فقه نظام منسجم وجود ندارد/ برپایی همایش نظام مالی اسلامی

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا یوسفی، دبیر ستاد بزرگداشت حجت‌الاسلام والمسلمین نظرپور، اقتصاددان اسلامی و دبیر همایش نظام مالی اسلام امروز، هشتم بهمن ماه، در نشستی خبری در دانشگاه مفید قم با بیان اینکه این همایش به مناسبت سالگرد ارتحال مرحوم نظرپور برگزار می‌شود گفت: مرحوم نظرپور متولد 1342 بودند و در هفتم بهمن ماه سال گذشته در سانحه تصادف در مسیر نجف و در حالی که قصد حضور در همایشی را داشتند به لقاءالله پیوستند.

وی افزود: وی شخصیتی علمی بود که هشت کتاب از وی تالیف شده و بیش از 86 مقاله نیز توسط وی به رشته تحریر درآمده است؛ اهمیت کار وی این بود که با نگاه اسلامی به مسائل مالی و پولی کشور می‌پرداختند؛ ایشان عضو شورای بانکی و مدیر گروه اقتصاد اسلامی سازمان سمت بود و بارها به عنوان پژوهشگر برتر در سطوح ملی و دانشگاه برگزیده شدند.

یوسفی با بیان اینکه وی در عمر کوتاه علمی خود، شخصیتی بسیار موفق بودند اظهار کرد: برخی ابزارهای بانکی و پولی در کشور مرهون تلاش‌های ایشان است؛ وی عقد استثنا را به عنوان یک ابزار بانکی مطرح کردند همچنین خدمات بزرگ دیگری داشتند.

استاد دانشگاه مفید ادامه داد: در مجموع، فعالیت‌های ایشان عمدتا در حوزه مالی و پولی از منظر اسلام بود و در بحث توسعه نیز صاحب تالیف بودند همچنین عنصر سرمایه اجتماعی که از مسائل مهم امروز کشور است و تا حدی مغفول مانده در قالب کتابی از سوی وی مورد توجه قرار گرفت.

یوسفی با بیان اینکه ایشان در کنار شخصیت ممتاز اخلاقی، فردی، جدی منظم، متواضع و مهربان و مورد احترام همه بودند تصریح کرد: دانشگاه مفید تصمیم گرفت تا در اولین سال ارتحال ایشان برای یادبود وی و با توجه به دغدغه و حساسیت ایشان در زمینه بانکداری و مسائل مالی، همایش نظام مالی اسلامی را برگزار کند و در این راستا فراخوان مقاله داد که 29 مقاله از شخصیت‌های مختلف که بعضا شناخته شده و از استادان فن هستند ارسال شد و شخصیت‌های برجسته اقتصادی چون سیف، عباس موسویان و اکبر کمیجانی نیز برای سخنرانی در این همایش دعوت شده‌اند.

یوسفی با بیان اینکه 22 مقاله از مجموعه مقالات منتشر می‌شود و البته در همایش نیم روزه تنها 9 مقاله امکان ارائه خواهند یافت اظهار کرد: این همایش روز یکشنبه 14 بهمن ماه از ساعت 8:30 تا 12:30 در دانشگاه مفید برگزار و به مباحث بازارهای مالی و مسائل پولی  و بانکی خواهیم پرداخت.

دبیر همایش نظام مالی اسلامی با بیان اینکه ده مرکز در برپایی این همایش همکاری داشته اند بیان کرد:  بانک مرکزی، بورس، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، دانشگاه قم، انجمن اقتصاد ایران و انجمن اقتصاد حوزه، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس همچنین سازمان سمت در برپایی این همایش همکاری دارند.

یوسفی در پاسخ ایکنا مبنی بر اینکه در زمینه اقتصاد اسلامی آرائ مختلف از نفی آن تا کارکرد حداکثری را شاهدیم با بیان اینکه در این همایش نظام مالی اسلامی مورد بحث قرار می‌گیرد ادامه داد: در همه دنیا بازار پول و بازار سرمایه و مالی مانند بورس وجود دارد و در آن اوراق مشارکت و قرضه فروخته می‌شود البته در ایران اوراق قرضه به علت اشکال شرعی حذف شده است ولی همه جناح‌های فکری در این مسئله اتفاق نظر دارند که اسلام یک چارچوب‌های ارزشی و اخلاقی برای اقتصاد قائل است مثل شفافیت، صداقت، پرهیز از غبن،حرمت ربا و رعایت قاعده لا ضرر و ... لذا کسی که وارد مباحث بانکی، مالی و پولی می شود باید توجه داشته باشد که چارچوب اسلام باید رعایت شود.

استاد دانشگاه مفید در پاسخ به این سؤال که امروز در مورد فقه نظام هم چالش وجود دارد آیا با این وجود رسیدن به اقتصاد اسلامی ممکن است تصریح کرد: از مشترکات محققان اسلامی این است که اسلام جهت‌دهی ارزشی به اقتصاد می‌دهد و جزء رسالت‌های دین هم به تعبیر شهید صدر هست ضمن اینکه دومین کار دین نیز معرفی نهادهایی مانند قرض‌الحسنه و انفاق و ممنوع کردن برخی نهادهای دیگر مانند رباخواری و غبن و ... است.

اگر اقتصاد اسلامی می خواهیم باید اهداف اسلام و قوانین آن وجود داشته باشد و نهادهای حرام و ممنوع در آن نباشد؛ امروز انتقاداتی که از سوی مراجع می بینیم وجود ربا در برخی معاملات بانکی و عدم رعایت قیود شرعی است.

وی در مورد فقه نظام هم تصریح کرد: الان چیزی به نام فقه نظام به صورت منسجم نداریم و حتی برخی از اندیشمندان و صاحبنظرانی که مطالب خود را ارائه داده‌اند معتقدند که ما فقه نظام نداریم و فقه موجود فقه جواهری رائج است که همان هم تا حد زیادی پاسخگوی نیازها هست.

استاد دانشگاه مفید قم با بیان اینکه بنده به وجود فقه نظام و ضرورت آن معتقدم ولی برای تحقق آن باید زیرساخت‌های علمی ایجاد شود و چیزی نیست که یکی دوساله حل شود تصریح کرد: یکی از مشکلات ما این است که به ضرورت چیزی می‌رسیم ولی به عمق آن پی نمی بریم؛ اینکه ما به ضرورت چیزی معتقد شویم و فکر کنیم همین الان باید آن را درست کنیم منطقی نیست زیرا مباحث علمی، زمان بر است و باید مبانی و زیرساخت آن فراهم شود و حتی شاید یکی دو دهه طول بکشد تا ازدل نقد و بررسی ها نظریات نابی که به فقه نظام کمک می‌کند به دست آید.

یوسفی تاکید کرد: برخی عجله دارند و تصور می‌کنند همین که فقه نظام مطرح شد باید سریع آن را محقق کنند و دیگران هم باید بپذیرند که این درست نیست.

انتهای پیام