چهارشنبه‌سوزی؛ نتیجه کمبود محافل شاد/ هیجانات افسارگسیخته آموزش‌پذیر نیست
گروه جامعه ــ یک استاد دانشگاه شکل‌گیری محافل شادی‌آفرین را که همراه با رعایت شئونات فرهنگی و دینی باشد در به تعادل رساندن هیجانات جوانان مؤثر خواند و گفت: متأسفانه تاکنون این توانمندی در میان نهادهای فرهنگی وجود نداشته است که بتوانند ضمن رعایت شئونات، فضای شادی را ایجاد کنند و دست به پاک کردن صورت مسئله با عدم برپایی محافل شادی نزنند.
سیدرضا معینی، استاد دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا؛ به تبیین چرایی تبدیل سنت ایرانی چهارشنبه‌سوری به یک آسیب در قالب بروز رفتارهای پرخطر پرداخت و گفت: چهارشنبه‌سوری از اعصار گذشته در فرهنگ ایران زمین وجود داشته است و این جشن با شادی و شکوه در قالب اجتماعات کوچک خانوادگی و محله برگزار می‌شد و نظم خاصی داشت، اما طی دهه‌های اخیر این سنت با تغییرات نامطلوبی همراه شده است و به جای آنکه تداعی‌کننده فضای فرح و شادی باشد، به عاملی برای ایجاد رعب و وحشت تبدیل شده است.
وی ادامه داد: اعمال برخی محدودیت‌های فرهنگی سبب شده است تا جوانان از این مناسبت برای بروز هیجان خود، که تاکنون عرصه چندانی برای ظهور نداشته است، استفاده کنند. طیف وسیع ارتباطات مجازی و امواج ماهواره‌ای، افرادی را که از تحولات جهانی ناآگاه بودند به میدان دانستن و جهانی شدن برده است، به طوری که جوانان با بهره‌مندی از وسایل ارتباط جمعی، شاهد برگزاری مراسم جشن و شادی در سایر کشورها برای تخلیه هیجانشان هستند. این آگاهی و نبود امکانات برای بروز هیجان در داخل کشور سبب می‌شود تا جوانان از هر موقعیتی برای تخلیه انرژی استفاده کنند.
معینی با بیان اینکه در این میان زنان نسبت به مردان از وضعیت بدتری برخوردارند و از بسترهایی همچون حضور در ورزشگاه‌ها که منجر به تخلیه هیجانات می شود، نیز محروم هستند، تصریح کرد: این شرایط سبب می‌شود چهارشنبه‌سوری به بهانه‌ای برای بروز هیجانات غیرقابل کنترل تبدیل شود و آسیب‌زا باشد. این هیجانات وقتی به صورت صحیح بروز نیابد و انباشته شود، سبب ایجاد آسیب‌های فردی و جمعی می‌شود.
وی با بیان اینکه چهارشنبه‌سوری به عرصه‌ای برای رفتارهای غیرقابل کنترل جوانان و بروز رفتارهای وندالیسمی تبدیل شده است، گفت: در حال حاضر چهارشنبه‌سوری ماهیت عید مانند، شادی‌آفرین و ابراز محبت به سایرین را از دست داده است و به تظاهرات نسلی تبدیل شده است که تمام امیال هیجانی آنان در طول سال به صورت کنترل شده نگه داشته شده است و در این موقعیت خاص بروز پیدا می‌کند.
این استاد جمعیت‌شناسی یادآور شد: جوان و نوجوانی که با انباشته‌ای از هیجانات روبرو است نمی‌تواند ابعاد عقلانی موضوع را بررسی و جنبه‌های خطرزای رفتارهای خود را در چهارشنبه‌سوری مورد بررسی قرار دهد، بدین جهت علم به رفتار خود ندارد و صرفا به ارائه رفتارهای هیجانی می‌پردازد که صدمه به خود و سایرین را در پی دارد. اگرچه آنان در پی آسیب‌رسانی نیستند اما توان درک ابعاد مخاطره‌آفرین موضوع را نیز ندارند چرا که در انتظار تجربه لذت هیجان هستند.
معینی لازمه تأثیرگذاری فعالیت‌های آموزشی درباره عواقب رفتارهای پرخطر در چهارشنبه‌سوری را ایجاد فرصت‌های بروز هیجان دانست و گفت: امروزه نهادهای مختلفی همچون هلال‌احمر و آتش‌نشانی‌ها زنگ‌های خطر را به صدا درآورده‌اند و به ارائه آموزش می‌پردازند. اگرچه این امر بسیار مطلوب است، اما بروز هیجان نیاز جوانان است و نمی‌توان آن را سرکوب کرد. پس صرف ارائه آموزش، نمی‌توان به رفع مشکل پرداخت.
وی شکل‌گیری محافل شادی‌آفرین را که همراه با رعایت شئونات فرهنگی و دینی باشد در به تعادل رساندن هیجانات جوانان مؤثر خواند و گفت: متأسفانه تاکنون این توانمندی در میان نهادهای فرهنگی وجود نداشته است که بتوانند ضمن رعایت شئونات، فضای شادی را ایجاد کنند و دست به پاک کردن صورت مسئله با عدم برپایی محافل شادی نزنند.
این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: تبدیل بوته آتش کوچک به شعله‌های آتش حجیم به سبب لجام‌گسیختگی هیجانات نوجوانان و جوانان و تبدیل چهارشنبه‌سوری به چهارشنبه‌سوزی است.
انتهای پیام
