شادی حقیقی در گرو رشد و کمال انسان است

حجت‌الاسلام رسول ملکیان، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه اصفهان در گفت‌و‌گو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه شادی از مفاهیم انسانی است و همه انسان‌ها فطرتاً آن را درک می‌کنند، اظهار کرد: تعریف شادی کار سخت و پیچیده‌ای است و جامعه‌شناسان و روانشناسان تلاش کرده‌اند تا تعریف کامل و جامعی از آن ارائه دهند، ولی با مشاهده رضایتمندی و آرامش روحی و روانی در یک شخص می‌توان پی برد که وی از شادی برخوردار است و هر کس با به دست آوردن مطلوب یا هدف مورد نظر خود به شادی می‌رسد.
وی افزود: شادی ممکن است جنبه شخصی و فردی داشته باشد و برخی از شادی‌ها آثار بیرونی و اجتماعی نیز دارد که هر کدام به لحاظ شرعی، احکام متفاوتی دارد، ولی در مجموع می‌توان معیارهای یکسانی را برای آنها در نظر گرفت. یکی از معیارهای مهم در زمینه شادی، اطاعت از خداوند است، در روایتی از امیرالمؤمنین(ع) آمده: «شادی مؤمن به اطاعت از پروردگار خود و حزن او زمانی است که گناهی انجام می‌دهد». دومین معیار شادی، تلاش برای احیای حق و نابودی باطل است، امیرالمؤمنین(ع) در نامه‌ای به عبدالله بن عباس می‌فرماید: «شادی تو باید برای احیای حق و نابودی باطل باشد».
این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه اصفهان تصریح کرد: شادی حقیقی زمانی به انسان دست می‌دهد که تحول عمیقی در زمینه رشد و کمال در وی به وجود بیاید. بعضی از شادی‌ها پایدار و ماندگار است، ولی برخی از آنها زودگذر بوده و جنبه موقتی دارد. از نظر شرعی، شادی‌هایی مورد تأیید است که به لهو و لعب یعنی گناهانی نظیر شراب، رقص و موسیقی حرام و نیز تمسخر دیگران منجر نشود؛ شادی نباید برای دیگران مزاحمت ایجاد کند، نباید در آن از ابزارهای حرام استفاده شده و نباید بر اساس اختلاط محرم و نامحرم باشد.

بالاترین شادی انسان مؤمن، لقای الهی است
حجت‌الاسلام ملکیان خاطرنشان کرد: انسان هم باید خودش شاد باشد و هم برای شاد کردن دیگران تلاش کند، ولی باید اصول و معیارهای شرعی را در نظر داشته باشد. محبت کردن به دیگران، دلجویی و کمک به آنها، راهنمایی کردن و هدیه دادن، مصادیقی از شادی‌های معنوی، فطری و اجتماعی هستند که دیگران را شریک شادی‌های ما می‌کند و هر کس که دیگران را شاد کند، در درجه اول در درون خود احساس شادی می‌کند. بالاترین شادی‌ای که انسان مؤمن در جستجوی آن می‌گردد، لقای الهی و ورود به بهشت است، ولی شادی‌های دنیوی چون با مسائل مادی و خاکی گره خورده، پایدار نیست و زودگذر است. از طرف دیگر، سرشت و فطرت انسان این است که شاد باشد و به همین دلیل در دعای کمیل آمده که:«... وَ تَجْعَلَنِي بِقِسْمِكَ رَاضِياً قَانِعاً...؛ ... و به آنچه روزی‌ام نموده‌ای خشنود و قانع بداری...». این فراز از دعای کمیل نشانه رضایتمندی است و رضایتمندی نیز ریشه در شادی دارد.
وی در پاسخ به این سؤال که علت مخالفت‌ها با موسیقی و برگزاری کنسرت در جامعه ما چیست، گفت: موسیقی به سه نوع حلال، حرام و مشترک تقسیم می‌شود که مصادیق هر کدام از اینها محل بحث و تأمل است. بعضاً گفته می‌شود برخی موسیقی‌ها را اگر شخص به تنهایی گوش دهد، اشکالی ندارد، ولی اگر پخش عمومی شود و برای جمع زیادی باشد، اشکال دارد. ممکن است پخش بعضی از موسیقی‌ها از رادیو جایز باشد، ولی از تلویزیون اشکال داشته باشد، یا موسیقی‌ای که امکان پخش از تلویزیون را دارد، با چه تصویری همراه باشد، جایز است و با چه تصاویر دیگری جایز نیست. در واقع بحث از موسیقی هم به لحاظ علمی و هم به لحاظ شناخت مصادیق، به تخصص بالایی نیاز دارد و جنبه‌های مختلف آن باید به صورت جداگانه بررسی شود.
انتهای پیام