نخبه‌پروری و توجه همزمان به قرائت و حفظ قرآن؛ ویژگی مؤسسه‌ سدید

به گزارش ایکنا؛ نشستی از سلسله‌نشست‌های «با یاوران وحی» با حضور سعید حاجیان، مدیر مؤسسه قرآنی ـ فرهنگی سدید تهران، در این خبرگزاری برگزار شد.

این مؤسسه فعالیتش را به صورت غیررسمی از سال 1379 با عنوان دارالقرآن حضرت زهرا(س) آغاز کرد و سپس به دلیل استقبال جامعه قرآنی و استادان تصمیم به ثبت قانونی این مؤسسه گرفته شد. سرانجام پس از چهار سال پیگیری و طی فرایند اداری و قانونی ثبت، بالاخره در سال 1390 به ثبت مؤسسه و اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موفق شد. در ادامه مشروح گفت‌وگو با سعید حاجیان را می‌خوانید؛
ـ شما از جمله استادانی هستید که برای رسمیت بخشیدن به جلسه قرآنتان، مؤسسه‌ای را راه‌اندازی و مجوز آن را اخذ کردید. درباره علت راه‌اندازی مؤسسه سدید بگویید.
همواره چیزی در درون من بود که در ضمن یاد‌گیری قرآن، آن را به دیگران آموزش دهم. خاطرم هست نخستین کلاسی که داشتم در سن 14 سالگی و آن هم در مؤسسه دارتحفیظ القرآن الکریم واقع در خیابان ایران تهران بود.
ـ زمینه این تدریس را چه فردی برایتان فراهم کرد؟
یکی از دوستان به نام «باقری» در دفتر مؤسسه دارالتحفیظ، این زمینه را مهیا کرد و از سوی دیگر من در جلسات استادان سیدمحسن موسوی‌بلده و محمدرضا پورزرگری شرکت می‌کردم و دوستان من را می‌شناختند و از بنده برای تدریس دعوت کردند. شروع رسمی تدریس من از آنجا آغاز شد و بعد از چند سال، در منزل ما شرایطی ایجاد شد که یک طبقه جداگانه داشته باشیم، بلافاصله بعد از سال 79 جلساتی را به عنوان دارالقرآن حضرت زهرا(س) شروع کردم که هفتگی برگزار می‌شد و هر چقدر از زمان برپایی این جلسات می‌گذشت، هم استقبال جامعه قرآنی و هم استقبال استادان بیشتر می‌شد و در مدتی کوتاه، شاهد بودیم که محافل بسیار رسمی برگزار می‌شد.
ـ این جلسه ویژه آقایان بود؟
بله، از سال 90 تصمیم گرفتم تا فعالیت‌های جلسه قرآن را رسمیت ببخشیم، فلذا به دنبال اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رفتم و پس از طی کردن چم و خم فرآیند اداری، بالاخره در ابتدای سال 94 مجوز فعالیت را از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کسب کردم و مؤسسه قرآنی سدید فعالیت رسمی گرفت و تاکنون نیز فعالیت این مؤسسه ادامه دارد و محافل انس با قرآن برگزار و حتی از خارج از کشور نیز قاریانی را دعوت می‌کنیم.
ـ علت انتخاب نام «سدید» برای مؤسسه چیست؟
در واقع «سدید» یکی از صفات قرآن است و از سوی دیگر تشابهی هم با اسم بنده دارد. لذا این عنوان برای مؤسسه انتخاب شد.
ـ این مؤسسه محافل قرآنی را در کشور عراق هم برگزار می‌کند؟
بله، در کشور عراق نیز برای چهارمین سال متوالی است که در مناسبت‌های خاص در عتبات عالیات و در حرم‌های مطهر ائمه اطهار(ع) به اجرای برنامه و کرسی‌های تلاوت قرآن می‌پردازیم که امسال نیز پیش از ایام سال نو شمسی، به مناسبت اعیاد رجبیه و تولد مولای متقیان حضرت علی(ع) برنامه قرآنی داریم که گاهی نیز این برنامه‌ها همراه با پخش تلویزیونی بود.

مدیریت این گروه برعهده من است و اجرا در محافل و کرسی تلاوت قرآن عراق تشویقی برای قرآن‌آموزان است. طی هجده نوزده سالی که به امر تدریس پرداختم، تعداد زیادی از حافظان، قاریان، نخبگان قرآنی و استادان قرآنی تربیت شدند که برخی از آنها در حال حاضر جزو چهره‌های قرآنی کشورند و این افراد را به منظور امر تشویق و تا جایی که امکان داشته باشد به محافل خارج از کشور می‌برم. این محافل بسیار تأثیرگذار و با اقبال خوبی روبرو بوده است.
همچنین در برخی از محافلی که در تهران برگزار می‌کنیم برخی از استادان قرآن به ما لطف دارند و خودشان بدون دعوت در مجلسمان حضور پیدا می‌کنند. مثلاً در جلسه اخیر هفتگی ما، استاد احمد ابوالقاسمی خودشان آمده بودند و هنگامی که از وی علت حضور را پرسیدم، گفتند: «گفتم یک جلسه‌ای امروز بروم، دل تنگ شده بودم و دلم حضور در فضای قرآنی و حال و هوای قرآنی را می‌خواست که گفتم مؤسسه سدید بروم» و چه محفل خوبی شد.
خاطرم هست که استادانی چون محمدحسین سبزعلی، برادران شاکرنژاد، علی‌اکبر ملک‌شاهی، حسن رضائیان و خیلی از استادانی که اسامی آنها شاید در ذهنم نباشد، به من لطف داشتند و در این جلسه شرکت کردند.
ـ رویکرد اصلی مؤسسه «نخبه‌پروری» و تربیت قاری و حافظ در کنار همدیگر است. کمی در این باره بگویید.
از ابتدای تأسیس مؤسسه این نیت را داشتم که به جنبه کیفیت کار اهمیت دهیم و خیلی برای ما جنبه کمیت مهم نباشد، زیرا گسترش کمیتی کار امکانات و پشتیبانی‌هایی می‌خواهد که امکان فراهم کردن آن طی آن زمان میسر نبود. از ابتدا همتم را بر روی بحث کیفیت کار و نخبه پروری گذاشتم، به این صورت که عزیزانی که در جلسه من شرکت می‌کنند چه در شمال، مرکز و غرب تهران، مورد شناسایی و ارزیابی استعدادها در زمینه حفظ و قرائت قرار می‌گیرند، سپس با خانواده آنها جلساتی می‌گذاریم و به آنها از آمادگی فرزندانشان برای تبدیل شدن به یک نخبه قرآنی می‌گویم و آنها را ملزم می‌کنم که در قالب آموزشی در جلسات بعدی شرکت کنند و تا الان نیز نتیجه گرفتیم، شاید مؤسسه ما از لحاظ عرض و طول و وسعت خیلی مؤسسه بزرگی نباشد، اما عزیزانی که در این جلسات پرورش پیدا کرده‌اند، یکی از آنها در مقابل یک مؤسسه‌ بزرگ باشد و بتواند یک جامعه را تحت تاثیر قرار دهد.
ـ پس روش کارتان نخبه‌پروری است؟
بله، تمرکزم روی افراد مستعد و شناسایی‌ آنها و ارائه برنامه آموزشی مناسب و تشویق و ترغیب آنها به حضور در جلسات است. شیوه کارم برای جذب حداکثری قرآن‌آموزان و تربیت و پرورش قاریان و حافظان توانمند است. هر فردی یک روش خاص خودش را دارد و اینکه بگوییم می‌توان یک روش عامی را برای تمام افراد در نظر گرفت، اصلاً این گونه نیست که به افراد با توجه به سن، استعداد، میزان فعالیت و میزان حمایت خانواده از آنها برنامه داده شود تا متناسب با همان در عرصه قرآنی رشد ‌کنند.

ـ همین قدر نیز به آشنایی قرآن‌آموزان با ترجمه و مفاهیم قرآن تأکید دارید؟
بله، در جلسات ما افرادی که شرکت کرده‌اند، می‌دانند یکی از موضوعات خیلی مهم آشنایی با مفاهیم قرآن است. حتی طرحی را با عنوان «بصائر» اجرا کرده‌ام که در حال حاضر نیز جزو طرح‌های رسمی قرآنی کشور است و در آن طرح عزیزان قرآنی، استادان، قرآن‌آموزان، معلمان قرآن و پرورشی در کلاس‌های مفاهیم و اعتقادی شرکت می‌کنند؛ چراکه معتقد هستم عزیزان قرآنی به موازات حفظ و قرائت قرآن به صورت حرفه‌ای و تخصصی، باید با مفاهیم قرآن آشنا شوند و اخلاق قرآنی را کسب کنند.
ـ کلاس‌های مؤسسه منحصر به جلسات هفتگی جمعه‌هاست یا در طول هفته هم کلاس برگزار می‌شود؟
جلسات مؤسسه، که رسماً به عنوان مؤسسه برگزار می‌شود، یک هفته بیشتر نیست، یعنی صبح جمعه از ساعت 9 تا 13 کلاس حفظ و قرائت قرآن داریم، به گونه‌ای که ساعت 9 تا 10 صبح جمعه، کلاس حفظ قرآن و از ساعت 10 تا 12 کلاس تخصصی صوت و لحن برگزار می‌کنیم. البته جلسات جانبی هم داریم، یعنی از شنبه تا پنجشنبه، صبح‌ها با ادارات مختلف همکاری داریم و دوره‌های آموزشی را برگزار می‌کنیم و شب‌ها هم در قالب جلسات هفتگی قرآن، جلسات سنتی در حسینیه‌ها، هیئات و امامزادگان داریم، منتها جلسات رسمی ما به عنوان مؤسسه است، صبح‌های جمعه نیز در خیابان ایران برگزار می‌شود.
ـ مدتی نیز طرح آموزشی قرآن در شبکه امید و جام جم پخش می‌شد.
بله، امسال شبکه‌های متعدد صدا و سیما موظف بودند در طرح ۱۴۵۲ با هدف عمومی‌سازی حفظ قرآن کریم، برنامه‌هایی داشته باشند که این طرح از سوی شبکه امید با تدریس اینجانب در راستای آموزش قرائت، روخوانی و صحیح‌خوانی انجام شد.
ـ چشم‌اندازه فعالیت مؤسسه چیست؟
در نظر دارم تا به همین شکل فعالیت‌ها را گسترش دهم، به گونه‌ای که استعدادیابی بیشتری کنیم.
ـ مؤسسه سدید هیچ انتظاری از حمایت دستگاه‌ها و نهادهای دولتی ندارد و سعی کرده با برنامه‌هایی که دارد، هزینه‌هایش را تأمین کند. برنامه‌هایی را که موجب کمی ارتباطتان با بخش دولتی شده است برای دیگر مؤسسات بیان کنید.
یکی از نکاتی که موجب شد مؤسسه عمرش ادامه پیدا کند و تعطیل نشود و در واقع حرکت روبه رشد داشته باشد، این است که از ابتدا اتکایی به حمایت‌های دولتی نداشته‌ام. البته کارهای خوبی انجام شده و به اندازه توانشان مؤسسات و مراکز حمایت‌کننده سعی کرده‌اند حمایت کنند، منتها آن عزیزان چارچوب‌های خاصی دارند و شاید فعالیت نخبه‌پروری مؤسسه سدید خیلی در چارت حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان دارالقرآن الکریم نگنجد. لذا سعی کردم در بحث حمایتی بر بخش مردمی و کمک خیرین تکیه کنیم. همین امر باعث شد که فعالیتمان را ادامه دهیم و افراد را علاقه‌مند کنیم به حمایت قرآنی و فعالیت‌های خیر.
طرحی را که چند سالی است آن را تبلیغ می‌کنم، بحث «نذر قرآنی» است.
ـ طرح «نذر قرآنی» به چه معناست؟
یکی از موارد نذری که محل حاجات است و می‌توانیم در این باره نذر کنیم که کاش در کنار توجه به سایر نذور رایج کشور برای اهل‌ بیت(ع) و امامزادگان و در مناسبت‌های مختلف دینی و مذهبی، توجه به این نذر است. چه بسیار افراد و مواردی است که پس از نذر قرآن و نذر برای جلسات قرآن، حوائج بسیار خوبی از ساحت مقدس قرآن می‌گرفتند.
یکی از نکات قابل توجه برای مدیران مؤسسات این است که هیچ نیت مادی از برپایی جلسات در مؤسسه قرآنی نداشته باشند. بنده این گونه بوده و هستم، یعنی از روز اول پس از تشکیل مؤسسه یک ریال دریافت نکرده‌ام.
ـ یعنی دوره مؤسسه رایگان است؟
بله، تمام دوره‌ها کاملاً رایگان است، از هیچ کسی حتی یک ریال دریافت نکردیم و نمی‌کنیم و همین اخلاص در عمل، برکت خودش را نشان داده و مؤسسه ما بحمدالله تأثیرگذار بوده است.

ـ حرفه‌ اصلی شما چیست؟
رسماً جایی مشغول نیستم و در مراکز آموزشی مختلف مانند مدارس، حوزه علمیه و دانشگاه‌ها تدریس می‌کنم و آنجا حق‌الزحمه‌ای در نظر می‌گیرند.
ـ عدم دریافت شهریه از سوی مؤسسه زمینه‌ای برای حضور بیشتر علاقه‌مندان شده است؟
بله، فضایی که ایجاد و سعی کردم به قرآن‌آموزان نیز آن را منتقل کنم این است که «اگر پیگیر کارت باشی، رشد می‌کنی، اما اگر پیگیر کارت نباشی خودت عقب می‌افتی». وجود فضای رقابتی و انگیزه‌ای که در فرد ایجاد می‌شود در پیشرفت قرآن‌آموزان خیلی مؤثر است.
ـ در پایان این گفت‌وگو اگر درخواستی از مسئولان یا توصیه‌ای به مدیران مؤسسات دارید بگویید.
مسئولان مراحل ثبت مؤسسات را تسهیل کنند تا افرادی که تمایل به تأسیس و راه‌اندازی مؤسسات دارند، راحت‌تر اقدام کنند. در مراحل ثبت مؤسسه سدید به معنای واقعی اذیت شدیم. هر چه حمایت از مجموعه مردمی بیشتر شود بهتر است. هر چند زحماتی که کشیده می‌شود، منتها از آن کاری که باید انجام شود خیلی فاصله داریم.
اگر در زمینه نحوه حمایت‌ها کارشناسی‌های لازم را انجام دهیم و هزینه‌ها را خیلی کاربردی‌تر و کارشناسانه‌تر انجام دهیم، فکر می‌کنم فعالیت‌های قرآنی رشد بیشتری کند و جلسات سنتی قرآن شناسایی شوند و برای بقا و رونق بخشیدن به آنها تلاش شود. استادان این جلسات قرآن به صورت مخلصانه کار می‌کنند و هیچ ادعایی هم ندارند و هیچ حمایتی از هیچ نهاد و ارگانی ندارند که اگر حمایتی از آنها انجام شود، فعالیت‌‌ بیشتری می‌کنند. همچنین قدردان زحمات مسئولان و مدیران دستگاه‌ها و نهادهایی هستیم که در این زمینه حمایت‌های مختلفی کرده‌اند.
یادآور می‌شود مؤسسه قرآنی سدید در خیابان ایران، کوچه دکتر سنگ، پلاک ۲ واقع شده است. نشانی این مؤسسه در اینستاگرام saeedhajian62 است و کانال پیام‌رسانی نیز در تلگرام به نشانی sadidquran@ دارد.
انتهای پیام