نظام آراستگی سازمانی و رشد بهره وری بنگاه اقتصادی

به گزارش ایکنا، جهان اقتصاد نوشت: این نظام که اولین بار توسط ژاپنی ها مطرح شد دارای ۵ گام یا مرحله است. ۵S از ابتدای پنج واژه ژاپنی تشکیل شده که عبارتند از Seiri به معنای ساماندهی، Seiso به معنای پاکیزه سازی، Seiton به معنای نظم و ترتیب، Sektisu به معنای استانداردسازی، Shitsuke به معنای انضباط. این پنج واژه هستند که یک نظام قدرتمند را تشکیل داده اند. نظام آراستگی برای تمام سازمان های خدماتی، واحدهای صنعتی تولیدی، ارگان ها، تشکلات و … کارایی دارد و قابل اجرا است. نظام آراستگی را بصورت یک تعریف جامع می توان اینگونه بیان کرد که مجموعه فعالیت هایی است که در چارچوب سیستم فرهنگی مدیریتی انجام می شود و تاکید آن بر ایجاد و حفظ محیطی سامان یافته، مرتب، پاکیزه، زیبا و استاندارد جهت انجام فعالیت های سازمان می باشد.

از مزایای نظام آراستگی می توان به جلوگیری از انباشته شدن اضافی ضایعات، به حداقل رساندن خسارات در مواقع بروز حوادث غیر مترقبه، جلوگیری از عدم استفاده از مواد و تجهیزات سالم، افزایش سلامت، بهداشت و ایمنی کارکنان، سهولت در جابجایی ها و حمل و نقل ها و … اشاره کرد. به طور کلی می توان اذعان کرد با اجرای نظام آراستگی ۵s در محیط کار، شاهد محیطی خلاق با بهره‌وری بالاتری نسبت به گذشته خواهیم بود. امروزه فضای کسب و کارها بسیار گسترده از گذشته شده و به تبع آن تکنیک های مختلف کیفی و مدیریتی نیز توسعه و ارتقا پیدا کرده اند و به نظام ها و سیستم های خاصی تبدیل شده اند که کسب و کارها برای رسیدن به اهداف والای اقتصادی خود نیاز دارند به طور ویژه ای بر آن ها متمرکز شده و از طریق آموزش، مشاوره، پروژه های تحقیقاتی و غیره به آن ها بپردازند. به همین جهت همواره کارشناسان و صاحب نظران صنعتی با ارائه سیستم های نوین مدیریتی سعی دارند بسترهای افزایش بهره وری سازمان ها را فراهم نمایند تا جاده توسعه و شکوفایی بیش از پیش هموار شود. نکته ای که در این بین مهم است چگونگی اجرای نظام آراستگی ۵S است. نظام آراستگی از جمله نظام هایی است که باید کارکنان و مدیران سازمان خود به اجرای آن بپردازند و سیستمی از پیش تعیین شده نیست که نیاز به مشارکت افراد نداشته باشد. لذا آموزش صحیح کارکنان برای اجرا و افزایش آگاهی عمومی در بین لایه های سازمان از اهمیت بالایی برخوردار است.

همچنین استمرار داشتن فعالیت های ۵S (مقطعی نبودن) یکی دیگر از مواردی است که باید توسط مدیران ارشد سازمان مدنظر قرار گیرد. زیرا معمولا سیستم های مدیریتی و کیفیتی در سازمان ها در مقاطعی از زمان جاری می شوند اما پس از مدتی به فراموشی سپرده خواهند شد و جز اتلاف زمان و هزینه نتیجه دیگری برای سازمان ندارند. به طور کلی اگر نظام آراستگی ۵S به طور صحیح، استقرار یابد و طبق اصول اجرا و فعالیت های تعریف شده در آن به صورت مستمر و پیوسته توسط کارکنان انجام شود، می توان شاهد نتایج بسیار مطلوبی در راستای کاهش اتلاف ها و ضایعات و افزایش سطح رضایت کارکنان از محیط کار بود. امید است با توجه ویژه مدیران بنگاه های اقتصادی به نظام آراستگی سازمانی بتوان شاهد رشد و توسعه شاخص های بهره وری و کسب رضایت هرچه بیشتر مشتریان بود.

امیر علی رمدانی، دکتری صنایع و تحلیلگر اقتصاد