زلزله آسیب‌های اجتماعی با کار کپسولی حل نمی‌شود
گروه اجتماعی ــ دبیر جمعیت «امام حسن(ع) استان قزوین» با اشاره به برنامه‌های مسئولان برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی گفت: متأسفانه نگاه پازلی و تک‌وجهی به مسئله و کار کپسولی مشکلات کلان را حل نمی‌کند و نمی‌توان با یک یا دو ماه کار مشکلات را حل کرد بلکه برنامه‌ریزی بلندمدت را می‌طلبد تا آسیب‌ها از بین برود.
لطفاً به این جملات کلیدی با دقت هر چه تمام توجه کنید:
«توقعات بیشتر از این‌ها است... اهمیت کار را، بزرگی مسئولیت را، خطرات ناشی از آن را آدم توجه بکند، آن‌وقت می‌فهمد که چه قدر باید در این زمینه تلاش کرد و شب و روز نشناخت».1
«درست است که ما در کشور در درجه اول مسئله اقتصاد را داریم و خود مشکلات اقتصادی هم [به‌عنوان] یکی از آن عوامل ریشه‌ای این مفاسد، مورد توجه ما است، لکن مسئله مفاسد اجتماعی با شرحی که در جلسه قبل داده شد، یکی از بیماری‌هایی است که هر روزی که بر آن بگذرد و علاج نشود، عمق بیشتری پیدا می‌کند و علاجش دشوارتر خواهد شد، لذا مسئله فوق‌العاده مهم است».2
«من به همهٔ آن هسته‌های فکری و عملیِ جهادی، فکری، فرهنگی در سرتاسر کشور مرتباً میگویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به قول میدان جنگ، آتش به اختیار».3
آنچه در این سخنان کلیدی و مهم مقام عظمای ولایت ذکر شد نشان از اهمیت 2 موضوع «آسیب‌های اجتماعی» و «لزوم عملکرد آتش به اختیار در میان آحاد جامعه به‌ویژه جوانان انقلابی» داشت. اهمیت توجه به این موضوع زمینه انجام یک مصاحبه با دبیر جمعیت دانشجویی «امام حسن(ع) قزوین» را ایجاد کرد تا بیشتر با این گروه جهادی فعال و خودجوش دانشجویی آشنا شویم. گروهی که از تعدادی دانشجوی فعال و دغدغه‌مند و پویای دانشگاه‌های استان تشکیل‌شده تا این بار خود در میدان خدمت به مردم آسیب‌پذیر وارد شده و فعالیتی مثمر ثمر داشته باشند. این‌روزها این گروه دانشجویی در منطقه آسیب‌پذیر «هادی‌آباد» قزوین در حال فعالیت هستند.
«علیرضا (عماد) یوسفی» جوانی پویا و فعال، اهل ابهر و دانشجوی رشته علوم سیاسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) است که در حال حاضر دبیری جمعیت «امام حسن (ع) استان قزوین» را برعهده دارد. آنچه می‌خوانید نتیجه گفت‌وگوی ما با این جوان دانشجو است.
ایکنا: اهمیت توجه به معضلات اجتماعی در چیست؟
یوسفی: مقام معظم رهبری به کرات در حوزه آسیب‌های اجتماعی هشدار داده و در اواخر سال 94 با توجه به تأکیدات مکرر معظم‌له مبنی بر مقابله با آسیب‌های اجتماعی و ملزم کردن سران قوا و مسئولان بالادستی نظام برای ارائه آمار کامل و مدون و متقنی از وضعیت آسیب‌های اجتماعی، حاشیه‌نشینی و افرادی که در معرض این آسیب‌ها هستند، تهیه و به محضر ایشان ارائه کنند. در این راستا مشخص شد که در حدود 11 تا 15 میلیون نفر حاشیه‌نشین در کشور وجود دارد. به دنبال ارائه این آمار مقام معظم رهبری دستگاه‌های مختلف را مأمور کردند تا بر طبق وظایف خود عمل و هر 6 ماه گزارشی از فعالیت‌های خود ارائه کنند.
مقام معظم رهبری در بیانات متعدد خود بر لزوم ورود جدی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی تأکید داشتند چرا که آسیب‌های اجتماعی مانند آسیب‌های طبیعی و زلزله که می‌تواند بنای خانه را تخریب کند، می‌تواند بنیان خانواده و اجتماع را بر هم ریزد و اگر به‌موقع و به هنگام شناخته و پیشگیری شود احتمال کاهش خسارت افزایش خواهد یافت اما اگر نسبت به آن غفلت شود خدای ناکرده ممکن است بنای جامعه را متزلزل سازد. راه‌حل آن باید کار شبانه‌روزی کرد.
ایکنا: از دلایل شکل‌گیری این جمعیت جهادی برایمان بگویید؟
یوسفی: به نظرم تنگه احد هر شهر حوزه حاشیه‌نشینی، محل‌های ناکارآمد و پر بزه و آسیب است؛ لذا برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی مقام معظم رهبری از مردم، مسئولان، نیروهای جوان انقلابی و دانشجویان و گروه‌های جهادی خواستند تا در این حوزه ورود جدی داشته باشند و برای حل این مشکل شب و روز نشناسند، ازاین‌رو جمعیت «امام حسن(ع)» از سال 95 در حاشیه شهر تهران شروع به فعالیت کرد و به‌مرور در سطح کشور فعالیت خود را گسترش داد. عمود خیمه این جمعیت دانشجویان هستند چرا که حس آرمان‌خواهی و مطالبه گری در آن‌ها پررنگ است و شب و روز نمی‌شناسند اما محدودیتی در ورود اعضای غیر نیست و اقشار دیگر هم می‌توانند در آن فعالیت کنند چنانچه اساتید نیز فعالیتی مستمر در این جمعیت دارند.
ایکنا: در استان قزوین این جمعیت از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کرد؟
یوسفی: جمعیت امام حسن(ع) قزوین فعالیت خود را از یک سال و نیم گذشته به‌طور غیرمستقیم و از سال 97 در قزوین به‌طور مستمر آغاز کرد؛ به دنبال آن هستیم که جمعیت امام حسن(ع) قزوین در دانشگاه‌های مختلف استان به‌صورت تشکیلاتی فعالیت داشته باشد. در حال حاضر در شهر قزوین ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر از دانشجویان خانم و آقا به‌صورت مستقیم عضو این جمعیت هستند.
ایکنا: یکی از مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری جمعیت امام حسن(ع) مقابله با آسیب‌های اجتماعی است، در این حوزه چه اقداماتی انجام شده است؟
یوسفی: در ابتدا فعالیت ما بیشتر منوط به توزیع بسته‌های غذایی بود اما یک ماه و نیم است که در تمام حوزه‌ها به‌ویژه مقابله با آسیب‌های اجتماعی ورود کرده‌ایم؛ در استان قزوین ۱۴ منطقه آسیب‌پذیر از جمله مناطق لولاگرها، هادی‌آباد، اقبالیه و چوبیندر وجود دارد که تمرکز ما در حال حاضر در منطقه هادی‌آباد قزوین است.
ایکنا: در مدتی که در حال فعالیت به‌عنوان دبیر جمعیت امام حسن(ع) قزوین هستید از دیدن چه صحنه‌ای رنج می‌برید؟
یوسفی: مشاهده عدم آگاهی مسئولان از وضعیت کف جامعه و نداشتن برنامه‌ریزی مدون، منسجم و مشخص همراه با چشم‌انداز بلندمدت و تکیه‌بر اقدامات کپسولی بسیار برایم سخت بود. در مبارزه با آسیب‌های اجتماعی مهم‌ترین مسئله ناهماهنگی بین دستگاه‌ها است و فقط کمک‌های مقطعی صورت می‌گیرد.
متأسفانه اکثر برنامه‌های اجرایی در این مناطق محدود به برنامه‌های پیش از انتخابات شده است و یا برنامه‌هایی از جنس انتخاب یک مدیر و شوی تبلیغاتی آن‌ها است. از سوی دیگر مردم در این منطق حس مطالبه گری ضعیفی دارند و همین امر باعث می‌شود تا نتوانند نسبت به حقوقی که دارند پیگیر باشند.
ایکنا: مسئولان از برنامه‌های خود برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی بارها سخن گفته‌اند اما در عمل کمتر نتیجه‌ای گرفته‌اند، به نظر شما پاشنه آشیل برنامه‌های انجام شده در چیست؟
یوسفی: متأسفانه نگاه پازلی و تک‌وجهی به مسئله و کار کپسولی مشکلات کلان را حل نمی‌کند و نمی‌توان با یکی و دو ماه کار مشکلات را حل نمود بلکه برنامه‌ریزی بلندمدت را می‌طلبد تا آسیب‌ها از بین برود.
ایکنا: شما در بازدید مسئولان از منطقه هادی‌آباد که چندی پیش صورت گرفت از طرح جامعی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی سخن گفتید؛ در این خصوص توضیح می‌دهید.
یوسفی: در این طرح 3 قرارگاه مرکزی، میانی و ناحیه‌ای خواهیم داشت که دو قرارگاه میانی و ناحیه‌ای زیر نظر قرارگاه مرکزی امام حسین (ع) فعالیت خواهند کرد. در قرارگاه مرکزی استاندار به‌عنوان فرمانده، امام‌جمعه مسئول هماهنگ‌کننده و فرمانده سپاه پاسداران به‌عنوان جانشین قرارگاه حضور خواهند داشت.
در لایه میانی این قرارگاه مسئولانی چون مدیران کل کمیته امداد و بهزیستی قرار خواهند گرفت و در سطح کف که بیشترین تمرکز بر آن خواهد شد قرارگاه‌های مسجد محور در منطقه ایجاد خواهد شد تا از این طریق نیازسنجی و شناسایی آسیب‌ها انجام شود. در این قرارگاه معتمدین محل از جمله خیران، اقشار مذهبی و هیئت‌ها دارای جایگاهی برجسته هستند و می‌توانند با احصاء مشکلات و نیازهای منطقه آن را در قالب مطالبات مردم به قرارگاه میانی انتقال دهند تا بعد از بررسی‌های پارامتری به قرارگاه مرکزی انتقال داده شود.
برای اجرای این طرح نیاز به استقرار قرارگاه مرکزی، میانی و ناحیه‌ای است و در صورت همراهی مسئولان می‌توانیم استارت اجرای این طرح را برای اولین بار در استان قزوین زده و نتایج خوب آن را شاهد باشیم.
ایکنا: در خصوص نقش اقشار مذهبی و هیئت‌ها توضیح می‌دهید؟
یوسفی: انتقادی که به برخی از اقشار مذهبی وارد است را می‌توان در دور شدن آن‌ها از توده مردم دانست، نمی‌دانم اسلام‌شناسی ما اشتباه است یا مسیر را در جایی منحرف شده‌ایم چرا که اگر اسلام خاصیت دیالکتیکی و انقلابی بودن را از دست بدهد با اسلام معاویه و یزید فرقی نخواهد داشت. متأسفانه خیلی از ما در حاشیه دین هستیم و وارد بطن امور نمی‌شویم؛ لذا باید دغدغه مندی در بطن بچه‌های مذهبی پررنگ‌تر باشد.
بیش از 100 هیئت در استان فعال هستند و اگر هر هیئت یک کوچه در مناطق آسیب‌پذیر را تحت پوشش خود قرار دهد بسیاری از مشکلات مردم حل خواهد شد در این صورت نیاز کمتری به ورود نهادهای حاکمیتی برای رفع این معضلات احساس می‌شود. در حال حاضر بیشتر هیئت‌ها در رفع محرومیت‌ها و معضلات وارد نشده‌اند این در حالی است که حجت‌الاسلام پناهیان هیئتی که از بدنه مردم و انقلاب و اسلام دور باشد را هیئتی سکولار می‌داند.
ایکنا: جایگاه خیران در بهبود وضعیت و رفع نیازهای مناطق آسیب‌پذیر چگونه است؟
یوسفی: متأسفانه نتوانسته‌ایم خیران را به‌صورت هدفمند هدایت کنیم، ممکن است کمک‌های مردمی و خیران به یک خانواده از 5 جا ارسال شود اما خانواده دیگری به دلیل عدم هماهنگی کمکی دریافت نکند. به وجود آمدن قرارگاه امام حسین(ع) می‌تواند هماهنگی خوبی را بین گروه‌های مردم‌نهاد و خیریه ایجاد کند و کارها روتین و در غلتک انجام شود.
ایکنا: چرا مساجد را به‌عنوان یکی از پایلوت‌های فعالیت خود انتخاب کرده‌اید؟
یوسفی: یکی از اهداف ما انجام فعالیت‌های مسجد محور است ازاین‌رو تمام برنامه‌های جمعیت امام حسن(ع) بر محور مسجد برنامه‌ریزی می‌شود چرا که در این مکان مقدس و پر از معنویت به‌راحتی می‌توان با اقشار مختلف مردم ارتباط برقرار کرد و هویت ارتباط‌گیری در آن بسیار است اما متأسفانه مسئولان از ظرفیت و پتانسیل مساجد غافل هستند.
ایکنا: راه‌های عضویت در این جمعیت دانشجویی برای دانشجویان و علاقه‌مندان را اعلام می‌کنید؟
یوسفی: ما به دنبال این هستیم با کمک مسئولان دفتر ثابتی در استان داشته باشیم اما همکاری لازم برای این تحقق این مقصود تاکنون رخ نداده است و در حال حاضر بیشتر در دفاتر بسیج و کانون‌های خیریه دانشگاه‌ها فعالیت داریم. بااین‌حال علاقه‌مندان برای مشارکت در این فعالیت خداپسندانه می‌توانند با شماره 09394656749 تماس حاصل کنند.
1 بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 11 اردیبهشت 95
2 بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 11 اردیبهشت 95
3 رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با دانشجویان در سال 96
گزارش از رقیه ملاحسنی
انتهای پیام
