تربیت عالمان بزرگ دینی در سبزوار به برکت وقف

انسان‌های بزرگ و کسانی که مومن واقعی هستند، همیشه در اندیشه دیگرانند و دل در گرو خدمت به مردم دارند و از خدمت به خلق یک دم غافل نشده‌اند. بسیاری از افراد با وقف اموالشان و ارائه خدمات ارزشمند و بزرگ عمری را در وادی گمنامی سپری کرده‌اند، بدون آنکه منتی بر سر خلق داشته باشند. وقف را می‌توان گفت جوشش جویبار جوانمردی و سخاوت از چشمه سارنورانی وجلا گرفته جان مؤمنی است که از نور کرامت خداوند جلیل جریان می‌یابد.
بعد از گذشت سه قرن به سراغ یکی از واقفین بزرگ در دیار سربداران می‌رویم، خیری که از خدمات و موقوفاتش بسیاری از زائرین ائمه اطهار(ع) و طلاب علوم دینی سالیان متمادی از آن استفاده کرده‌اند بدون آنکه بفهمند واقف و خَیرش چه کسی است.

وقف هفت کاروانسرا برای زائران و مسافران
او کسی است که هفت کاروانسرای بزرگ را از سمنان تا مشهد وقف رفاه زائران علی بن موسی الرضا(ع) و مسافران این مسیر کرده و در سبزوار و داورزن نیز دارای موقوفات زیادی است، موقوفاتی که طلاب علوم دینی از گذشته تا به امروز از آن بهره‌مند بوده و هستند و بسیاری نمی‌دانند واقفش چه خدمات ارزشمندی در طول سالیان متمادی به زائران داشته است.
عبدالصانع فصیحی سبزواری، فرزند محمد موذن سبزواری بنا بر اسناد و روایت مردمی از بزرگان سبزوار و عالمی است که دارای تالفیات و کتب بوده و همه آن‌ها را وقف کرده است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین جعفر مهدوی‌خواه، رئیس اداره اوقاف و امور خیریه سبزوار در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا از خراسان‌رضوی گفت: از قدیمی‌ترین موقوفات سبزوار می‌توان به موقوفه مرحوم عبدالصانع که دارای 44 رقبه در سبزوار است و در محرم ۱۱۲۲ هجری قمری مصادف با اسفند ۱۰۸۸ شمسی در سبزوار به ثبت رسیده، اشاره کرد.
وی افزود: از این خَیر وقف‌های دیگری نیز در نیشابور موجود است که دو سال بعد از این به ثبت رسیده است.
از برکات بزرگ این خیر سبزواری ساخت و وقف مدرسه اهل البیت(ع) یا همان «مدرسه فصیحیه» سابق است که برای طلاب و اساتید علوم دینی وقف شده و در این راه برای فراگیری کسب علم و دانش طلاب و اساتید و تامین مخارج حوزه علمیه بخش‌هایی از آب رودخانه مقیسه، قنات ساسان کاری، مزرعه دلقند، بخش‌هایی از رودخانه داورزن و کوشکباغ را وقف کرده است.
در یکی از مقالات تحقیقی طلاب علوم دینی ذکر شده که شیخ آقابزرگ در قرن نهم از سه تن عالم سبزواری به نام‌های «حسین سبزواری»، «نصیرالدین طبری» و «نظام الدین حسینی» یاد می‎كند كه در قرن دهم شمار آن‌ها به 6 تن و در قرن یازدهم به پانزده نفر رسیده و در قرن دوازدهم از بیست فرزانه شیعی تجاوز نموده است.

ساخت مدرسه علمیه فصیحیه و 40 سال تدریس حکیم سبزواری
«مدرسه فصیحیه» از مدارس این دوره است كه توسط حاج عبدالصانع فصیحی سبزواری «متوفی 1143.ق» در سال 1126.ق با 36 حجره طلبه‌نشین بنا شد و حاج ملاهادی سبزواری، فیلسوف مشهور سبزوار نزدیك به چهل سال در این مدرسه به تدریس اشتغال داشته و به همین مناسبت به تدریج مدرسه مذكور به مدرسه حاجی معروف شده است.
این مرکز علمی و حوزوی یکی از مدارسی است که برکات زیادی تا به امروز داشته و طلاب بزرگی را تحویل جامعه داده، طلابی که بخشی از کسب علم و دانش آن‌ها ثمره وقف عبدالصانع است.
از هفت رباط وقف شده توسط عبدالصانع دو رباط در سبزوار و داورزن و سایر کاروانسراهای وقفی در مشهد مقدس و نیشابور از جمله قدمگاه، حوض‌سنگ، لاسجرد و دهنمک می‌توان به آن اشاره کرد.
رباط سبزوار یا کاروانسرای اعراب از موقوفات مشهور این خیر بزرگ در دیار سربداران است که مربوط به دوره صفوی و در مرکز شهر سبزوار واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۶۳به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در این کاروانسرای مشهور در دوران پهلوی اداره امنیه سبزوار مستقر بود و برای مدتی به سبب استقرار اعراب در آن معروف به کاروانسرای عرب‌ها شده است.
از موقوفات دیگر این خیر می توان وقف یک شبانه روز آب و اراضی مزرعه دستجرد اشاره کرد که برای زائران و آب‌رسانی به رباط سنگ ثبت شده است.
باید گفت وقف نشانه دوراندیشی، مردم‌دوستی و معامله باخدا، عامل شکوفایی علم و اندیشه است که در گذر روزگار هیچگاه کهنه نخواهد شد و همانند سنگی است که با استفاده از آن براق‌تر و زیباتر خواهد شد.
و سخن آخر اینکه امام صادق(ع) به مفضّل بن ‏عمر فرموده: «خدای متعال، گروهی از بندگانش را آفریده و آنان را برای رفع نیازهای شیعیان ما برگزیده است تا به پاداش این نیکی، به آنان بهشت بدهد. اگر بتوانی تو هم از آنان باشی، باش!»
و سعدی چه زیبا سروده است: «ره نیک مردان آزاده گیر/ چو ایستاده‌ای دست افتاده گیر»

گزارش از علی‌اکبر ملکی

انتهای پیام