طراحان لباس از الهام‌بخش بودن آیات و کلیدواژه‌های قرآنی بی‌خبرند
کانون خبرنگاران نبأ ــ شرکنندگان در نخستین هکاتون قرآنی طراحی لباس و زیورآلات ضمن بیان دغدغه‌های خود در ارائه طرح‌های خلاق اذعان کردند که بسیاری از طراحان لباس از الهام‌بخش بودن آیات و کلیدواژه‌های قرآنی برای ایدهپردازی بی‌خبر بوده و شناختی از این حوزه ندارند.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ؛ اولین هکاتون قرآنی کشور با محوریت سوره کوثر و با هدف تولید لباس و زیورآلات بر مبنای محتوای این سوره از شنبه، چهارم اسفند ماه به همت مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور در مجتمع شکوفایی شرکت‌های دانش‌بنیان آغاز به کار کرد. در همین راستا با تنی چند از شرکت‌کنندگان در این رقابت به گفت‌وگو نشستیم:
زهرا شمایی، ترم دو کاردانی طراحی لباس از کرج است. او در توضیح رشته طراحی لباس می‌گوید: طراحی لباس برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند صرفاً نقش پوششی دارد و مربوط به حفظ ظاهر افراد می‌شود، مرتبط با مفاهیم بوده و هر لباس در جای خود حرفی برای گفتن دارد. طراحان لباس در واقع کسانی هستند که وظیفه دارند این گفتمان را از طریق طرح‌هایی که خلق می‌کنند، به مخاطب القا کنند. درست مانند کاری که یک نقاش روی بوم نقاشی می‌کند؛ در واقع یک طراح لباس کاری می‌کند که از طریق لباس حرفی یا پیامی مثل مظلومیت، قدرت و .. منتقل شود؛ هر خطی که طراح ایجاد می‌کند، می‌تواند نماد چیزی باشد؛ این برای عموم مردم شاید در نگاه اول قابل درک نباشد اما با نگاه عمیق و کمی تأمل مفهوم است. برخی لباس‌ها با رنگ، طرح، فرم و استایلی که دارند این پیام را انتقال می‌دهند مثلا زرد که نماد عشق و حرارت است.
در این رویداد نیز طراحان گرد هم آمده‌اند تا در لوای طراح‌هایی که ارائه می‌دهند حول یک محور که اینجا مفاهیم ارزشی سوره مبارکه کوثر انتخاب شده، نقش‌آفرینی کنند.
این دانشجو درباره ایده و طرح گروهی که در این مسابقات به منصه ظهور می‌رسانند، گفت: ما در ابتدای راه هستیم و چندان تبحر کافی نداریم اما همین اندازه یاد گرفته‌ایم که رنگ‌آمیزی لباس مدنظرمان قدرت تأثیر زیادی دارد؛ مخاطب اول رنگ را می‌بیند بعد متوجه طرح می‌شود تا جذب آن شود. در این کارگاه‌ها نیز آموختیم کوثر یادآور روانی و پاکی آب است و چون اولین چیزی که از این سوره به ذهن می‌رسد خانم فاطمه زهرا(س) است که خود نماد پاکی است و در سن کم ایفاگر نقش مادری شدند؛ لذا ما روان‌بودن، پاکی و جاری بودن آب را معیار طرح خود قرار دادیم.
همچنین آب همیشه در جریان و سیلان است، تبخیر می‌شود و به آسمان می‌رود و دوباره می‌‌بارد و به زمین فرو می‌رود؛ این چرخه و سیر ادامه دارد. همین تداوم و بقا در سوره مبارکه کوثر نیز مرتبط با تداوم نسل پیامبر(ص) به واسطه وجود مبارک فاطمه زهرا(س) است. لذا سعی کردیم در طرح خود این مسئله را نیر به اجرا درآوریم.
شمایی در خصوص تأثیری که این هکاتون بر رویه کاری و شغل آتیه او خواهد داشت، نیز گفت: پیش از این فکر می‌کردم فقط باید المان و نمادها را عیناً در طرح ارائه دهم اما با شرح و تفسیری که از سوره کوثر شنیدم، فهمیدم در طراحی و ایدهپردازی نباید تنها به ظاهر اشیاء بسنده کرد؛ مثلا برگ درخت می‌تواند منبع الهام یک طراح برای معنای سایه و پوشانندگی باشد.
وی در رابطه با رقابت گروه‌ها در این مسابقات بیان کرد: رقابت‌ها خیلی خوب است اما بیشتر این که بخواهم نگاه مسابقه‌ای داشته باشم، سعی می‌کنم معنای خلاقیت را بیش از پیش درک کنم تا انشاء‌الله در آینده جدی‌تر طرحی را ارائه داده و حضوری علمی در مسابقات آینده داشته باشم.
شمایی همچنین درباره کارآمد بودن طرح‌های قرآنی در لباس برای مخاطبان مسلمان اقصی نقاط جهان گفت: همه طرح‌هایی که در کشورهای اسلامی دیده‌ایم متناسب با شئونات اسلامی گشاد، بلند و پرچین است؛ به همین خاطر تا جایی که توانستیم طرحمان را پرچین و بلند ارائه کردیم که در عین پوشیدگی مفهوم اقتدار را نیز القاء کرده و نشان دهیم زنان در عین رعایت حجاب مقتدر و صاحب عزت نفس هستند.
شمایی ایدهپردازی را جدی‌ترین مشکل شرکت‌کنندگان در این هکاتون برای طراحی لباس دانست و گفت: روز اول ایدهپردازی برایمان سخت بود، اساتید در ورکشاپ‌ها راهنمایی می‌دادند چون فکر ما بسته بود و آشنایی زیادی با مفاهیمی که می‌شود از دل سوره‌ها و آیات استخراج کرد، نداشتیم. فضا ابتدا برایمان سنگین بود اما با گذر زمان دیدمان تغییر کرد لذا تلاشمان را بیشتر و نگاهمان را متفاوت کردیم.
در ادامه با یکی دیگر از هنرمندان این مجموعه، فاطمه اسدی، لیسانس طراحی صنعتی به گفت‌وگو نشستیم.
اسدی علاقه‌مندی را علت اصلی انتخاب رشته طراحی لباس دانست و گفت: بیشتر به خاطر علاقه‌ام وارد رشته طراحی لباس شدم تا سبک‌هایی متنوع طراحی کنم. در طراحی هم بیشتر از نمادهای سنتی ایرانی الهام و خط می‌گیرم. اینجا با حضور در ورکشاپ‌ها اطلاعاتی را راجع به چگونگی اجرایی کردن ایده‌ها کسب کردیم که خیلی ذهنمان را باز کرد. مثلا تأویل و تفاسیری از سوره کوثر شنیدم که پیش از این هرگز نمی‌دانستم اما الان برایم منبع الهام شده است. قبلا شاید هزار بار سوره کوثر را خوانده بودیم اما الان کاملا درکش کردیم که در پس این سه آیه چه داستان‌هایی وجود دارد.
این هنرمند در رابطه با رقابت موجود بین گروه‌ها در این هکاتون قرآنی بیان کرد: رقابت خیلی خوب و شیرین است و به قول یکی از اعضای گروه ما ابتدا به مقام و رتبه فکر نمی‌کردیم ولی خب الان به مقام اول فکر می‌کنیم و اذعان می‌کنم که با حضور در این رقابت پیشرفت چشمگیری در ایدهپردازی داشته‌ام.
اسدی همچنین در رابطه با اجرایی بودن طرح‌های شرکت‌کنندگان در کشورهای اسلامی گفت: اکثر کشورهای اسلامی تمکن مالی خوبی دارند و در تهیه پوشاک اسلامی و محجبه مشکلی ندارند. شخصاً معتقدم طرح‌ها باید به‌گونه‌ای ارائه شود که هر فردی با هر تمکن مالی بتواند آن را استفاده کند.
نیلوفر موثقی، دیگر شرکت‌کننده در هکاتون کوثر بود که دانشجوی زیورآلات از دانشگاه فارس است. این هنرمند در مورد طرح گروه خود بیان کرد: با الهام از سوره کوثر مفاهیم کلیدی مادر، پاکی و زلالیت را اقتباس کرده و در حال اجرای آن روی طرح خود هستیم. یکی از مشکلات اصلی طراحان مسلمان عدم شناخت آن‌ها از مفاهیم دینی است. اطلاعات قرآنی ما ضعیف و تفسیرهای قرآنی را کم بلدیم. جمع‌آوری اطلاعات در این حوزه نیز برای طراحی و ایدهپردازی سخت بوده و از عهده هرکسی برنمی‌آید. حتی اطلاعات عمومی ما مثلا از سوره کوثر دانسته‌هایی تکراری است که کمکی به خلاقیت نمی‌کند چراکه از مفاهیم تکراری نمی‌توان طرح نو خلق کرد.
موثقی در خصوص عمومیت طرح‌ها برای مخاطبان مسلمان بیان کرد: فارغ از مسئله حجاب سر و پوشش مو، مدل‌های لباس‌های اسلامی برای غیر مسلمانان نیز می‌تواند کاربردی و قابل استفاده باشد. در واقع طراحان مسلمان به‌راحتی می‌توانند مدل‌هایی را ارائه کنند که برای عموم مخاطبان جذاب و همه‌پسند باشد.
وی رقابت در بین گروه‌ها را عینی ارزیابی کرد و گفت: به نوبه خود شاهد رقابت‌های جالب و خوبی هستم که فکر نمی‌کردم اینگونه باشد. شاید به این خاطر که فکر می‌کردم طرح، دینی است و پرداختن به مفاهیم دینی و مذهبی کمی مشکل است اما اکنون اذعان می‌کنم اشتباه می‌کردم.
پریا سبزمحمدی
انتهای پیام
