بازگشت به اعتدال برای تحقق وحدت؛ میراث ماندگار مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی
گروه سیاسی ــ مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در پی سال‌ها انس با قرآن، اعتدال و میانه‌روی را به هسته اصلی اخلاق خویش بدل ساخته بود و بر همین مبنا، وحدت و دوری از افراط و تفریط دغدغه همیشگی‌اش بود؛ در واقع می‌توان بازگشت آحاد جامعه، اعم از مردم و مسئولان، به ارزش قرآنی اعتدال را برای تحقق دستورالعمل قرآنی وحدت میراث ماندگار یار دیرین امام و رهبری دانست.
امروز دومین سالگرد درگذشت مردی است که پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نقش مؤثری در پیشبرد نهضت اسلامی داشت و از همان آغازین روزهای نهضت جزو حلقه اول یاران امام خمینی(ره) تا رحلت ایشان بود و پس از آن نیز به منزله «همرزم و همگام» 59 ساله رهبر معظم انقلاب طی مسیر کرد.
کارنامه درخشان مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی فقط به این سوابق مبارزاتی طولانی و زندان‌ها و شکنجه‌دیدن‌های پس از انقلاب و مسئولیت‌های سطح بالای مدیریتی پس از انقلاب اسلامی محدود نمی‌شود و در کنار اینها فعالیت‌های فکری، قرآنی، اجتماعی و فرهنگی ایشان نیز بسیار پربار و پرمغز بوده که البته تا پیش از رحلت در سایه سوابق و فعالیت‌های سیاسی ایشان قرار گرفته بود و فقط پس از فوت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بود که اندیشمندان و نخبگان به طور جدی به تبیین و واکاوی سایر ابعاد فکری و شخصیتی ایشان پرداختند.
در بزرگی این شخصیت همین بس که رهبر معظم انقلاب در بخشی از پیام تسلیت به یادماندنی خود فرمودند: «با فقدان هاشمی اینجانب هیچ شخصیت دیگری را نمی‌شناسم که تجربه‌ای مشترک و چنین درازمدت را با او در نشیب و فرازهای این دوران تاریخ‌ساز به یاد داشته باشم».
اما واکاوی عمیق شخصیت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نشان می‌دهد که هسته اصلی منش و اخلاق ایشان، که بر روی ابعاد سیاسی و اجتماعی او نیز تأثیر فراوانی گذاشته، میانه‌روی، اعتدال و صبوری است که علاوه بر تأثیر تربیت خانوادگی، ریشه در سال‌ها مؤانست و نزدیکی با قرآن دارد.
مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در پرتو همین منش اخلاقی قرآن‌محور با دوری از افراط و تفریط توانست به مصداق واقعی شخصیتی حقیقتاً دلسوز و ناصح برای انقلاب اسلامی، امام(ره) و رهبر معظم انقلاب تبدیل شود. ایشان با برخورداری از چنین ویژگی اخلاقی بود که در رقابت‌های سیاسی و جناحی آلوده بی‌تقوایی‌ها و بداخلاقی‌های مرسوم در میان سیاستمداران نشد و نه تنها به مرض پرده‌دری، بی‌حیثیت‌سازی و بی‌اخلاقی دچار نشد، بلکه با صبر، سکوت، تحمل و مدارا خود را آماج حملات خناسان و معاندان قرار داد، اما نگذاشت که انقلاب و نظام از این مسائل آسیبی ببیند و به وحدت ملی و ایمانی جامعه خدشه‌ای وارد شود.
در واقع به جرئت می‌توان گفت حضور آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در صحنه سیاست و قدرت حضوری خادمانه و ناصحانه بود. او شخصیتی عیب‌پوش بود تا عیب‌جو و وحدت‌آفرینی را بر تفرقه‌افکنی، تنش‌زدایی را بر تنش‌زایی و منافع ملی را بر منافع گروهی و شخصی همواره مقدم می‌داشت. به عبارتی همین انس، فهم و تدبر عمیق قرآن بود که از مرحوم آیت‌الله هاشمی شخصیتی فراجناحی ساخته بود که هر سخن و تصمیم او مورد توجه همه جریان‌ها و جناح‌های سیاسی قرار می‌گرفت و می‌توانستند از ایشان به منزله یک شخصیت راهنما و هدایت‌کننده بهره ببرند.
این همان میراثی بود که مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با اعتدال و میانه‌روی در نتیجه سال‌ها انس با قرآن، فهم عمیق آن و نوشتن تفسیر این کتاب الهی برای جامعه امروز ایران و سیاستمداران آن به یادگار گذاشت و می‌توان پیام زندگی این یار دیرین امام و رهبری را بازگشت آحاد جامعه، اعم از مردم و مسئولان، به ارزش قرآنی اعتدال برای تحقق دستورالعمل قرآنی وحدت دانست.
انتهای پیام
