم این نوع متون قدیمی را درک کنیم.
عضو شورای اسلامی شهر تهران اظهار کرد: در تمام دوران تاریخ، اهتمام به ترجمه قرآن وجود داشته و اینکه هر مترجمی به تناسب زمانه و زبان خود در ترجمه، سعی در ارائه تصویر روشنی داشته نقطه مثبتی است؛ البته نباید به معنی و مفهوم آن لطمهای وارد میشد.
مسجدجامعی با بیان اینکه ممکن است پرسشهای زمانه و فهم ما از زمان، در بیان معانی تأثیرگذار باشد، گفت: یکی از نویسندگان و رماننویسان، نقدی را بر یکی از ترجمههایی که به بازار آمد، مبنی بر اینکه اگر ایجاز حذف در قرآن را رعایت نکنیم، ادبیات قصهگویی قرآن که ادبیات خاصی است، جایگاه خود را از دست میدهد، وارد ساخت. ایشان به عنوان یک رماننویس برجسته بر این ادعا اصرار داشت که در این ترجمه شیوه قصهگویی قرآن، تحت تأثیر ترجمه قرار گرفته است.
ترجمه مبتنی بر فهم و تفسیر است
مسجدجامعی عنوان کرد: ممکن است که ما در حوزه ترجمه نیازمند رفتن به سمت ترجمه جمعی باشیم و شاید قرآن ترجمه ناپذیر باشد زیرا هر ترجمهای مبتنی بر فهم و تفسیر است. ما در تفسیر به این سمت رفتهایم و به عنوان مثال، تفسیر نمونه، یک تفسیری جمعی است.
وی افزود: همانگونه که بعد از انقلاب تعداد مقالات و ترجمهها افزایش یافت، به همان میزان مقالاتی که به وجوه جدیدی از قرآن پرداختهاند نیز با افزایش همراه بود. به عنوان مثال باستانشناسی قرآن یا تغییر متن، از جمله این موارد است. همچنین طاغوت همان زئوس یونیان بوده که در زبان عربی به طاغوت تبدیل شده است و برای آن نیز دلایلی دارند و بحثی علمی است.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه با بیان اینکه شکلگیری خبرگزاری قرآنی ایکنا اتفاق خوب و بسیار با اهمیت است، عنوان کرد: در گذشته برای مدتی در تهران نشریه هفتگی تحت عنوان «گلستان قرآن» منتشر میشد که اولین هفته نامه جهان اسلام بود و بعدها تبدیل به ماهانه شد اما در حال حاضر تعطیل شده که امیدواریم دوباره شاهد بازگشایی آن باشیم.
مسجدجامعی خاطرنشان کرد: یکی از بحثهایی که در آن زمان در جلسات مربوط به این نشریه هفتگی مطرح میشد، این بود که آیا این حجم از مفاهیم قرآنی وجود دارد که هفتگی در این نشریه درج شود یا خیر؟ در جواب گفته شد بله وجود دارد اما باید آن را کشف کرد و تا زمان حضور بنده در این نشریه 300 شماره آن منتشر شد.
وی اضافه کرد: این مسائل مقدمهای شد که خبرگزاری قرآنی در ایران تأسیس شود و این قدم مبارکی است. این خبرگزاری در ابتدا به بیش از 40 زبان دنیا اخبار خود را مخابره میکرد که کاری بسیار سخت و دلنشین است اما امروز این تعداد زبان کاهش یافته است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه کمالالدین غراب یک هنرمند به معنای امروزی است، گفت: هنرمند تئاتر خراسان که پا به پای تئاتر تهران در این عرصه حضور و با آن رقابت دارد و در آن صاحبنظر است. این شخصیت به ترجمه قرآن و به پایان رساندن آن اهتمام ورزیده و این بخشی از تأثیر علم زمانه است.
مسجدجامعی اضافه کرد: کمالالدین غراب خراسانی است و ذوق خراسانی او در ادبیات فارسی و حتی عربی به اوج رسیده است. ترجمه ایشان از این حیث کاری متفاوت است؛ با توجه به اینکه ایشان در حوزه هنرهای تجسمی نیز صاحب آراء بوده و فعالیتهایی در این زمینه انجام دادهاند.
انتهای پیام