ترجمه آمیخته با تفسیر قرآن برای نوجوانان ارائه شود

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث پردیس تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره ترجمه قرآن برای مخاطبان کودک و نوجوان گفت: انتقال مفاهیم دینی و قرآنی برای مخاطبان کودک و نوجوان امری ضروری است و این موضوع به اشکال گوناگون امکان‌پذیر است و یکی از این موارد ترجمه قرآن است. البته ترجمه همه آیات قرآن برای این مخاطبان ممکن نیست و از طرفی سودمند نیز نخواهد بود.

وی افزود: در ترجمه قرآن برای مخاطبان بزرگسال نیز نمی‌توان انتظار داشت که همه مفاهیم قرآن را بتوان منتقل کرد؛ بنابراین ترجمه برای مخاطبان خاص مانند کودک و نوجوان پیچیدگی‌هایی دارد که همین امر محدودیت‌هایی را نیز ایجاد می‌کند؛ هر چند به نظر می‌رسد که ترجمه برای کودکان چندان نیاز نباشد و بهتر است مفاهیم قرآنی و اسلامی به شکل‌هایی مانند شعر و قصه آموزش داده شود و نوجوانان برای این امر شرایط مناسب‌تری دارند.

مهدوی‌راد ادامه داد: تشکیل گروهی از استادان و نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان که به فضای ذهنی و روانی نوجوانان آشنا هستند. همچنین مترجمی که توانایی گزینش و ترجمه آیات قرآن را دارد، می‌تواند برای ترجمه قرآن ویژه نوجوانان مؤثرتر باشد که در این راستا بخش‌های اخلاقی، تاریخی، مسائل اعتقادی و باور‌های بنیادین مانند اصل توحید، نبوت و ولایت می‌تواند در قالب تمثیل و قصه با بیانی روان و شیوا به مخاطب نوجوان ارائه شود.

مهدوی‌راد در ادامه با اشاره به ویژگی‌های ترجمه ویژه نوجوانان بیان کرد: یکی از اقدامات لازم برای ترجمه مناسب از قرآن برای مخاطب کودک و نوجوان این است که از سوی گروهی از کارشناسان این حوزه انجام شود، نه اینکه به صورت فردی اقدام به ترجمه قرآن کرد، چراکه گروهی همسو با فضای ذهنی و آشنا به زبان و ادبیات نوجوانان و ادبیات عرب و ترجمه قرآن می‌توانند ترجمه مفیدتری را ارائه دهند و مطمئناً یک فرد اطلاعات محدودی در این زمینه دارد.

وی در ادامه تصریح کرد: ترجمه به تنهایی برای این گروه مفید نیست و بهتر است ترجمه آمیخته به تفسیر برای آن‌ها انجام شود که نثری روان و گویا داشته باشد و مخاطب مورد نظر را دچار سردرگمی و ابهام نکند. همچنین مترجم باید هر آیه را بدون اینکه به مفردات آن توجه کند، توضیح و تفسیری بیش از ترجمه ارائه دهد.

مهدوی‌راد گفت: مترجم قبل از انتشار ترجمه باید گروهی از نوجوانان را در سطوح فکری متفاوت گرد هم آورد و با ارائه ترجمه مورد نظر، بازخورد‌های لازم را از آن‌ها بگیرد و در صورتی که اشکالات و ایراد‌ها و یا بازخورد‌های منفی گرفت، آن‌ها را رفع کند.
این پژوهشگر علوم قرآنی در ادامه تفسیر را مؤثرتر از ترجمه دانست و بیان کرد: در این زمینه کار‌های اندکی برای گروه سنی نوجوان انجام شده، اما کشور‌های عربی از ما پیش‌تر بوده‌اند و تفسیر‌های متعددی در این راستا تهیه و تدوین کرده‌اند. از این رو باید زمینه و مقدمات این کار در کشورمان فراهم شود.

انتهای پیام