بر فضل تو تکیه داریم نه استحقاقمان/ رابطه اضطرار و اجابت دعا

به گزارش ایکنا؛ در خصوص رابطه محبت الهی به بشر هر چه وجود دارد فضل است نه عدل، چون خلقت انسان بلا استحقاق است و هیچ یک از عبادت‌های ما استحقاق بهشتی‌ شدن را ندارد. پس اگر از خدا بهشتی شدن را می‌خواهیم باید آگاه باشیم که این خواسته با تکیه بر فضل خداست نه استحقاق خودمان.

در دعای روز بیست و دوم ماه رمضان از خداوند می‌خواهیم:

«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ فَضْلِکَ وَ أَنْزِلْ عَلَیَّ فِیهِ بَرَکَاتِکَ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِکَ وَ أَسْکِنِّی فِیهِ بُحْبُوحَاتِ جَنَّاتِکَ یَا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّین؛ خدایا در این روز به روی من درهای فضل و کرمت را بگشا و بر من برکاتت را نازل فرما و بر موجبات رضا و خوشنودیت موفقم بدار و در وسط بهشت‌هایت مرا مسکن ده، ای پذیرنده دعای مضطر پریشان».

پیام اول: گشایش درهای فضل و کرم الهی

کسی که درهای فضل و رحمت بر او گشوده شود، در بین مردم از فضیلت‌هایی برخوردار می‌شود، بخشی از این فضائل در دنیا و بخشی در آخرت است که نشانه‌های آن در شخصیت افراد خود را بروز می‌دهد. در دعای قنوت نیز می‌خوانیم: «اِلهی عَامِلنا بِفَضلِکَ وَ لاَ تُعامِلنا بِعَدلِک؛ خدا با فضلی که فراتر از استحقاق ما باشد با ما رفتارکن». خلقت انسان بلا استحقاق بود خدا ما را آفرید و همچنین هیچ یک از عبادت‌های ما استحقاق بهشتی‌شدن را ندارد، لذا اگر خدا انسان را به بهشت ببرد با فضل و بخشش خود می‌برد. در برابر عبادت، دو چیز قرار دارد: یکی نعمت و دیگری معصیت، یعنی از طرفی ما غرق نعمت‌های خدا می‌باشیم و از سوی دیگر غرق در معصیت‌های خویش هستیم. عبادت انسان در برابر نعمت خداوند و نیز در برابر معصیت‌هایی که انجام داده‌ایم، ناچیز است و نمی‌تواند کفاره آن باشد. پس هر چه وجود دارد فضل خداست، نه عدل خدا.

عوامل برخورداری از فضل الهی

1.ایمان  2.تقوا 3.دعا  4.اطاعت .

عوامل محرومیت از فضل الهی

1.سرپیچی از اوامر الهی  2. شکستن پیمان الهی، سبب خسران  3.وسوسه های شیطان

پیام دوم: برکات الهی در ماه رمضان

در تمام سال، ماهى به عظمت ماه پربرکت رمضان نیست. خوشبخت و سعادتمند کسانى هستند که ارزش والاى این ماه را بشناسند و از برکات بى‌پایان آن بهره گیرند و مشکلات معنوى و مادّى خود را به برکت روزه‌ها و عبادات در این ماه حل کنند. البته براى بهره‌گیرى بیشتر از برکات مادى و معنوى و آثار و ثواب‌هاى ماه مبارک رمضان، نباید تنها به روزه گرفتن اکتفا کرد، بلکه باید از گناهان اجتناب و با خودسازى و مراقبت و دورى از آلودگى‌ها، جان خویش را در معرض وزش نفحات رحمانى و عنایات ویژه سبحانى قرار داد.

پیام سوم: موفقیت در کسب رضای الهی

آنچه که مهم است، خواست حقیقی و اراده مصمم فرد و قدم برداشتن برای انجام کار خیر است، نه صرف علاقه به انجام آن عمل. اگر انسان اراده حقیقی و عزم جزم برای انجام کاری داشت و قدم اولیه را نیز برداشت، آن جاست که توفیق الهی رفیق او شده و او را در برداشتن قدم‌های بعدی یاری خواهد فرمود. در سوره هود آیه 88 از زبان حضرت شعیب(ع) می‌خوانیم که خطاب به قوم خود می فرمایند: «إِنْ أُرِیدُ إِلاَّ الإِصْلاَحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَمَا تَوْفِیقِی إِلاَّ بِاللّه؛ من یک هدف بیشتر ندارم و آن اصلاح شما و جامعه است تا آنجا که در قدرت دارم».

تمام پیامبران برای رسیدن به این هدف، تنها از خدا توفیق می‌طلبیدند. نکته قابل توجه در آیه این است که آنچه‌ که زمینه ساز دریافت توفیق الهی ذکر شده است: 1.اراده و خواست قلبی و محکم 2 .طالب اصلاح بودن 3.به کارگیری تمام توان و قدرت و استطاعت است. بنابراین باید بدانیم که اراده کارها از ما و میزان توفیق بسته به جدیت اراده ما از خداوند است و این که هدف باید اصلاح باشد. ما در این راه موظفیم آخرین تلاش خود را به کار گیریم و در عین حال بدانیم که موفقیت تنها به دست خداوند است.

رابطه تقوا و جلب رضایت خدا: قرآن رضایت خداوند را براى تقوا پیشگانى بیان مى‏‌کند که داراى شش صفت ممتاز باشند: 

1. آنان که در برابر گفتار و کردار خویش به شدت احساس مسئولیت مى‏‌کنند و از کیفر گناهان خویش بیمناکند و پیوسته مى‏‌گویند: پروردگارا! ما ایمان آورده‏‌ایم، پس ما را بیامرز و از عذاب آتش رهایى بخش! 2. تقوا سیرتانى که صبر و استقامت و پشتکار در طاعت خدا و ترک حرام و لذت‏هاى نامشروع و تمامى مصایب و مشکلات را پیشه خویش ساخته‏‌اند. 3. آنان که از نفاق، دروغ، تقلب و خیانت بدورند و راستگو و درست کردارند. 4. آنان که در راه بندگى و عبودیت خدا، خاضع و فروتن هستند. 5. آنان که از نفاق مال و جان خویش دریغ نمى‌‏ورزند و با اشتیاق از آنچه که دارند، انفاق مى‏‌کنند. 6. آمرزش طلبان سحر خیزى که به یاد خدا در سحرگاهان به پا مى‏‌خیزند و در پیشگاه با عظمتش استغفار و طلب آمرزش مى‏‌کنند. 

پیام چهارم: سکونت در وسط بهشت

رسول خدا (ص) می‌فرماید: شما شش چیز را از من بپذیرید و به آن عمل کنید در مقابل من روز قیامت شما را بهشت خواهم برد و آنرا برای شما ضمانت خواهم کرد: 1. در هنگام حرف زدن دروغ نگویید 2. در امانت (مال و ثروت یا راز مردم و یا حتی امانت الهی) خیانت نکنید 3. هرگاه وعده‌ای دادید خلف وعده نکنید 4. شهوت‌رانی نکنید 5. چشم خود را کنترل کنید که آنچه را نباید ببیند نبیند 6. مواظب دست و زبان خود باشید.

پیام پنجم: اضطرار چیست؟ و مضطرّ کیست؟

اضطرار حالتی درونی است و زمانی به وجود می‌‌آید که انسان هیچ وسیله و پناهگاهی برای حلّ مشکل خود ندارد و دستش از همه راه‌های طبیعی کوتاه شده است، در این حالت درونش او را به یک وسیله معنوی راهنمایی می‌‌کند و به وسیله آن، امید و نجات پیدا می‌‌کند. دل انسان در حالت اضطرار به گونه‌‌ای به خداوند متّصل می‌‌شود که آدمی با تمامی وجودش خدا را می‌‌بیند و صدایش می‌‌زند.

این از ویژگی‌های انسان است که هنگام گرفتاری به یاد خدا می‌‌افتد و در همه حال او را صدا می‌‌زند؛ اگر چه ممکن است‌‌ بعد از رفع مشکل، دوباره خدا را فراموش کند.

رابطه اضطرار و اجابت دعا

آنچه از آیات قرآن برداشت می‌شود این است که برای اجابت دعا، تحقّق دو شرط لازم است: 1.انسان به حدّ اضطرار و درماندگی برسد. «أمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ » 2.انسان از تمام اسباب مادّی ناامید شود و با تمام وجود، فقط خدا را بخواند.«إذَا دَعَاهُ » در این حالت، انسان ارتباط قوی و محکمی با خدا پیدا می‌کند. پس اگر در دعا صادق باشیم، بدانیم که پروردگار اجابت می‌کند.

برگرفته از کتاب «۱۲۰ نکته و پیام از ادعیه ماه مبارک رمضان» نوشته حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام.

انتهای پیام