آغاز چهل سالگی/ دستاوردها و افق‌ها
گروه جامعه ــ گرامیداشت باشکوه چهل سالگی انقلاب اسلامی، صدور پیام مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز دهه پنجم انقلاب و شهادت مظلومانه جمعی از مدافعان امنیت کشور در سیستان و بلوچستان مهم‌ترین رویدادهای این هفته بود.
به گزارش ایکنا؛ جامعه ایرانی در هفته‌ای که گذشت چهل سالگی انقلاب اسلامی خود را گرامی داشت و بار دیگر دلبستگی خود را به آرمان‌های معنوی انقلاب اسلامی به نمایش گذاشت. جشن‌های سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در شهرهای مختلف نشان داد که مردم کشورمان با وجود تمام مشکلات اقتصادی و تهدیدهایی که زورگویان مطرح می‌کنند، بر دفاع از امنیت کشور و حراست از دستاوردهای انقلاب ایستادگی می‌کنند. شکوهی که ملت ایران به نماش گذاشت، کینه‌توزان را خیلی زود به انتقام واداشت و متأسفانه شب گذشته، تعدادی از مدافعان امنیت کشورمان در استان سیستان و بلوچستان به دست جنایتکاران به شهادت رسیدند. همچنین انشتار پیام راهبردی دهه پنجم انقلاب اسلامی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی از دیگر رویدادهای مهم این هفته بود. در بسته خبری «بر خط جامعه» مهم‌ترین مصاحبه‌ها و اخبار گروه اجتماعی ایکنا در هفته‌ای که گذشت را گردآورده‌ایم:
الگوگیری از ابعاد کیفی شخصیت‌های دینی
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدعلی میرزایی، پژوهشگر دینی کشورمان این هفته به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س) با ایکنا به گفت‌وگو پرداخت. وی معتقد است که با تفکیک مقوله‌های «کیفی» و «کمّی» در زندگی شخصیت‌های بزرگان دینی همچون حضرت زهرا(س)، می‌توانیم زمینه‌ای را فراهم آوریم تا انسان معاصر ضمن داشتن صورت جدید و تحقق تاریخی مربوط به خود، ارزش‌ها و اخلاق فاطمی را در خانواده، جامعه و برساخت تمدن اسلامی به کار گیرد. در تاریخ داریم که برای کار خانه، یک تقسیم‌بندی بین حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) وجود داشت، حضرت زهرا(س) کارهای داخل و حضرت علی(ع) کارهای خارج از منزل را عهده‌دار شده بودند، اما به کار یکدیگر کمک هم می‌کردند، اما نکته کلیدی اینجاست که آیا اینکه مرد در بیرون کار کند و زن در خانه، لزوماً قاعده‌ای اخلاقی، ارزشی و کیفی است؟ و ما باید از این الگوگیری کنیم؟ به نظر می‌رسد این گونه نیست و اتفاقاً تقسیم کار مقوله کمی است، به کمیت توان زن و مرد ارتباط دارد.
میرزایی افزود: ممکن است امروز یک خانمی، استاد دانشگاه یا معلم مدرسه باشد و همسر همین خانم، داخل خانه مشغول تحقیق، ترجمه و کارهایی است که لزوماً نیاز به خروج از خانه ندارد، اساس تقسیم‌بندی کار بین زن و مرد به اقتضائات آن‌ها بستگی دارد و این گونه نیست که کارکردن مرد بیرون از منزل و کارکردن زن درون منزل، ارزش ذاتی داشته باشد. البته جنس مرد در مواجهه با چالش‌های اجتماعی و ابعاد سخت‌افزار زندگی مقاومت و پایداری بیشتری دارد و احتمالاً ممکن است قدرت تعاملش بسیاری از اوقات بیشتر باشد، اما مهم این است که موانع الگوگیری را برداریم و به جای کمیت‌ها، به کیفیت‌ها توجه کنیم.
میرزایی در این گفت‌وگو تصریح کرد: وقتی از الگوبودن حضرت زهرا(س) برای انسانیت معاصر نام می‌بریم به دلیل ابعاد کیفی است که در رأس آن مقوله‌های اعتقادی و اخلاقی قرار دارد، اما مقوله‌های فقهی و به تعبیر علامه طباطبایی(ره)، اعتباری، مقوله‌هایی‌اند که به باید و نبایدهای مربوط به زمان متکی هستند و از زمانی به زمان دیگر تغییر می‌کنند.
جهاد ۴۰ ساله اوقاف برای احیا و صیانت از موقوفات
حجت‌الاسلام امرالله حسنی‌نیا، معاون حقوقی و امور مجلس سازمان اوقاف این هفته در گفت‌وگو با ایکنا؛ به تبیین دستاوردهای این سازمان در احیای موقوفات غصبی و صیانت از موقوفات قانونی پس از انقلاب اسلامی ایران پرداخت.
وی در این گفت‌وگو گفت: خاندان پهلوی بسیاری از املاک حاصلخیز موقوفه و اراضی مرغوب را به نام ملک شخصی وابستگان، درباریان و نوکران خویش به ثبت رساندند و برخلاف اصول مسلم شرعی، بسیاری از مزارع وقفی را به بهانه اصلاحات ارضی به فروش رساندند. اين اقدام موجب شد كه مردم به دولت کاملاً بی‌اعتماد شدند و به جای وقفهای بزرگ و بنیادهای وقفی که سنتی رایج در ادوار پیشین بود، به فعالیت‌های خیریه فردی روی آورند.
حسنی‌نیا یادآوری کرد: پس از انقلاب اسلامی، در اردیبهشت ماه سال ۵۸، در حالی که فقط ۷۰ روز از پیروزی انقلاب گذشته بود و هنوز قانون اساسی نوشته نشده بود، امام خمینی(ره) فرمودند: «موقوفات باید به حالت وقفیت باقی بماند و به وقف عمل شود». در پی این فرمان تاریخی امام خمینی(ره)، سنت الهی وقف که طی سالیان از سوی پهلوی‌ها مورد تعرض قرار گرفته بود، دوباره احیا شد که در اولین گام این روند، شورای انقلاب پس از تصویب قانون اساسی، بازپس‌گیری موقوفات و ابقای آن را در دستور کار خود قرار داد. مقام معظم رهبری نیز اهتمام ویژه‌ای به حفظ و صیانت از موقوفات و ترویج فرهنگ وقف دارند. معظم‌له اوقاف دوران طاغوت را «بدنام» معرفی می¬ کنند و سازمان اوقاف و امور خیریه امروز را سازمانی مفتخر می‌دانند.
رشد کمیت و کیفیت مساجد پس از انقلاب
حجت‌الاسلام مجتبی صداقت این هفته در گفت‌وگو با ایکنا درباره وضعیت مساجد، پیش و پس از انقلاب اسلامی اظهار کرد: آمار رسمی ما از لحاظ تعداد نشان می‌دهد قبل از انقلاب ۲۵ هزار مسجد وجود داشته است که البته ساخت تعداد بسیاری از آن مربوط به ۲۰ سال منتهی به انقلاب است. اسنادی از ساواک که جدیداً منتشر شده است، نشان می‌دهد که یکی از ابراز نگرانی‌‌های آن سازمان برای شخص شاه، تعداد روزافزون مسجدسازی بوده است، در حال حاضر حدود ۷۲ هزار مسجد آماده داریم. یکسری از مساجد هم در حال ساخت هستند که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۰۰، تعداد مساجد کشور به ۸۲ هزار عدد می‌رسد. البته برای چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ تعداد ۹۰ هزار مسجد در کشور پیش‌بینی شده است.
وی در این گفت‌وگو یادآور شد: در بحث کیفیت، گاهی گفته می‌شود که رونق مساجد قبل انقلاب بیشتر بوده است، به نظر ما این حرف کارشناسی‌شده و دقیقی نیست، اینکه رونق و حضور جوانان در سال‌های مساجد در سال‌های اخیر با مشکلاتی مواجه است، می‌پذیریم اما اسناد نشان می‌دهد که بسیاری از مساجد در زمان شاه اصلاً امام جماعت نداشتند. مساجد فعال نبودند، تعداد بسیاری از ۲۵ هزار مسجد بسته بودند و فقط در ایام خاصی باز می‌شدند. در دوره نهضت انقلاب یعنی از سال ۴۲ به بعد، حضور در مساجد رفته رفته بیشتر شد، چون روحانیت سنگر مبارزه و کلاس درس خود را در مساجد قرار دادند. پس این دستاورد را ثمره طاغوت نمی‌دانیم بلکه ثمره آغاز نهضت انقلاب اسلامی می‌دانیم. در مجموع وضعیت مساجد قبل و بعد از انقلاب، از نظر کمیت و کیفیت با هم قابل مقایسه نیست. نهضت مسجدسازی بعد از انقلاب اسلامی همچون مدرسه‌سازی به بهترین شکل انجام شده، مدیریت مسجد رفته رفته منسجم و با برنامه شده و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مؤثر حول بعضی از مساجد شکل گرفته است.
لزوم عرضه لباس هویت‌ساز به بازیگران ایرانی
پس از هفت سال فعالیت و در آستانه آغاز هشتمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر، تا چه در در احیای مد ایرانی اسلامی موفق بوده‌ایم و چه قدر راه باقی مانده تا اینکه مد ایرانی اسلامی به عنوان یک سبک خاص به ایران و جهان معرفی شود؟ پاکبین، دبیر هشتمین جشنواره مد و لباس فجر در گفت‌وگو با ایکنا؛ به این سؤال پاسخ داد و گفت: بررسی آثار رسیده به هشتمین جشنواره نشان می‌دهد ما شاهد یک دگرگونی در طراحی، دوخت، اجرا، انتخاب رنگ‌ها و تزئینات در عرصه مد ایران هستیم.
وی تصریح کرد: یکسری از طراحان به خوبی متوجه این موضوع شده و به طور دقیق اصول را در طراحی لباس، انتخاب پارچه، انتخاب قرارگیری و همنشینی رنگ‌ها در کنار هم و .... رعایت می‌کنند. مایه خرسندی است که شاهد این تحول هستیم و امیدواریم بتوانیم به مرحله‌ای برسیم که خودمان برای ایران رنگ سال پیشنهاد داده و مدل‌های طراحی خوب را برای اجتماع، مراسم رسمی و مناسبت‌های مختلف ارائه دهیم.
دبیر هشتمین جشنواره مد و لباس فجر در پاسخ به این سؤال که چرا همکاری و هم‌افزایی مناسبی برای طراحی لباس‌های بازیگران در جشنواره فیلم فجر وجود ندارد و لباس‌های بازیگران در فرش قرمز این جشنواره معمولاً مورد انتقاد قرار می گیرد، گفت: بازیگران در جریان برگزاری جشنواره مد و لباس فجر و طرح‌های تعدادی از طراحان برتر کشور قرار دارند. ما اکنون طراحانی داریم که در تلاش برای تلفیق سنت و مدرنیته و روزامد کردن طرح‌های سنتی ایران برای استفاده در اجتماع هستند.
وضعیت 400 مسجدی که شهرداری قول ساخت آن را داده بود
حجت‌الاسلام والمسلمین جواد صادق‌زاده، رئیس مرکز فعالیت‌های دینی شهرداری تهران این هفته در گفت‌وگو با ایکنا؛ در پاسخ به سؤالی مبنی بر روند فعلی کمک‌های شهرداری تهران به مساجد و امور دینی و قرآنی، گفت: این فعالیت‌ها به هیچ وجه قطع نشده است، بلکه به دلیل بحران مالی و مشکلات اقتصادی، که شهرداری تهران با آن مواجه شده، به شدت کاهش یافته است. با توجه به بدهی‌هایی که شهرداری تهران باید به پیمانکاران و طلبکاران خود بپردازد، بخشی از کمک‌ها کاهش پیدا کرده است، اما به طور کامل قطع نشده و ادامه دارد.
وی درخصوص بودجه فعالیت‌های دینی شهرداری تهران برای سال آینده نیز گفت: شرایط شهرداری از نظر مالی به دلیل همین بدهی‌ها کمی تغییر کرده و مساعدت‌های شهرداری به حوزه دین از جمله مساجد و حوزه‌های علمیه کاهش داشته است، اما امیدوار هستیم با تثبیت مدیریت شهری و ساماندهی وضعیت شهردار تهران که خودشان هم از علاقه‌مندان به فعالیت در حوزه دین، قرآن و موضوعات اهل بیت(ع) و مساجد هستند، شاهد افزایش کمک و در نتیجه شکل‌گیری فعالیت‌ها باشیم.
رئیس مرکز فعالیت‌های دینی شهرداری تهران در خصوص وضعیت ساخت ۴۰۰ مسجدی که شهرداری تهران قول احداث آن‌ها را تا سال ۱۴۰۰ داده بود، گفت: این قولی است که شهرداری تهران داده است، اما متأسفانه تا زمانی که پول نباشد، نمی‌توانیم این مساجد را به صورت کامل احداث کنیم. در حال حاضر حدود ۲۰۰ مورد از این مساجد احداث شده و ۲۰۰ مورد بعدی نیز با مطلوب شدن وضعیت بودجه‌ای شهرداری ساخته می‌شود.
اعلام فراخوان موضوعات پژوهشی «اربعین حسینی و بانوان»
حجت‌الاسلام مسعود حاجی‌ابراهیمی، مسئول کمیته فرهنگی آموزشی اربعین استان تهران این هفته گفت: به منظور راهبری و کاربردی‌سازی پژوهش‌های اربعینی، فراخوان موضوعات پژوهشی در حوزه اربعین حسینی ویژه طلاب حوزه‌های علمیه بانوان استان تهران اعلام شد.
وی با بیان اینکه در این طرح ابتدا فراخوان موضوعات اعلام شده و پس از ارائه موضوعات از سوی بانوان طلبه، دسته‌بندی موضوعی انجام می‌شود، افزود: پس از ارائه موضوعات، بررسی موضوعات، پیشنهاد و دسته‌بندی موضوعی انجام می‌گیرد، در ادامه فراخوان، تدوین مقالات و پس از ارسال مقالات، ارزیابی و داوری را داریم و در مرحله پایانی چاپ و انتشار مقالات برگزیده را دنبال می‌کنیم.
مسئول کمیته فرهنگی آموزشی اربعین استان تهران، جامعه‌شناسی و ارتباطات، علوم سیاسی، علوم تربیتی، ادبیات و هنر، سلامت، قرآن و حدیث، تاریخ و سیره فقهی، کلام و عقاید، اقتصادی، حقوقی و خانواده را از سرفصل‌های پیشنهادی برای ارائه «فراخوان موضوعات پژوهشی حوزه اربعین» بیان کرد.
کم و کیف امدادی ۴۰ساله؛ از جامعه هدف تا نوع خدمات
فاطمه رهبر، معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد امام خمینی(ره) این هفته در گفت وگو با ایکنا، به دستاوردهای این نهاد پس از انقلاب اسلامی ایران تاکنون اشاره و بیان کرد: در سال‌های ابتدایی فعالیت‌ها عمدتاً مبتنی بر توزیع کالا و معیشت بود، اما امروزه به شکل ارائه خدمت درآمده و به مرور دامنه وسیعی از خدمات از معیشت و مسکن و اشتغال گرفته تا فرهنگی، درمان و حمایت‌های اجتماعی را دربرگرفته است.
وی جامعه هدف کمیته امداد را در سال‌های نخستین پس از انقلاب عمدتاً سالمندان و از کارافتادگان معرفی کرد و گفت: به مرور این جامعه گسترش یافت و زنان سرپرست خانوار، بیماران صعب‌العلاج، خانوار‌هایی با سرپرست زندانی و سایر گروه‌های جمعیتی خاص را نیز دربرگرفت.
فاطمه رهبر عمده پرداخت‌ها را در اوایل فعالیت‌های این نهاد انقلابی به صورت بلاعوض خواند و با بیان اینکه این پرداخت‌ها به مرور به صورت معوض و قرض‌الحسنه و براساس نوع و مدت زمان تغییر یافت، گفت: در حالی که خدمات در ابتدا صرفاً براساس رفع نیاز و پس از بروز مشکل بود، به مرور خدمات جنبه پیشگیرانه نیز یافت و مواردی همچون بیمه حوادث، خدمات مشاوره، طرح‌های بهداشتی، غربالگری و درمان را نیز دربرگرفت.
معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد معتقد است که در سال‌های اولیه پس از انقلاب، این نهاد صرفاً نیاز‌ها و مشکلات خانوار را مورد بررسی قرار می‌داد، اما در حال حاضر توانمندی‌ها و ظرفیت‌های خانوار نیز در برنامه‌ریزی‌ها مورد توجه قرار گرفته است. همچنین فعالیت‌ها از حالت غیر سیستماتیک و دستی به سمت بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری اطلاعات در قالب به کارگیری نرم‌افزار‌های شبکه‌ای و بانک‌های اطلاعاتی در بالاترین حد ممکن تبدیل شده است.
خودکفایی اهدای عضو پس از انقلاب/ ایجاد سامانه ملی اهدا و پیوند عضو
کتایون نجفی‌زاده، مدیر انجمن اهدای عضو ایرانیان این هفته در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به فتوای امام خمینی(ره) مبنی بر اهدای عضو از افراد مرگ مغزی در سال ۶۸ اظهار کرد: دو سال بعد از آن مقام معظم رهبری نیز این فتوا را صادر و از آن زمان اهدای عضو از افراد مرگ مغزی آغاز شد و با توان متخصصان ایرانی اولین پیوند قلب و اولین پیوند کبد در ایران در سال ۱۳۷۲ انجام شد.
وی افزود: در حال حاضر انواع پیوند اعضا و نسوج در ایران وجود دارد، پیش از آن برای یک پیوند کلیه بیماران مجبور بودند به خارج از کشور مراجعه کنند و حدود ۴۰ هزار پوند صرف می‌شد تا این پیوند انجام شود، اما با توجه به توان بالایی که اکنون در ایران برای پیوند اعضا و نسوج در ایران وجود دارد، ایران از نظر پیوند اعضا خود کفا شده و علاوه بر آن به کشور‌های اطراف که امکان پیوند اعضا ندارند کمک می‌کند تا خود بتوانند این پیوند‌ها را انجام دهند.
نجفی‌زاده ادامه داد: در سال‌های اخیر این کمک‌ها بیشتر شده و جراحان این کشور‌ها به صورت رایگان از سوی ایران تربیت و تیم‌های جراحی نیز در آن کشور‌ها حضور پیدا می‌کنند تا جراحان این کشور‌ها خود بتوانند عمل پیوند را انجام دهند.
برپایی نمايشگاه موضوعی «قرآن و جامعه‌شناسی»
به گزارش ایکنا؛ کتابخانه عمومی حسينيه ارشاد برای گراميداشت و تدبر در قرآن کريم از ۳۰ بهمن‌ماه، تا ۱۳ اسفندماه سال جاری، پنجاه‌وهشتمين نمايشگاه موضوعی دو هفتگی را با موضوع قرآن و جامعه‌شناسی برگزار می‌کند.
این نمایشگاه شامل انواع منابع موجود با موضوعات؛ فرد و جامعه در نگاه قرآن، بنيان‌های نظری جامعه‌شناسی در قرآن، عوامل پيشرفت جامعه دينی، سرمايه‌های اجتماعی از منظر قرآن، قرآن و جامعه آرمانی و ... است.
همچنین، علاقه‌مندان می‌توانند با شماره ۲۲۸۶۶۴۶۵ تماس بگیرند يا از طريق نشانی www.hepl.ir پرسش‌های خود را با کتابدار آنلاين در ميان بگذارند.
انتهای پیام
