بناهای مذهبی اعم از مساجد، حسینیهها، خانقاهها و غیره به دلایل مختلف از جمله؛ معنویت حاکم بر آنها، سابقه تاریخی، شیوه معماری و کارکرد فرهنگی - اجتماعی و اقتصادی در بین مردم از گذشته تا به حال از اهمیت خاصی برخوردار بوده و جنبه تقدس یافتهاند.
کلمه مسجد حدود ۲۸ بار در قرآن ذکر شده، ۲۲ بار به صورت مفرد (مسجد) و ۶ بار به صورت جمع (مساجد) آن ۲۲ موردی که مفرد آمده ۱۵ موردش مقید به قید(الحرام) است که مراد از همه آنها همان مسجد مخصوص و معروف و مقدس مسجدالحرام در مکه است و یک مورد هم مقید به قید (الاقصی) که مراد از آن اولین قبلهگاه مسلمانان مسجدالاقصی در بیتالمقدس است.
یک مورد دیگر به قید اضطرار، مقید گشته که مقصود همان مسجد معروف ضرار است که به دست منافقان در مدینه ساخته شده بود. بنابراین کلمه مسجد به صورت مفرد از ۲۲ مورد، ۱۷ موردش در قرآن مقید به این سه قیدی که بیان گردید، (الحرام، الاقصی، ضرار) و ۵ موردش به صورت مطلق و بدون قید آمده، اما کلمه مساجد که ۶ مورد از قرآن مجید به چشم میخورد سه مورد از آن نیز مقید اما به قید (الله) به این عبارت (مساجد الله) و سه مورد دیگر به طور مطلق بیان شده است.
در مجموع ۱۵ آیه در قرآن اختصاص به مسجدالحرام دارد که آیات ۱۴۴ و ۱۴۹ و ۱۵۰ سوره بقره در رابطه با تغییر قبله است و از مجموعه آیات مربوط به مسجدالحرام چند آیه در رابطه با برنامه حج است، از آن جمله آیه ۱۹۶ از سوره بقره و آیه ۲۵ سوره فتح و آیه ۲۷ سوره فتح. و آیات ۲۱۷ سوره بقره و آیات ۱۹۱ تا ۱۹۴ سوره بقره و سوره مائده آیه ۲ و سوره انفال آیه ۳۴ و آیه ۲۸ سوره توبه و سوره توبه آیه ۱۹ که مربوط به مسجدالحرام است در رابطه با قتال و جنگ با مشرکان است. در مجموعه آیات قرآن در ارتباط با مسجد دو آیه در رابطه با مسجدالاقصی به چشم میخورد، که در سوره اسراء است و اشاره به معراج پیامبر(ص) دارد.
موضوع مسجد به قدری در آیات الهی اهمیت دارد که خداوند در آیه ۱۷ سوره مبارکه توبه صراحتاً میفرماید: مشرکان حق ندارند مساجد خدا را تعمیر و آباد کنند. آنان کارهایشان تباه شده و در آتش، جاودان خواهند بود. همچنین در آیه بعد ویژگی کسانی که میتوانند مساجد خدا را آباد و تعمیر کنند بیان شده است.
مسجد؛ خانه خدا در زمین
حجتالاسلام سیدحسن سیدی، مسئول نهاد نمایندگی ولیفقیه در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در گفتوگو با ایکنا از خراسانجنوبی، گفت: مسجد خانه خدا در روی زمین است و از جایگاهی بالا برخوردار است و قداست زیادی دارد تا جایی که احکام مختلفی در خصوص آداب حضور در مسجد بیان شده است.
وی با بیان اینکه در قرآن و روایات نیز در خصوص این جایگاه بسیار تاکید شده است، افزود: بر هیچ کس فوائد و ثمرات حضور در مسجد پوشیده نیست و امروزه اهمیت این جایگاه بی نظیر را نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان شاهدیم.
مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه همواره در طول تاریخ، تربیت انسانهای موفق و الهی و مفید برای اجتماع از این پایگاه ارزشمند بوده است، تصریح کرد: کمک به حال نیازمندان، رفع بسیاری از نزاعها، واسطه گری ازدواج، بالا بردن سطح آگاهی انسانها، دفع بسیاری ار گرفتاریهای اجتماعی و آلام بسیاری از دردها فقط و فقط در محل مسجد میسر میشود.
ویژگیهای امام جماعت
سیدی با اشاره به اینکه مسجد کارآمد و انسان ساز باید تحت مدیریت انسانهای قوی و تربیت شده و فعال اداره شود، اظهار کرد: امام جماعت، خادم، هیئت امنا، امنیت، نظافت و موقعیت جغرافیایی مسجد از جمله فاکتورهای تاثیرگذار است.
وی افزود: مسجد خانهای است که برای حضور در آن محدودیت نیست و هر شخصی با هر عقیده و سلیقهای حضور پیدا میکند لذا امام جماعت به گونهای باید اقامه نماز داشته باشد که ملاحظه حال همه را کرده باشد.
زمینه حضور دانشآموزان در مساجد فراهم شود
مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه حضور به موقع امام جماعت و داشتن اخلاق خوب بسیار موثر است، خاطرنشان کرد: متولیان امر مسجد باید برای حضور در مسجد وقت بگذارند.
سیدی ادامه داد: از جمله کارهای مفید حضور دانشآموزان مدارس در همجواری مساجد، در این مکان مقدس است اما باید متولیان امر آموزش و پرورش بیشتر زمینه حضور دانشآموزان را در مساجد فراهم کنند.
فعال شدن 268 کتابخانه در مساجد خراسانجنوبی
حجتالاسلام ابراهیم سبزهکار، مسئول دبیرخانه کانونهای مساجد خراسانجنوبی، نیز در گفتوگو با ایکنا از خراسانجنوبی از فعال کردن 268 کتابخانه در مساجد خراسانجنوبی خبر داد.
وی افزود: هم اکنون 163 کتابخانه مخزن دار و 105 کتابخانه باز در مساجد شهری و روستایی استان فعال است که حدود 450 هزار جلد کتاب در آنها برای مطالعه مردم وجود دارد.
حمایت از برنامههای پژوهشی در مساجد
مسئول دبیرخانه کانونهای مساجد خراسانجنوبی با بیان اینکه در مساجد خراسان جنوبی، 616 کانون فرهنگی و هنری فعال است، تصریح کرد: در طول سال جاری حمایت از برنامههای هنری، پژوهشی و نمایشی در بستر مساجد تقویت میشود.
سبزهکار افزود: سال ۹۷ را با تلاش فعالان کانونهای مساجد برای همکاری در برگزاری هرچه باشکوهتر مراسم معنوی اعتکاف به ویژه در روستاها و مناطق مرزی آغاز کردیم.
مسئول دبیرخانه کانونهای مساجد خراسانجنوبی برگزاری سوگواره روح خدا در خردادماه و آغاز ثبت کانونهای فرهنگی ـ هنری استان در سایت «بچههای مسجد» را از دیگر اقدامات بهار ۹۷ ذکر کرد و گفت: با تلاش مدیران کانونهای مساجد سطح استان و همکاران دبیرخانه کانونهای فرهنگی ـ هنری خراسانجنوبی، ۶۱۶ باب کانون در این سایت به ثبت رسید که در این زمینه خراسانجنوبی حائز رتبه برتر در سطح کشور شد.
سبزهکار ادامه داد: یکی از اقدامات بسیار حائز اهمیت سال گذشته، تصویب اساسنامه ستاد عالی کانونهای مساجد کشور و ابلاغ آن توسط رئیس جمهور بود که بعد از ربع قرن از تأسیس این کانونها، این مهم انجام شد.
مسئول دبیرخانه کانونهای مساجد خراسانجنوبی بیان کرد: برگزاری ۲۰ هزار نفر ساعت کلاس آموزشی در طرح اوقات فراغت با همکاری ائمه جماعات، هیئت امنا و پایگاههای مقاومت بسیح از دیگر اقدامات این دبیرخانه بود.
سبزهکار گفت: جشنهای دهه کرامت، برگزاری ویژهبرنامههای دهه ولایت، جشنهای مهربانی در مساجد، استقبال از کاروان خدام رضوی، برگزاری جشن انقلاب در روستای طبسین نهبندان و روستاهای مرزی سربیشه، طرحهای قرآنی مختلف از جمله طرح ۱۴۵۲و حفظ جزء ۵ و ۶ از دیگر برنامهها بوده است.
وی با بیان اینکه در برنامههای سال جاری به دو بحث نهجالبلاغهخوانی و صحیفه سجادیه در برنامهها به صورت ویژه تأکید خواهد شد، یادآور شد: در طی امسال به صورت ویژه این دبیرخانه در قالب یک طرح سهساله، به بحث معرفی هرچه بیشتر سیره و زندگانی امام جواد(ع) خواهد پرداخت.
مسئول دبیرخانه کانونهای مساجد خراسانجنوبی به حضور با برکت کانون مهدی موعود در قالب موکب مهدی موعود(عج) در پیادهروی بزرگ اربعین امسال نیز اشاره و خاطرنشان کرد: این کانون و اقدامات بسیار تأثیرگذار آن در سالهای قبل، باعث شد که دیگر استانهای کشور نیز با حمایت رئیس ستاد عالی کانونهای مساجد کشور به این جریان بزرگ ورود پیدا کنند.
بدون شك، خلقت انسان بيهوده نيست و قرآن كريم، هدف از خلقت انسان را رشد و تكامل معنوى او دانسته است و راه رسيدن به اين تكامل را در «بندگى» خداوند متعال معرفى كرده و بی تردید این بندگی در بستر مکانی قدس به نام مسجد شکل خواهد گرفت و اگر این بندگی شکل گیرد، انسان متعالی خلق خواهد شد که متولیان امر باید راههای جذب به مسجد را پیدا کرده و اعمال کنند.
زهرا حمیدی، خبرنگار ایکنای خراسانجنوبی
انتهای پیام