محمدحسن موحدی، دارنده رتبه نخست مسابقات بینالمللی قرآن دانشجویان مسلمان، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا با تأکید بر اینکه بسیاری از قاریان و حافظان، امروزه مرهون جلسات سنتی قرآن هستند گفت: متأسفانه آیندهنگری برای پرورش قاریان کشور نشده است.
همچنین مقام دوم شانزدهمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن کشور تونس از فقدان حمایتهای لازم مالی و از سوی دیگر عدم بهرهمندی از مزیتهای بیمهای و نبود عرصههای لازم برای بهرهمندی از ظرفیت قاریان جوان گلایهمند بود و ادامه داد: البته اساتید شاگردهایی را تربیت کردهاند، اما به فکر آینده این شاگردان تربیتیافته نبودند. پس از دهه 70 تعداد قاریان افزایش یافت، اما درباره آینده و نحوه بهرهبرداری از آنها و در اختیار گذاشتن عرصه و راه برای نشان دادن خودشان، فکری نشد.
موحدی با تأکید بر اینکه این مشکل مهمی است و نسبت به آن کمکاری شد، گفت: اگر در حال حاضر نیز به دنبال فکری برای آن باشند باز میتوانیم به آینده جامعه قرآنی کشورمان امیدوار باشیم. اگر با همین روش جلو بروند، برخی از علاقهمندان، قرائت را رها میکنند و به سراغ سایر حرفهها و مشاغل میروند، ممکن است این امر را بارها و بارها شاهد باشیم.
در نظر گرفتن جایگاهی برای قاریان جوان
دارنده رتبه اول مسابقات بینالمللی قرآن دانشجویان مسلمان در پاسخ به این سؤال که آیا این به حمایت کم نهادهای قرآنی بازمیگردد؟ گفت: متأسفانه بله، حمایتهای لازم از ما نمیشود. حمایتها جنبههای مختلفی دارد، مهمترین آن نیازمندی این قراء به جایگاه و عرصهای برای تلاوت قرآن است. اولاً برای جایگاه تلاوت ما هیچ فکری نشده است و ثانیاً اینکه برخی افرادی که جایگاه تلاوت دارند، حاضر نیستند که این جایگاه را به جوانتر تحویل دهند.
موحدی اضافه کرد: از سوی دیگر بحث حمایت مالی است. بالاخره هر فردی در هر حرفهای پس از سالها فعالیت و زحمت، مدرکی برای توانمندیاش دریافت میکند و صاحب نظر و رأی میشود، اما این حمایت از هیچ کدام از قاریان نمیشود، یعنی قاری پس از 15 سال فعالیت، نمیداند که مورد چه حمایتهایی قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به اینکه البته مدرک درجه سه، دو و یک براساس آزمون به قاریان ارائه میشود، اظهار کرد: اما براساس آن، باز هم حمایتهایی که باید انجام شود، صورت نمیگیرد. برای مثال من علاوه بر چند رتبه بینالمللی در کنار رتبههای کشوری، مدرک درجه دو را نیز دارم، یکی از مزیتهایی که دارد، این است که میتوانم مستقیم در مسابقات قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه حضور پیدا کنم. یعنی عملا خودشان این درجهبندی را زیر سؤال میبرند، یعنی درست است که شما را درجهبندی کردهایم، اما باز هم باید بروید در سیکل مسابقات قرار بگیرید و در آنجا خودتان را محک بزنید.
قاریانی که از هیچ بیمهای برخوردار نیستند
این قاری بینالمللی کشورمان درباره طرح ارزیابی قاریان و حافظان بیان کرد: هیچ مزیت اقتصادی برای افراد حائز این مدارک نیست. در حالی که از سایر هنرمندان هنگامی که به درجهای میرسند، حمایتی از او نمیشود، اما هیچ نظام اقتصادی برای حمایت از او وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه بحث دیگر حمایتی مربوط به بیمه است، اظهار کرد: درست است که این قاریان شاغل هستند، اما برخی از آنها هیچ بیمه حمایتی ندارند و حال آنکه برخی از آنها سابقه 30-35 ساله در عرصه تلاوت قرآن دارند.
موحدی در پاسخ به این سؤال که آیا در زمینه معرفی قاریان جوان به جامعه، گامهای مؤثری برداشته شده است؟ افزود: خیر. متأسفانه هنوز هم تعدادی از قاریان ممتاز و بینالمللی که از گذشته همواره اسمشان سر زبانها بوده است، آن هم به دلیل اینکه در برههای تعداد قاریان در کشور کم بود و آنها هم رتبههایی را کسب کردند، همانها همواره در گود باقی ماندند و عرصه برای قاریان جوان باز نبوده است.
وی در پاسخ به این سؤال که کدام یک از دستگاهها در این زمینه نقشآفرین است، بیان کرد: رسانه ملی و در وهله اول شبکه قرآن و معارف سیما و رادیو قرآن است که باز هم در آن با محدودیت، پخش تلاوتها و یا اذانها قراء روبرو هستیم. البته خودم مجوز پخش دارم، اما از جانب تمامی قراء جوان کشورمان که زحمت کشیده و رتبههایی را در سطح ملی و بینالمللی کسب کردهاند، میگویم. با وجود اینکه من مجوز پخش تلاوت دارم، اما تلاوتم هنگام اذانها پخش نمیشود و یا به ندرت و جدیداً آن هم از سوی رادیو قرآن پخش میشود.
این قاری بینالمللی کشورمان با ابراز گلایه از اینکه متأسفانه عرصه صدا و سیما باید برای نشان دادن این قراء باز باشد، تصریح کرد: همچنین تلاوتهای پیش از اذان از اساتید و پیشکسوتان قرآنی کشورمان است که همیشه شاهد بودیم و به ندرت تلاوتهای دیگر از قراء جوان پخش میشود که این نیاز به بازنگری است. همچنین تعداد اذانهایی که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون پخش میشود، شاید حدود 20 اذان باشد، یعنی در طول این چهل سال افرادی نبودند که اذان زیبا بگویند؟ و یا اینکه راه را سد کردهایم و نگذاشتیم ورود پیدا کنند؟
گلایه از مسکوت ماندن ضبط اذان
وی با اشاره به اینکه طی اجرایی که در ماه مبارک رمضان سال 97 نزد مقام معظم رهبری داشتم، خواسته شد تا اذان من ضبط شود، اظهار کرد: اما متأسفانه این موضوع تاکنون مسکوت باقی مانده است یعنی کمی پس از آن اجرا، این موضوع پیگیری شد و اقدامات اولیه هماهنگی از سوی شورای عالی قرآن انجام شد و حتی نمونه اذان را نیز ارسال کردم، اما پس از آن کمی به کارهای اداری گره خورد، سپس کلاً به فراموشی سپرده شد و در حال حاضر نیز از دستور کار خارج شده است.
موحدی بیان کرد: این موضوع موجب میشود هنگامی که قاری جوانی، من را الگو قرار داده است اما میبیند که بیش از 20 سال از فعالیتم در این عرصه میگذرد و باوجود رتبههایی که دارم، اما هنوز آن نگاه استاد شاگردی به من هست و هنوز من را قبول نکردهاند، از این عرصه فاصله میگیرد.
وی ادامه داد: باید به جوانترها راه دهند و اجازه دهند تا آنها در عرصههای مختلف حضور پیدا کنند تا امید در دل این افراد روشن شود.
نیازی به برگزای شش مدل مسابقات بینالمللی نیست
این مدرس قرآن درباره نیازهای آموزشی جوانان قرآنی و نواقصی که در این زمینه است؟ گفت: متأسفانه چرا باید مبالغ زیادی از بودجه قرآنی کشور، صرف برگزاری مسابقات شود، این همه هزینه برای مسابقات نیاز نیست، چه نیازی به برگزاری شش مدل مسابقات بینالمللی است؟ اگر بخواهیم به دیگر کشورهای اسلامی اثبات کنیم که به قرآن اهمیت میدهیم، نیاز نیست شش مسابقه بینالمللی برگزار کنیم، بلکه نیاز است یک مسابقه بینالمللی آن هم با کیفیت خوب برگزار کنیم و این کفایت میکند. نهایت اگر بانوان به ظرفیتهای مناسب در عرصه قرائت و حفظ رسیدهاند، مسابقهای در دو بخش بانوان و آقایان باشد.
وی ادامه داد: سؤال من این است که نفر اول مسابقات دانشآموزی و یا سایر رشتهها در کشور چه جایگاه و مزیتی دارد؟ من کسب کننده رتبه نخست مسابقات بینالمللی دانشجویان مسلمان در سال 87 هستم، چه مزیتی داشتهام؟ و یا برای سایر قراء و حفاظ کسبکننده چه مزیتی دارد و یا اینکه کجا از این ظرفیتها استفاده میشود. هنگامی که اینگونه است پس چرا هزینههای گزافی را در مسابقات هدر میدهیم و اسراف میکنیم و از اهداف دیگر باز میمانیم. حال آنکه باید موارد دیگری را مد نظر بگیریم. چنانکه باید جامعه را قرآنی کنیم اما با این حرف روبرو میشویم که بودجه نیست.
وی با ابراز گلایه از اینکه همین جامعه قرآنی نیز بودجه لازم برای این موضوع را ندارد، تصریح کرد: حال آنکه جامعه قرآنی نیازمند ارتباط بینالمللی است. به این معنا که اگر تعداد زیادی قاری خوشخوان داریم که میتوانند در عرصه بینالمللی ظهور و بروز کنند، اما اصلاً از آنها استفاده نمیشود. یعنی کار آموزشی لازم برای آنها انجام نمیشود به این معنا که دورههای آموزشی زبان انگلیسی و عربی و ... بگذارند تا هنگام اعزام اثرگذار باشند و بتوانند با کشور مقصد ارتباط برقرار کنند. قاری و حافظ به کشورهای دیگر با فرآیندی که برای اعزام قاریان است، اعزام میشود، اما نمیتوانند در آن کشور ارتباط برقرار کنند، این هم به عدم تقویت عرصه بینالمللی آن باز میگردد.
موحدی اظهار کرد: از سوی دیگر مسابقات قرآن، اخلاق متسابقان را غیر قرآنی میکند، مگر قرآن نمیخوانیم تا آرامش پیدا کنیم؟ پس چرا اینگونه نمیشود و قراء و حفاظ با اضطراب در جایگاه حاضر میشوند؟ چیزی که فضای مسابقه آن را میطلبد، اما باید این روند تغییر کند تا متسابقان با تلاوت و یا ارائه محفوظات آرامش پیدا کنند و نه اینکه دچار اضطراب شوند. من نوعی که در مسابقات شرکت میکنم نباید در دلم آرزوی این را داشته باشم که دوستم تلاوت مطلوبی ارائه نکند تا من رتبه نخست را کسب کنم.
وی ادامه داد: کاش مسئولان به جای ارائه گزارش مدون هرساله از مسابقات قرآن از هزینههای گزافی که صرف میشود، به فکر تغییر این موارد بودند که ضعف بزرگی است.
این قاری ممتاز کشورمان در پاسخ به این سؤال که با وجود این همه قاری در کشور که گاه رتبههای بینالمللی و ملی دارند، آیا نیاز به دعوت از قاریان دیگر کشورهاست؟ افزود: در حال حاضر کشور ما از قاریان خوشخوان خوب بیبهره نیست. دهه 60 و یا 70 نیستیم که تعداد قاریان خوب کشورمان کم باشد و گاه نیز از تعداد انگشتان دو دست بیشتر نباشد. مثلاً در حرکت کاروان قرآنی انقلاب که در بهمنماه سال 97 انجام شد، انتظار میرفت که از قاریان ممتاز و بینالمللی کشورمان استفاده میشد، چون بهترین زمینه برای معرفی آنها و آشنایی مردم شهرهای در مسیر حرکت بود که متأسفانه این امر انجام نشد و فقط به چند نفر بسنده شد.
انتهای پیام