دولت با اقتدار از همه نهادهای مذهبی و غیرمذهبی مالیات بگیرد/ عواقب اقتصاد رانتی

نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته، چهارم اسفندماه، در جریان بررسی جزئیات بخش درآمدی لایحه بودجه سال 98 کل کشور، با بند الحاقی 6 تبصره 9 ماده واحده این لایحه موافقت کردند که براساس آن، آستان قدس رضوی و مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی زیرمجموعه نیروهای مسلح و ستاد اجرائی فرمان حضرت امام(ره) به جز موارد استثنا که اذن صریح ولی فقیه را مبنی بر عدم پرداخت مالیات و یا نحوه تسویه آن دارند موظف به واریز مالیات خود به خزانه باشند. مصوبه مجلس مبنی بر پرداخت مالیات از سوی چنین نهادهایی، قطعاً اقدامی تازه و در نوع خود قابل توجه به نظر می‌رسد، چراکه دریافت مالیات از چنین نهادهایی می‌تواند بخشی از بودجه دولت را تأمین کند و به برخی حرف و حدیث‌ها در مورد عملکرد مالی این نهادهای مذهبی و نظامی پایان دهد.

برای مشاهده متن کامل مصوبه روز گذشته مجلس درباره مالیات آستان قدس رضوی و نهادهای نظامی اینجا کلیک کنید.

هادی غنیمی‌فر، رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اهمیت پرداخت مالیات از سوی همه نهادها به ویژه نهاده مذهبی و نظامی پرداخت و گفت: ابتدا درباره وضعیت فعلی درآمدهای مالیاتی در کشور باید گفت که این وضعیت چندان رضایت‌بخش نیست، چراکه حتی آن کسانی‌ که از نظر قانونی باید مالیات بپردازند، خود را مسئول به پرداخت مالیات نمی‌دانند و راه‌های مختلفی را برای فرار از پرداخت مالیات پیدا می‌کنند.

باید پرداخت مالیات از سوی مردم نهادینه شود

وی با اشاره به راه‌های فرار از پرداخت مالیات از سوی برخی اشخاص اظهار کرد: از جمله این اقدامات برای فرار از پرداخت مالیات این است که مالکیت برخی املاک را از آن کسانی دیگر، از جمله فامیل‌های خود می‌کنند که بتوانند از معافیت مالیاتی استفاده کنند، چراکه دولت برای هرکسی حداقلی از معافیت مالیاتی در نظر گرفته است.

غنیمی‌فر افزود: موضوع مهم در این زمینه این است که پرداخت مالیات از سوی مردم را باید در میان آن‌ها نهادیه کرد؛ مردم باید بدانند که خرجشان را خودشان پرداخت کنند. اگر دولت‌ها در شرایطی باشند که از نظر مسئولیت جواب دادن به خواست‌های مردم، خود را مسئول بدانند آن‌گاه مردم هم مالیات را پرداخت خواهند کرد، اما الان هر کسی به فکر فرار مالیاتی است و بسیاری از مردم معتقدند اگر مالیاتی هم پرداخت کنند، در جای درست آن هزینه نمی‌شود.

بی‌اعتمادی مردم به هزینه‌کرد درآمدهای مالیاتی

رئیس اسبق خانه صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: از سوی دیگر باید دولت تمام هزینه‌های خود را برای مردم مشخص کند. در این شرایط مشخص خواهد شد که چقدر از این هزینه‌ها واقعی و به نفع مملکت بوده و باید حتماً در فلان جا هزینه می‌شده است. مردم معتقدند که بسیاری از درآمدهای مالیاتی و همچنین درآمدهایی که از طریق منابع عمومی همانند نفت و معادن به دست می‌آید، حیف و میل می‌شود.

وی ادامه داد: نه تنها این دولت بلکه همه دولت‌ها خود را مسئول نمی‌دانند که به مردم جواب پس دهند. بنابراین بسیاری از مردم هم خود را مسئول پرداخت مالیات نمی‌دانند. بسیاری از مردم معتقدند اگر از دولت بپرسیم مالیا‌ت‌ها را کجا هزینه کرده‌اید، آن‌ها جواب درستی به ما نمی‌دهند. البته گویا مجلس در این زمینه دولت را بازخواست می‌کند اما واقعاً وقتی به درستی بررسی می‌کنیم، محل بسیاری از مخارج مشخص نیست.

دولت حق اسراف و تبذیر درآمدهای نفتی را ندارد

این فعال اقتصادی با بیان اینکه دولت باید صادقانه و واقعی و به صورت مشخص جواب مردم را بدهد که درآمدهای مالیاتی کجا هزینه شده است، اظهار کرد: البته دولت‌ها درآمد زیادی از طریق فروش نفت دارند و به همین دلیل وابستگی چندانی به درآمدهای مالیاتی ندارند. اگر مردم از محل دقیق هزینه مالیات‌ها اطلاع داشته باشند، به شکل بهتری وظایف مالیاتی خود را انجام می‌دهند و در این شرایط است که از خدمات بهتری همانند خدمات آموزشی، بهداشتی و درمانی استفاده خواهند کرد و بهترین جاده‌ها و خدمات دولتی را در اختیار خواهند داشت.

رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با اشاره به نبود مسئولیت‌پذیری در کشور گفت: متأسفانه مسئولیت‌پذیری در کشور ما جایگاه چندان مناسبی ندارد و گاهی در قبال درخواست‌های مردم، پاسخ‌های طنزآمیزی از سوی مسئولان داده می‌شود که این اصلاً مناسب نیست. باید دانست که حتی نفت هم متعلق به مردم است و نوعی مالیات تلقی می‌شود و دولت حق ندارد در این زمینه اقدام به اسراف و تبذیر کند.

آثار منفی اقتصاد رانتی

وی بر لزوم اعلام محل هزینه درآمدهای نفتی تأکید و اظهار کرد: اگر دولت درستکار باشد باید به منابع نفتی و سایر ثروت‌هایی که در کشور وجود دارد همانند ثروت همه مردم و نوعی مالیات نگاه کند و پاسخ روشنی هم به سؤالات مردم در مورد نحوه هزینه‌کرد درآمدهای حاصل از فروش آن‌ها بدهد. البته ایراد این درآمدهای نفتی این است که دولت‌های رانتیر سر کار می‌آیند و متأسفانه چنین دولت‌هایی نیازی به پاسخگویی به مردم احساس نمی‌کنند.

غنیمی‌فر با اشاره به عواقب اقتصاد رانتی برای کشور افزود: شرایط اقتصادی کنونی در کشور ما دقیقاً منطبق با اقتصاد رانتی است. در چنین شرایطی بسیاری از درآمدهای مردم هم واقعی نیست، بلکه به شکل رانت و به عنوان درآمدهایی که دولت در اختیار آنان قرار داده است به دست مردم می‌رسد. دولت هم احساس نیازی به مردم نمی‌کند چراکه منابع ثروت بسیار زیادی را در اختیار دارد. در واقع در چنین شرایطی چون پول مجانی در اختیار دولت است. بنابراین هرگونه که مایل باشد آن را هزینه می‌کند.

نهادهای مذهبی هم باید مالیات پرداخت کنند

رئیس اسبق خانه صنعت، معدن و تجارت با اشاره به مصوبه مجلس مبنی بر پرداخت مالیات از سوی آستان قدس رضوی و نهادهای نظامی بیان کرد: امام رضا(ع) متعلق به همه ماست و لازم است که خرج آستان آن را پرداخت کنیم اما از سوی دیگر باید بابت اجاره‌هایی که از املاک موقوفی امام رضا(ع) دریافت می‌شود، مالیات آن هم پرداخت شود. نباید شرایط این‌گونه باشد که چشم خود را به روی این موضوع ببندیم. در واقع آستان قدس، هم دارای واحدهایی همانند سایر واحدهای اقتصادی مملکت است و باید مالیات آنها را پرداخت کند.
وی ادامه داد: اگر هم روزی فرارسید که درآمد آستان قدس رضوی قطع شد، بر هر ایرانی واجب است که برای تأمین هزینه‌های آن اقدام کند اما تا زمانی‌ که آستان قدس رضوی دارای درآمد است باید همانند همه آحاد جامعه و نهادهای اقتصادی و تولیدی مالیات پرداخت کند.

نهادهای بسیاری از مالیات فرار می‌کنند 

این فعال اقتصادی با اشاره به آثار دریافت مالیات از همه نهادها برای دولت اظهار کرد: تحقق چنین مالیات‌هایی و در واقع گرفتن مالیات از همه نهادهایی که تاکنون مالیاتی به دولت پرداخت نکرده‌اند، کمک بسیاری به تأمین هزینه‌های دولت خواهد کرد. تصور بنده بر این است که درآمد مالیاتی دولت به یک‌باره بسیار زیاد خواهد شد و شاید تا حدود 50 درصد افزایش پیدا کند. البته نباید خود را درگیر کارهای سیاسی کنیم و بگوییم که صرفاً نهادهای مذهبی و نظامی مالیات پرداخت نمی‌کنند، بلکه نهادهای بسیاری هم وجود دارند که از مالیات فرار می‌کنند.

رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با اشاره به وظیفه وزارت اقتصاد در قبال فرار مالیاتی گفت: وزارت امور اقتصادی و دارایی باید همه فراریان از پرداخت مالیات را شناسایی و وادار به پرداخت مالیات کند؛ چه نهاد مذهبی و چه غیرمذهبی باشند. بنده شخصاً ارادت بسیاری به حضرت امام رضا(ع) دارم اما نهادهای زیرمجموعه آن هم باید همانند همه بنگاه‌های اقتصادی کشور مشمول مالیات شوند، چراکه این کشور برای آنکه بتواند سرپا باشد تا از اموال حضرت امام رضا(ع) حراست کند و خدمات آموزشی، بهداشتی و ... را برای پیروان ایشان فراهم کند، باید پول داشته باشد. بنابراین اگر این مالیات‌ها پرداخت نشود، پس این هزینه‌ها از کجا تأمین شود؟

دولت بین آستان قدس و سایر نهادها تفاوتی قائل نشود

وی اظهار کرد: اگر خودمان را به عنوان یک مستأجر در نظر بگیریم، مالیات همانند شارژی است که در مجتمع‌های مختلف از سوی اهالی آن مجتمع پرداخت می‌شود تا به خوبی اداره شود وگرنه در صورت عدم پرداخت شارژ، آن ساختمان تبدیل به خرابه‌ای خواهد شد و حتی روشنایی هم نخواهد داشت. لذا مردم و اهالی ساختمان باید شارژ آن را پرداخت کنند.

غنیمی‌فر درباره لوازم اجرایی شدن این مصوبه مجلس افزود: قطعاً دولت باید از اقتدار لازم برای اجرایی کردن چنین مصوبه‌ای برخوردار باشد. اگر هم مؤسسه‌ای مالیات خود را پرداخت نکرد دولت باید همه امکانات حیاتی آن همانند آب و برق را قطع کند چراکه برای ادامه حیات خود نیازمند چنین امکاناتی هستند. آستان قدس رضوی هم یکی از همین واحدهاست و برای دولت نباید فرقی داشته باشد، چراکه خرج دولت باید از طریق همین مالیات‌ها تأمین شود.

رئیس اسبق خانه صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی و آموزش برای پرداخت مالیات بیان کرد: باید از سال اول ابتدایی، در کتاب درسی دانش‌آموزان، در کنار جملاتی همانند بابا آب داد، این جملات را هم به کودکان یاد بدهیم که اگر بابا مالیات ندهد، رفاه تمام مردم از بین خواهد رفت. این فرهنگ باید دائماً آموزش داده شود تا مردم برای پُر کردن اظهارنامه مالیاتی  علاقه و اشتیاق داشته باشند.

گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی
انتهای پیام