معرفی 100 هزار عالم شیعی در موسوعه مؤلفی الامامیه

به گزارش ایکنا، در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام نورالدین علی‌لو، مدیر موسوعه، در تشریح تاریخچه نگارش «موسوعه علمی مؤلفی الامامیة» گفت: در سال 1372 کارهای ابتدایی این موسوعه به همت مجمع الفکر الاسلامی آغاز شد ولی چون کار در ابتدا با توجه به ساعتی بودن کند پیش می‌رفت تصمیم گرفته شد که کار به صورت پروژه‌ای و با تعداد افراد بیشتری دنبال شود.
تالیف در 50 جلد

وی افزود: زمانی که بنده و همکاران پژوهشی کار را بر عهده گرفتیم، هفت جلد از موسوعه در قطع وزیری آماده شده بود ولی با توجه به تصمیم هیأت مدیره که کار نباید بیش از 50 جلد شود و به دلیل حجم بالای موضوعات و مدخل‌هاٰ تصمیم گرفته شد کتاب در قطع رحلی آماده و چاپ شود که برای این کار شیوه نامه ای نوشته و با این شیوه نامه چارچوب کار مشخص شد.
مدیر موسوعه مؤلفی الامامیه درباره روند تحقیقات این موسوعه بیان کرد: با توجه به این که شاکله اصلی کار از منابع استخراج می‌شود، کار از آثار آقا بزرگ تهرانی آغاز شده و آثار ایشان ملاک قرار داده شد و از کتاب‌های آقا بزرگ تهرانی، بیش از هزار منبع شناسایی و در این منبع درج شده است.
علی‌لو با بیان این که یکی از امتیازات موسوعه مؤلفی الامامیه مصدریابی و مستندسازی منابع و مدخل‌هاست، ادامه داد: تحقیقات بخش مهم و ارزشمند این کتاب است و در این موسوعه از منابع دست اول استفاده شده است که یک مورد ارتباط نزدیک با برخی مؤلفان است.
وی افزود: این موسوعه با همکاری حجج اسلام محمد باقر مقدم و محمد جودکی و محمدعلی صالحی و دیگر پژوهشگران در حال جمع‌آوری است، که جامع‌ترین و کامل‌ترین منبع در زمینه موضوع‌شناسی و تراجم‌نگاری است.
علی‌لو هدف از تألیف این موسوعه را پاسخگویی به معاندانی دانست که می‌گویند شیعه تألیفی نداشته است و یادآوری کرد: در این موسوعه آثار شیعه از قرن اول تا قرن پانزدهم آمده و بیش از 100 هزار نویسنده شیعی معرفی شده است که در جهان تشیع دائرة المعارفی به این گستردگی وجود ندارد و کار بی نظیری است.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام محمدباقر مقدم یکی از سرگروه‌های علمی موسوعه علمی مؤلفی الامامیه اظهارکرد: این موسوعه از نظر گستردگی و عمق نمونه و نظیر ندارد و با توجه به این‌که غالب دائرة المعارف‌ها بیش از 25 هزار مدخل ندارند اما موسوعه مؤلفی الامامی تاکنون 75 هزار مدخل را جمع‌آوری کرده و تا اتمام کامل این عدد به بیش از 100 هزار مدخل خواهد رسید.
وی افزود: موسوعه علمی مولفی الامامیة فقط منحصر به شخصیت‌های حوزوی نیست بلکه شامل بسیاری از مؤلفان شیعه می‌شود و تمام کتاب‌های یک مؤلف را مورد بررسی قرار داده است که به عنوان مثال تمام کتاب‌های جابر بن حیان جمع‌آوری و در این موسوعه آمده است.
معرفی 1 میلیون کتاب

این پژوهشگر یکی از ویژگی‌های خاص این موسوعه را موضوع‌شناسی دانست و ادامه داد: موضوع‌شناسی بسیار سخت است چون بحث میان رشته است و شخص باید اطلاعات زیادی از همه رشته‌ها داشته باشد. محققان در تألیف «موسوعه علمی مؤلفی الامامیة» تمام کتاب ها را دیده و در این موسوعه، نزدیک به یک میلیون کتاب معرفی شده است.
در بخش دیگری از نشست آقای محمدباقر صالحی یکی دیگر از سرگروه های این موسوعه درباره سختی های نگارش این موسوعه و این‌که گاهی اوقات برای کسب اطلاعاتی از یک مؤلف، تا 20 بار با او تماس گرفته می‌شد تا اطلاعات تکمیل شود سخن گفت و اظهار داشت: موسوعه علمی مؤلفی الامامیة در شهر مقدس قم، مرکز تشیع و منتسب به حوزه علمیه قم آغاز شده و نگارش این کتاب آبروی قم و حوزه علمیه قم است.
این محقق گفت: در موسوعه علمی مؤلفی الامامیة آثار و اطلاعات تمام مؤلفان شیعه را جمع آوری کردیم و این کار به نوعی اتحاد حوزه و دانشگاه است و موضوع تألیف هم محدودیت نداشت. کار با سعه صدر پیش می‌رود و مؤلفان حوزه و دانشگاه را کنار هم قرار داده ایم و تألیف موسوعه تقریب بین حوزه و دانشگاه است.
در پایان نشست نیز حجت‌الاسلام محمد جودکی یکی دیگر از محققان و سرگروه‌های «موسوعه علمی مؤلفی الامامیة» بیان کرد: این موسوعه می‌تواند به عنوان منبع و مصدر، ماندگار باشد. البته کار سختی‌های زیادی دارد و متخصصین فن می دانند که کتابشناسی حوصله زیادی می‌خواهد و اگر انگیزه و صبر و حوصله نباشد، ادامه کار ممکن نیست.
وی بیان کرد: تدوین موسوعه علمی مؤلفی الامامیة باید به نحو احسن صورت گرفته و کامل باشد و البته با تمام کمبودها کار پیشرفت بسیار خوبی داشته است.
موسوعه مؤلفی الامامیه دانشنامه و دایره‌المعارفی است در معرفی نویسندگان شیعه 12 امامی و آثار مؤلفان از قرن اول تا پایان قرن پانزدهم هجری قمری اعم از خطی و چاپی در موسوعه آمده است.
تاکنون 19 جلد رحلی از این مجموعه بابرکت و گرانسنگ به زیور طبع آراسته شده است و پیش‌بینی می‌شود تعداد مجلدات این اثر با ارزش در حدود 55 جلد رحلی باشد. این فعالیت پژوهشی ارزشمند مورد تقدیر بسیاری از متخصصان رشته تراجم و کتابشانی قرار گرفته است.

انتهای پیام