رجب؛ بهار خودسازی

به گزارش ایکنا از قزوین، صدای شادی و هلهله عرشیان از ملکوت برای دعوت و بشارت به آدمیان به گوش می‌رسد، دعوتی از جنس الهی برای ورود به ماهی که ماه خداست؛ گواه این مطلب روایتی از حضرت رسول اکرم(ص) است که فرمودند «ماه رجب ماه بزرگ خداست و ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است، آگاه باشید که رجب ماه پروردگار است و شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است و اگر کسی در ماه رجب حتی یک روز روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهی از او دور می‌شود».

ماه رجب ماهی از جنس نور، عشق، حضور و نو شدن، ماهی که ماه نیایش، بندگی، عبودیت و مناجات است و صدای پای روح‌بخش و قدسی آمرزش و بخشش را نوید می‌دهد آن‌چنان که حضرت امام موسی ابن جعفر(ع) فرمودند:«رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‌تر، هر که یک روز رجب را روزه دارد البته از آن نهر بنوشد». 

خوان گسترده رحمت الهی در ماه رجب در برابر عالمیان گشوده می‌شود، این ماه هفتمین ماه از سال هجری قمری است که دارای حرمت و قداست ‏والایی در مقابل دیگر ماه‌های سال است؛ از امام صادق(ع) نقل شده که حضرت محمد(ص) فرمودند:«رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه به محضر پروردگار از گناهان خویش طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است و رجب را «اصب‏» می‏گویند زیرا که رحمت ‏خداوند در این ماه بر امت من بسیار ریخته می‏‌شود پس بسیار بگوئید استغفرالله و اسئله التوبه».

ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی آن، نام‏های دیگری نیز دارد که از جمله آن می‌توان به این اسامی اشاره کرد:

ماه آمرزش‌خواهی (شهرُالاستغفار)

ماه تک (رَجَبُ الفَرد) به دلیل تنها واقع شدن و جدا شدن آن از سایر ماه‌های حرام

سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به دلیل نزول سرشار رحمت الهی

ماه امیرمؤمنان (شهرُ امیرِالمؤمنین)

ریسمان الهی و اَصَمْ یعنی برخوردار از فضیلت‏‌های بسیار

ماه رجب، از ماه‌های بزرگی است که از جمله عوامل مبارک بودن این ماه می‌توان به طلوع سه امام معصوم، امام علی(ع)، امام محمدباقر(ع) و امام جواد(ع) اشاره کرد. از دیگر روزهای میمون و خجسته ماه رجب شروع بزرگ‌ترین جنبش تاریخ بشری یعنی برانگیخته شدن پیام‌آور مهر و محبت، محمد مصطفی(ص) را می‌توان نام برد که برای هدایت و سعادت انسان‏ها از سوی باری‌تعالی برانگیخته شدند. در این ماه سالروز شهادت حضرت امام موسی کاظم(ع) و امام هادی(ع) در کنار وفات حضرت زینب کبری(ع) پیام‌آور دشت کربلا نیز دیده می‌شود. 

یکی از چهارماه حرام قمری ماه رجب است که در آن تأکید بر نهی از جنگ و خون‏ریزی از سوی حضرت حق شده است. در واقع چهارماه در قرآن کریم با تعبیر«حرم‏» یعنی «برخوردار از حرمت» ‏یاد شده است که یکی از آن‌ها رجب است که قتال و کشتار در آن حرام عنوان شده است. 

تحریم جنگ در این چهارماه، یکی از راه‏های پایان دادن به جنگ‏های طولانی و وسیله‌ای برای دعوت به صلح و آرامش بود. زیرا هنگامی‌که جنگ‏جویان چهارماه از سال اسلحه را بر زمین گذاشته و صدای چکاچک شمشیرها خاموش شود و مجالی برای تفکر و اندیشه به وجود آمده و احتمال پایان یافتن جنگ بسیار زیاد است. 

اسلام در هر سال برای پیروان خود یک آتش‌بس چهارماهه اعلام می‌‏دارد که این خود نشانه روح صلح‌طلبی اسلام است، البته اگر دشمن بخواهد از این قانون اسلامی سوءاستفاده کند و حریم ماه‌های حرام را بشکند، اجازه مقابله به مثل به مسلمانان داده شده است. 

شب جمعه اول ماه رجب را می‌توان یکی از شب‌های بزرگ و با عظمت دانست که به «لیله الرغائب» مشهور است؛ رغائب جمع رغیبه است به معنی «امرٌ مرغوب فیه عکاء کثیر» یعنی شبی که در آن عطاها و مواهب فراوان به دست می‌آید. 

در این شب اعمال خاصی از سوی ائمه معصومین ذکر شده که به‌واسطه آن اعمال برکات و پاداش فراوان بر انسان سرازیر می‏شود، در این شب احیاء و بیداری و نیایش فضیلت ویژه دارد و موجب دست‏یابی به عطایای ارزشمند حضرت پروردگار است. همچنین از دیگر اعمال مورد تأکید در روز پنج‌شنبه اول آن ماه روزه گرفتن است.

پیامبر اکرم(ص) فرمودند:«هر کس این نماز را در این شب انجام دهد ثواب این نماز به نیکوترین صورت با روی خندان و درخشان و با زبانی فصیح در شب اول قبر در حضور این فرد ظاهر شود و به او می‌گوید ای دوست من مژده می‌دهم تو را که از هر شدّت و سختی نجات یافتی، نمازگزار می‌‏گوید تو کیستی که من تاکنون چنین صورتی زیبا با چنین جلوه‌ای ندیدم و سخنی شیرین‏‌تر از کلام تو نشنیده‌ام و بویی بهتر از بوی تو نبوییدم. در پاسخ می‏‌گوید من همان نماز لیله الرغائبم که شما انجام دادی. امشب آمده‌ام نزدت باشم تا حق را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دمیده شود من در عرصه قیامت سایه بر سر تو خواهم افکند پس خوشحال باش که خیر از تو معدوم نخواهد شد».

کیفیت این نماز بدین گونه است «پس چون شب جمعه شد مابین نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می‌شود و در هر رکعت یک‌مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر، دوازده مرتبه سوره توحید خوانده شود و چون دوازده رکعت به اتمام رسید، هفتاد بار ذکر «اللهم صل علی محمد النبی الامی و علی آله» گفته شود، پس از آن در سجده هفتاد بار ذکر «سبوح قدوس رب الملائکه والروح» گفته شود، پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «رب اغفر وارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الاعظم» گفته شود، دوباره به سجده رفته و هفتاد مرتبه ذکر «سبوح قدوس رب الملائکه والروح» گفته شود، در اینجا می‌توان حاجت خود را از خدای متعال درخواست نمود، ان شاء الله به استجابت می‌رسد».

از جمله فضیلت ماه رجب اعتکاف است، در آموزه‌های دینی اعتکاف برای خدا و روزه‌داری در روزهای سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم رجب با نام «ایام البیض» مورد تأکید و سفارش بسیار است. ورود به اعتکاف با میلاد حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در روز سیزدهم ماه رجب آغاز و به مدت 3 شبانه‌روز مساجد پذیرای معتکفان کوی دوست و خلوتِ مشتاقان می‌شود. 

روز بیست و هفتم ماه رجب روز مبعوث شدن پیامبر گرامی اسلام(ص) به رسالت و پیامبری است. سپیده‏ دمی که در آن خداوند، نامه سی جزء خود را، به دست امین‌ترین بنده‌اش داد، تا دست زمین را به آسمان برساند و شروعش این بود «اقرأ باسم ربک الذی خلق».

اقرأ باسم ربّک یا ایها الرسول 

 قرآن بخوان امین که همین آشنای توست

در این روز روزه گرفتن دارای استحباب و ثواب بسیار است، امام صادق(ع) فرمودند:«روزه بیست و هفتم رجب را از دست مده که آن روزی است که مقام نبوّت به محمّد(ص) داده شد و ثواب آن برای شما به اندازه ثواب شصت ماه است».

ماه رجب فرصتی گران‌بهاست که همراه با ماه شعبان و رمضان فصل نیایش و بهار خودسازی را تشکیل می‌دهد، امید است همه ما به‌ویژه آن‌ها که به اصلاح خویش می‌اندیشند با خودسازی و استغفار و تقویت ایمان و تقوا فصل اعتکاف را قدر بدانند؛ امید که شایستگی ورود به مهمان‌سرای الهی را به دست آورده و از برکات لیلة القدر بهره‌مند شویم.

گردآوری و تنظیم رقیه ملاحسنی

انتهای پیام