بررسی نقش مردم در حکومت از منظر قرآن با تأکید بر آرای تفسیری امام خمینی(ره)

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ سومین نشست از سلسله جلسات «پژوهش مبانی قرآنی انقلاب اسلامی از نگاه امام خمینی(ره) و رهبری»، پنجشنبه، ۲۵ بهمن‌ماه، ساعت ۹:۳۰ در فرهنگ‌سرای قرآن برگزار‌ شد.
این نشست با سه محور ولایت، اهتمام به مردم‌سالاری و عدالت‌محوری با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک، استاد اعزامی از قم همراه بود.
در ابتدای این جلسه آیاتی از سوره مبارکه حدید تلاوت شد و سپس حجت‌الاسلام بهروزی لک به بیان نکاتی درباره بازخوانی ارزش‌های انقلاب و مبانی قرآنی انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: خداوند برای تاریخ بشری فرآیند تکاملی را مد نظر قرار داده است. چنا‌ن‌که در آیه ۲۱۳ بقره از همت بسیط و واحد صحبت کرده است.
وی با اشاره به اینکه عصر انقلاب اسلامی، عصری است که در آن جست‌وجو می‌کنیم تا ببینیم قرآن برای ما چه رهکارهایی را ارائه کرده است، افزود: لذا در این جلسه در خصوص نقش مردم در حکومت از منظر قرآن کریم با تأکید بر آرای تفسیری امام خمینی(ره) صحبت می‌کنیم و اینکه چگونه می‌توان نظریه قرآنی زندگی سیاسی، اجتماعی عصر غیبت را تبیین کنیم.
حجت‌الاسلام بهروزی لک با اشاره به مفهوم‌شناسی مردم، اضافه کرد: باید دید مراد از مردم چیست و تعابیر قرآنی در این زمینه چیست؟ لذا به روش شناسی تفسیری امام‌ خمینی(ره) و نظام سیاسی قرآن و جایگاه سیاسی مردم‌در قرآن کریم می‌پردازیم.
وی با اشاره به گونه‌شناسی تفسیر قرآن، ادامه داد: تفسیر ترتیبی به دو شاخه ترتیب مصحف و یا ترتیب تنزیل و تفسیر موضوعی با سه محوریت استنطاقی، استخراجی و تنزیل تقسیم می‌شود.
حجت‌الاسلام بهروزی لک اظهار کرد: سیاست رابطه قدرت، رهبری و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری در عرصه اجتماعی است که در کلام امام(ره) نیز بر آن تصریح شده است و غایات قدرت و سیاست به سه دسته تقسیم می‎شود؛ قدرت و منفعت بیشتر که در قرآن رد می‌شود و رویکرد ماکیاولیستی بر آن است. دوم تدوین و تنظیم جامعه که رویکرد مدرن لیبرال و سوسیال است و در نهایت هدایت سعادت و رستگاری که رویکرد اسلامی است.

وی بیان کرد: سیاست در آموزه قرآنی ما همین هدایت است که حضرت امام(ره) آن را در ذیل تفسیر آیه«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيم» سوره مبارکه حمد بیان می‌کند. بنابر گفته ایشان، «سیاست این است که جامعه را هدایت کند و راه ببرد و تمام مصالح جامعه را در نظر بگیرد و تمام ابعاد انسان و جامعه را در نظر بگیرد و این‌ها را هدایت کند به طرف آن چیزی که اختلاف‌شان است.» این مختص انبیاست و دیگران این سیاست را نمی‌توانند اداره کنند.
این کارشناس مسائل سیاسی اضافه کرد: انقلاب اسلامی انقلابی قرآنی است و باید پس از چهل سال بازگشتی به مفاهیم بنیادی قرآن کریم داشته باشیم.
حجت‌الاسلام بهروزی لک با اشاره به شیوه‌های حضور مردم در سیاست گفت: مردم‌سالاری یا دموکراسی، موبوکراسی یا دون پایگان، پوپولیسم یا جامعه توده‌ای، جمهوری و حکومت اسلامی از جمله این اشکال است. البته امام معتقد بودند جمهوریت شکل و اسلام محتوای نظام است.
وی ادامه داد: مبانی سکولاریسم غربی شامل اومانیسم و انسان محوری، عقلانیت و خود بنیاد آحادی( به معنای اینکه اساس جامعه قانون اساسی است و اعتبارش به عقل مردم است و مردم صاحب تشخیص هستند) و حاکمیت سیاسی عرف یا دموکراسی سکولار است.
حجت‌الاسلام بهروزی لک اظهار کرد: مراد از مردم در حکومت اسلامی مسلمانان هستند تا بتوانند این حکومت را تشکیل دهند؛ مردمی که داخل نظام سیاسی اسلامی هستند مردمی‌اند که ایمان آورده‌اند و چیزی غیر از اسلام جست‌وجو نمی‌کنند.

وی بیان کرد: نظام سیاسی با حکومت یا دولت یکی است؛ حکومت یا دولت عالی‌ترین نهاد اجتماعی است که حق استفاده انحصاری از قدرت را دارد. ساختار نظام سیاسی ما امام‌محور است؛ نظام سیاسی اسلامی نظامی است که با حکومت امام همراه است.
حجت‌الاسلام بهروزی لک اضافه کرد: اگر از مردم و یا هر چیز دیگری صحبت کنیم باید ساختار سیاسی نظام قرآن را ابتداً احراز کنیم چنان‌که در قرآن در آیه «اطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم» کلمه «اولی الامر» شامل معصوم می‌شود و به غیر معصوم باز نمی‌گردد، چرا که امر به اطاعت مطلق می‌کند. لذا در این نظام سیاسی، اسلام، قرآن و امام‌محور است اما مردم‌سالاری سکولار بر اساس نظریه قرارداد اجتماعی است که مردم با هم جامعه را شکل داده‌اند ولی براساس منطق قرآن اصلاً به مردم‌سالاری غربی اعتقادی نداریم.
وی ادامه داد: دموکراسی مبنایی است که در آن ابتنای اساس جامعه بر رأی مردم است و در دموکراسی هدایت شده نقش مردم در چارچوب از پیش تعیین مشخص شده است.
حجت‌الاسلام بهروزی لک اضافه کرد: بنابراین هر کجا خدا و رسول الله(ص) امری کردند، مردم مجاز نیستند خلاف آن انجام دهند و باید اطاعت کنند.
انتهای پیام