حجتالاسلام محمد سوریخرمآبادی، کارشناس مذهبی لرستان در گفتوگو با ایکنا از لرستان، در رابطهبا اینکه با چه کسانی باید مشورت کرد، گفت: بهطور کلی دروغگو روابط اجتماعی را متزلزل میکند و جو دوستی و صداقت و راستی و اعتماد بین دوستان را از بین میبرد. او واقعیتها و اخبار و حوادث جامعه را وارونه جلوه میدهد و انسان را از رسیدن به هدفهای خود دور کرده و در برخورد با سختیها و موانع ناتوان میکند.
وی افزود: شخص دروغگو اگر اوضاع مناسب باشد و مسیر انسان برای رسیدن به هدف درست باشد، به دروغ آنرا نادرست جلوه میدهد، در مقابل اگر مسیر نادرست باشد و در پایان به ضرر انسان تمام شود، او به دروغ، خوب جلوه میدهد.
حجتالاسلام سوریخرمآبادی به حدیثی از امام جعفرصادق(ع) با این مضمون که روزی پدرم امام زینالعابدین به من فرمود: فرزندم با پنج گروه دوست و همراه مشو که یکیاز آنها دروغگو است، گفت: امام زینالعابدین(ع) در این حدیث خطاب به فرزندش امام محمدباقر(ع) فرموده است: «از دوستی با دروغگو خودداری کن، چون او همانند سراب [آب نما] است؛ دور را برای تو نزدیک و نزدیک را برای تو دور جلوه میدهد». (ناصر مکارم شیرازی، زندگی در پرتو اخلاق، بحث دروغ)
دروغگو قابل اعتماد نیست/ انسان را از رسیدن به هدف بازمیدارد
این مؤلف لرستانی اضافه کرد: دروغگو علاوهبر اینکه قابل اعتماد نیست، انسان را از رسیدن به هدف و کسب موفقیت در زندگی بازمیدارد و به انجام گناه و کارهای زشت و تخلف از وعده قراردادهای بین او و دوستانش تشویق میکند، زیرا بر این باور است که میتواند هر کار خلاف و ناپسندی را با دروغ و بافتهها و عذرهایی که میتراشد، توجیه کند و خود را از پاسخگویی به ان رهایی بخشد.
سوری خرمآبادی با اشاره به این کلام علوی که «منافقان کارهای خود را با دروغ زینت میدهند»، ادامه داد: امام علی(ع) همچنین فرموده است: «کسیکه دروغگو شناخته شده، اعتماد و اطمینان پیدا کردن به او اندک است».(تصنیف غررالحکم و دررالکلم، حدیث 4371)
وی گفت: برای در امان ماندن از نفاق، رسوایی، بدنامی و گرفتار آمدن به بیاعتمادی بدگمانی مردم، علاوهبر پرهیز از دروغ، باید از معاشرت و دوستی با دروغگو خودداری کرد.
شخصی که بهدنبال عیبجویی از دیگران است شایسته دوستی نیست
این کارشناس مذهبی با تاکید بر لزوم دوری از عیبجو و اینکه شخصی که بهدنبال عیبجویی از دیگران است شایسته دوستی نیست، اضافه کرد: هیچ کس جز امامان معصوم(ع) بیعیب نیست، هر یک از ما انسانها کم و بیش ضعفها و نقصهایی داریم که باید آنها را جستوجو کرده برای برطرف کردن آنها تلاش کنیم.
وی با بیان اینکه مبارزه با عیب و نقص مراحلی دارد که مهمترین مرحله آن، شناخت است، اظهار کرد: تا زمانیکه به نقاط ضعف و عیوب خود آگاه نشویم نمیتوانیم به درستی آنها را برطرف کنیم.
حجتالاسلام سوری خرمآبادی با بیان اینکه دوستان واقعی و با لیاقت، در این زمینه راهنمای خوبی هستند و آنها مانند آینههایی هستند که هرگونه عیب و نقص را در خود به تصویر میکشند و انسان را در شناخت کمک میکنند، اظهار کرد: پیامبراکرم(ص) فرموده است: «مؤمن آینه مؤمن است» و پیشوایان ما بیان عیب از زبان دوست را هدیه میدانند، چنانکه در حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده که فرمود: «بهترین دوستان من کسی است که عیب مرا به من هدیه کند». (بحارالانوار، ج 71، ص 268).
عیبجویی، کار انسانهای شرور و فرومایه است
وی با بیان اینکه دوستان واقعی، عیبزا نیستند، بلکه عیبزدا هستند، اضافه کرد: دوستان واقعی به قصد خیرخواهی و از روی دلسوزی و برای اصلاح انسان عیبها و نقصهای او را بیان میکنند و مایه آبرومندی و آسایش انسان هستند.
این مؤلف لرستانی با بیان اینکه عیبجویی، کار انسانهای شرور و فرومایهای است که لایق دوستی نیستند و هدفی جز تحقیر، دشمنی، کینهتوزی و نمایاندن عیوب افراد ندارند، ادامه داد: امام صادق(ع) فرموده است: «فرومایگان در جستوجوی بدیهای مردم برمیآیند و خوبیهای آنها را رها میکنند؛ مانند مگس که نقطههای آلوده بدن را دنبال و جاهای سالم را رها میکند».
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه امام علی(ع) در نهجاالبلاغه به مالک اشتر فرموده است: «منفورترین و دورترین مردم به تو باید کسی باشد که در جستوجوی عیبهای مردم است، ادامه داد: امام علی(ع) همچنین فرموده است: «از همنشینی با کسیکه بهدنبال عیبهای مردم است، خودداری کن».
پرهیز از دوستی با افرادیکه از عیوب خود غافل هستند
وی افزود: دوستی و معاشرت با کسانیکه از عیبهای خود غافل هستند و فقط در جستوجوی عیبها و زشتیهای دیگران هستند، جز رنج و عذاب، رسوایی، دوری از آسایش و راحتی، بریدن از اجتماعی و بهتنهایی روی آوردن ثمری ندارد، پس باید از آن اجتناب کرد.
حجتالاسلام سوریخرمآبادی با بیان اینکه با نادان نباید همنشین شد، گفت: برخی افراد، احمق و نادان هستند و از عقل و هوش و دانش زندگی برخوردار نیستند، خوب و بد را نمیفهمند، به آثار و نتایج امور ناآگاهند، از تجربه و تحلیل حوادث و رویدادهای اطراف خود ناتوانند، شناخت کافی از پیشآمدهای زندگی ندارند و نمیتوانند خود یا دیگران را در مقابله با مشکلات یاری رسانده و از حوادث ناگوار محفوظ دارند.بیباکی و اقدامات نسنجیده و دخالتهای نابهجا، از نشانههای روشن این افراد بهشمار میرود.
وی با اشاره به این حدیث علوی که «حماقت و کمخردی انسان در سه جا شناخته میشود: سخن گفتن درباره چیزی که به او مربوط نیست، پاسخگویی به چیزی که از او سؤال نشده است و تهور و بیباکی در امور»، گفت: امام علی(ع) در سخنی دیگر چهره احمق را نمایانتر میکند و میفرماید: «درباره تو کار خیری انجام نمیدهند، به او امیدی نیست که از رسیدن بدی به تو جلوگیری کند، هرچند خود را به زحمت اندازد و چهبسا بخواهد به تو سودی برساند اما از روی نادانی به تو زیان میرساند، پس مرگ او از زنده بودنش و سکوت او از سخن گفتنش بهتر است».(اصول کافی، ج 4، ح 1)
وی با اشاره به اینکه نبی مکرم اسلام میفرماید: «چهار دوستی، فسادانگیز است که همسایه بودن با احمق یکیاز آنهاست، زیرا او سعی میکند تو را همانند خود کند»، اضافه کرد: امام علی(ع) فرموده است: «از دوستی با نادان خودداری کن، چراکه او میخواهد به تو سود رساند اما به تو زیان میرساند» و نیز فرموده است: «همراهی با احمق، مایه عذاب روح و نزدیکی با او مایه فساد اخلاق است».(تصنیف غررالحکم درالکلم، ح 1257)
زیانهای دوستی با نادان
این نویسنده لرستانی گفت: در سخنان بزرگان دین، زیانهای فراوانی درباره دوستی با نادان بیان شده است؛ مانند قساوت قلب، بیآبرویی، حقارت، خشم و کینه دیگران را برانگیختن و تباهی و خسران و پشیمانی و اشک چشم که برای در امان ماندن از این قبیل امور نامطلوب و ناپسند باید از دوستی با احمق دوری گزید».
وی افزود: امام علی(ع) حتی نگاه کردن تنها به انسان نادان را مایه حسرت میداند و میفرماید: «نگاه به احمق، چشم را گرم میکند(یعنی موجب آه و حسرت و سرانجام اشک چشم میشود)».ایشان همچنین «دور بودن احمق از انسان را بهتر از نزدیک بودنش و سکوت او را از سخن گفتنش بهتر میداند».(تصنیف غررالحکم درالکلم، ح 1257)
انتهای پیام