در بوستان احادیث؛
روزی حلال و تأثیر آن بر نسل انسان/ رباخواری؛ پلیدترین راه کسب درآمد
گروه معارف - در باب کسب رزق حلال احادیث بسیاری از ائمه هدی(ع) رسیده که این نشان از اهمیت موضوع است و بر اساس روایات مهمترین تأثیرکسب درآمد بر نسل آدمی ظهور و بروز پیدا می کند و پلیدترین راه کسب درآمد رباخواری است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی از مهمترین دستورات اقتصادی اسلام، کسب روزی حلال است. تلاش برای به دست آوردن روزی حلال از آن جهت مورد تأکید و عنایت ویژه قرار گرفته است که نقش بسزایی در جسم و روح انسان دارد و بی‌توجهی به آن، افزون بر عواقب اخروی، پیامدهای منفی و مخربی را برای روحیات و خلقیات انسان وجود می‌آورد. هرچند روزی حلال در سخن به‌آسانی گفته می‌شود و بیشتر انسان‌ها بر این گمانند که روزی آن‌ها حلال و طیب است اما کسب واقعی روزی حلال در مقام عمل، بسیار سخت است. در روایات بسیاری به کسب روزی حلال و پرهیز از حرام تأکید شده است که به برخی از آن اشاره می شود.«پيامبر گرامی اسلام (ص)» در خصوص کسب روزی حلال می فرماید:
طَلَبُ الحَلالِ جِهادٌ.
به دنبال روزی حلال رفتن، جهاد در راه خدا است. (مواعظ عدديّه، ص ٣)
مَن طَلَبَ الدُّنيا حَلالاً في عَفافٍ كانَ في دَرَجَةٍ الشّهداءِ.
كسي که دنيای خود را با عفت نفس و از راه حلال تأمين می‌كند مقام و منزلت شهيدان را خواهد داشت. (المحجةالبيضاء، ج ٣، ص ٢٠٣)
اذا وَقَعتِ اللُّقمَةُ مِن حرامٍ في جَوفِ العَبدِ لَعَنَهُ كُلُّ مَلَكٍ في السَّمواتِ و الأرضِ!
همين که لقمه حرام داخل اندرون بنده‌ای شد تمام فرشتگان آسمان‌ها و زمين او را لعنت می‌کنند! (بحار، ص ١٠٣، ص ١٢)
مَن اَكَل الحلالَ قامَ علي رأسِهِ مَلكٌ يَستَغفِرُ لَهُ حَتّي يَفْرُغَ مِن اَكِلِه.
وقتی کسی غذای حلال می‌خورد فرشته ای بالای سر او حاضر می‌شود و برايش طلب مغفرت می‌کند تا وقتی که از صرف غذا فارغ شود. (مکارم‌الأخلاق، ص ١٥٠)
مَن لَم يَستحي مِن طَلَبِ الحَلالِ مِن المَعيشَةِ خفَّتْ مَؤُنتُهُ و رَخي بالُهُ و نَعِمَ عِيالُهُ.
کسي که از تحصيل روزي حلال (در هر کاری که باشد) شرم نکند، زندگی او کم‌هزينه، خاطرش آسوده و خانواده‌اش در نعمت و آسايش به سر خواهند برد. (تحف‌العقول، ص ٥٧)
إنَّ أَطيَبَ ما أَكَلَ الرَّجُلُ مِن كَسِبِهِ وَ إنَّ وَلدَهُ مِن كَسِبه.
پاکيزه‌ترين خوراک انسان از راه درآمد و کسب (حلال) او است و بداند که نسل و اولاد او نيز نتيجه همين کار و کسب او خواهند بود. (شهاب‌الاخبار، ص ٣٦٠)
من اَكَلَ حراماً مّالم يَقْبَلِ اللهُ مِنهُ صَرفاً و لا عدلاً.
کسی که مال حرامی را بخورد هر چند اندک باشد، خداوند هيچ عملی از او قبول نمی‌کند چه واجب باشد چه مستحب. (بحار، ج ١٠٣، ص ١٦)
سوگند دروغ و تباهی کسب
اَليَمينُ الكاذِبَةُ مُنفِفَةٌ لِلسِّلعةِ مُمحِقَةٌ لِلکَسب.
سوگندِ دروغ خوردن در معامله هرچند که جنس را به فروش می‌رساند اما باعث رفع برکت و تباهی کسب خواهد شد. (شهاب‌الأخبار، ص ٨٤)
در این خصوص امام جعفر صادق(ع) نیز می فرماید:
اِنّ اللهَ لَيُبغِضُ المُنفِقَ سِلعَتَهُ بِالأَيْمانِ.
خداوند، آن کاسبی که اجناس خود را با سوگند و قَسم می‌فروشد دشمن می دارد. (امالی صدوق، ص ٤٨٣)
«اميرالمؤمنين علی(ع)» در خصوص کسب روزی حلال می فرماید:
سوَفَ يأتيكَ ما قُدِّرَ لَك فَخَفِّضِ المُکْتَسب.
آنچه برايت مقدّر شده به تو خواهد رسيد، در کار و کسبت حريص و افراطی مباش. (شرح غُرر، ج ١، ص ٤٣٤)
رباخواری؛ پلیدترین راه کسب درآمد
مَنِ اتَّجرَ بِغَيرِ فقهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ في‌الرِّبا!.
کسي که بدون فرا گرفتن احکام و معارف دين به کار و کسب بپردازد مسلماً در غرقاب ربا خواری فرو خواهد رفت! (نهج‌البلاغه، کلمة ٤٣٩)
در کلام امام جعفرصادق(ع) جوینده روزی حلال همانند مجاهد راه خدا است:
الشّاخِصُ في طَلَبِ الرِّزقِ الحَلالِ كَالمُجاهِدِ في‌سبيلِ الله.
کسی که در پی درآمد و روزی حلال باشد همانند مجاهد در راه خدا است. (بحار، ج ١٠٣، ص ١٧)
مَن باتَ كالّاً مِن طَلَبِ الحَلالِ باتَ مَغفوراً لَهُ.
کسی که به دنبال روزی حلال، روز خود را خسته و درمانده سپری کرده، (بداند كه) شب خود را (نيز) با گناهان آمرزيده سپری خواهد نمود. (بحار، ج ١٠٣، ص ٢)
كَسْبُ الحَرامِ يَبينُ في الذُّرِّيَّةِ.
درآمد حرام و نامشروع، اثر آن در نسل و اولاد ظاهر می‌شود. (وسائل، ج ١٢، ص ٥٣)
«امام محمدباقر(ع)» درباره کسب روزی حلال می فرماید:
أخَبثُ المكاسِبِ كَسبُ الرِّبا.
پليدترين کسب و درآمدها كسب ربا خواری است. (فروع کافی، ج ٥، ص ١٤٧)
«امام رضا(ع)» می فرماید:
أحْسَنُ الناسِ معاشاً مَن حَسُنَ معاشُ غَيرِهِ في مَعاشِه.
بهترين زندگي و معاش را كسی دارد كه در پرتو معاش او معاش ديگران نيز به خوبی تأمين شود. (خير او به ديگران می رسد) (تحف‌العقول، ص ٤٧١)
منابع:
(مواعظ عدديّه، ص ٣)
(بحار، ص ١٠٣، ص ١٢)
(فروع کافي، ج ٥، ص ١٤٧)
(شهاب‌الأخبار، ص ٨٤)
(تحف‌العقول، ص ٤٧١)
(امالي صدوق، ص ٤٨٣)
(وسائل، ج ١٢، ص ٥٣)
(نهج‌البلاغه، کلمة ٤٣٩)
(مکارم‌الأخلاق، ص ١٥٠)
(فروع کافی، ج ٥، ص ١٤٧)
انتهای پیام
