خودارزشمندی نوجوان را از انحراف حفظ می‌کند/ بیکاری؛ عامل بازدارنده رشد اجتماعی
گروه اجتماعی ــ یک روانشناس کودک بیان کرد: بهره‌مندی از خودارزشمندی، در سنین نوجوانی اهمیت بسیاری دارد و نوجوان را از انحراف حفظ می‌کند، چراکه کسی که خود را شخصی ارزشمند و دارای موقعیت اجتماعی خوب بداند، احساس می‌کند برای جامعه مفید است لذا هیچ‌گاه به خود اجازه نمی‌دهد این عظمت را با کارهای ضداخلاقی تباه سازد.
حجت‌الاسلام میلاد صالحی، مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان و روانشناس کودک در گفت‌و‌گو با ایکنا از همدان، اظهار کرد: در آستانه ورود به فصل تابستان و تعطیلی مدارس بیان چند نکته به والدین ضروری است، اینکه در امر تربیت فرزندانمان، بیش از رفتارهای منفی، بر رفتارهای مثبت آنان تمرکز کنیم.
وی افزود: «آلان کازدین»، استاد دانشکده روانشناسی یال می‌گوید «یکی از نکات مهم تربیتی در خانواده‌ها آن است که والدین تا می‌توانند تمرکز خود را بر رفتارهای مثبت و سازنده فرزند معطوف دارند و بر رفتارهای منفی زوم نکنند.»
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان افزود: هرچه والدین توجه خود را بیشتر به رفتارهای منفی کودک معطوف کرده و سعی در اصلاح و تغییر آن دارند، احتمال تکرار چنین رفتارهایی توسط کودک افزایش خواهد یافت.
صالحی گفت: آنگاه که کودک اطز سوی والدین خود مورد سرزنش قرار گرفته و خود را بد بداند، دیگر برای اصلاح رفتارش تلاش نکرده و دائماً این پیام در ذهنش مرور خواهد شد که «من بچه بدی هستم، رفتارهای بدی از من سر می‌زند و سرزنش می‌شوم»، به همین دلیل بد بودن را بخشی از هویت خود می‌داند.
وی بیان کرد: والدین خوب والدینی هستند که کودک را از رفتارهای خوبش مطلع کرده و آن را برای توصیف می‌کنند در این بین ممکن است در اوایل احساس کنید کودک از این وضعیت سوء‌‌استفاده کرده و رفتارهای بدش را بیشتر تکرار می‌کند، اما مطمئن باشید به زودی نتیجه صبر خود را خواهید دید.
به کودکان خود بیاموزید به نیازهای دیگران توجه کنند
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان گفت: این نکته را باید پذیرفت که کودکانی که سعی در شاد کردن دیگران دارند خود از هم‌سن و سالان خود شادترند، به واقع آن زمان که کودک فداکارانه تلاش می‌کند تا دیگران را خوشحال کند، خود نیز از شادی و نشاط آنها انرژی مضاعف کسب کرده و شادتر خواهد شد.
این روانشناس کودک با اشاره به اینکه ما به صورت طبیعی بیشتر، خود محور بوده و به جای پرداختن به نیازهای دیگران سعی در رفع نیازهای خود داریم، ادامه داد: مشاهدات و پژوهش‌ها نشان داده اگر ما بتوانیم بر این خودخواهی طبیعی غلبه کرده و بر نیازهای دیگران تمرکز کنیم، قطعاً روزها و ساعات خوشحا‌ل‌تری را تجربه خواهیم کرد.
صالحی گفت: اگر انسان به دنبال داشتن کودکی شاد و رضایتمند از زندگی است باید از همان کودکی، روحیه ایثار و توجه به نیازهای دیگران را به او بیاموزد، والدین باید فرزندان خود را در کارهایی که به رفع نیازهای دیگران و کمک به آنها می‌شود مشارکت دهند تا در آینده زندگی معنادار تری را تجربه کنند.
به فرزند خود مسئولیت بدهید
وی بیان کرد: دانشگاه هاروارد، طی یکی از بلند‌مدت‌ترین مطالعات در زمینه روانشناسی رشد کودکان نتیجه‌ای دست یافتند که جای بحث و بررسی دارد، طی این پژوهش کودکانی که در محیط خانه فعالیت‌های بیشتری انجام می‌دهند، در مراحل بعدی زندگی، شادتر از دیگران را تجربه خواهند کرد.
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان ابراز کرد: مشارکت کودکان در فعالیت‌های خانه درس‌های مهم زندگی از جمله مسئولیت‌پذیری، همکاری و مشارکت، نحوه ارتباط و تعامل با دیگران و تحمل کارهای دشوار را به آنها می‌دهد.
صالحی ادامه داد: خانواده‌‌های موفق از واگذاری بخشی از کارهای خانه به فرزندان نه تنها واهمه‌ای نداشته بلکه این مهم را به بخشی از برنامه و فرهنگ زندگی خانوادگی خود نیز تبدیل می‌کنند بی‌شک این شیوه، آینده‌ای موفق را برای کودکان رقم خواهد زد.
وی گفت: برخی از والدین بیش از حد نگران اوقات فراغت فرزندانشان هستند آنها پرکردن اوقات فراغت را فقط حضور در کلاس‌های تابستانی می بینند لذا به اجبار فرزندان خود را در کلاس‌های تابستانی ثبت نام کرده و در برنامه‌ریزی‌هایشان علاقه فرزند خود را نادیده می‌گیرند.
صالحی ابراز کرد: اما باید دانست که با انجام کارهای ساده و خلاقانه می‌توان باعث شد که فرزندمان احساس خوبی داشته و از اوقات فراغت خود لذت کافی را ببرد در این بین خانواده باید در جهت پر کردن اوقات فراغت هدایتگر فرزند خود باشد.
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان بیان کرد: این اشتباه بزرگی است که پدر و مادر به جای فرزندان خود تصمیم‌گیری کنند تحت فشار قرار دادن کودکان و نوجوانان برای حضور در کلاس‌های مختلف تابستانی، ممکن است اثرات نامطلوبی بجا بگذارد.
والدین علایق فرزندان خود را در برنامه‌های تابستان لحاظ کنند
وی با اشاره به اینکه بهتر است والدین در راستای برنامه‌ریزی اوقات فراغت، علایق فزرندان خود را نیز لحاظ کنند، اظهار کرد: در طول سال تحصیلی، همواره کودک تحت فشار زیادی همچون انجام تکالیف مدرسه، بیدار شدن زودهنگام از خواب، استرس دوران امتحانات و ... است.
صالحی ابراز کرد: بنابراین تابستان فرصت خوبی برای استراحت فرزندانمان و رهایی از فشار‌های روانی سال تحصیلی است، حال کودکانی که در ایام تابستان از خواب کافی برخوردار نباشند افسرده شده و موفقیت کمتری را بدست خواهند آورد.
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان بیان کرد: کودک و نوجوانی که برای اوقات فراغت و حتی تمام ایام زندگی خود برنامه‌ریزی دارد، از عزت نفس و حرمت بالایی برخوردار است.
وی ادامه داد: بهره‌مندی از خودارزشمندی، در سنین نوجوانی اهمیت بسیاری دارد و نوجوان را از انحراف حفظ می کند، زیرا کسی که خود را شخصی ارزشمند و دارای موقعیت اجتماعی خوب بداند، احساس می‌کند برای جامعه مفید است لذا هیچ گاه به خود اجازه نمی‌دهد این عظمت را با کارهای ضداخلاقی تباه سازد.
صالحی بیان کرد: موریس روزنبرگ، یکی از روان شناسان، خاطرنشان می‌کند: «یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده در رشد حرمت خود و شخصیت نوجوان، این است که تا چه حدی با دیگران و محیط اجتماعی سازگاری دارد، و تا چه حدی از مقبولیت و محبوبیت برخوردار است».
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان افزود: نوجوانی که داری فعلی نیک و مفیدی باشد، از مقبولیت و محبوبیت بیشتری برخوردار است، بنابراین، خودارزشمندی بیشتری نیز در وجود خود حس می‌کند.
وی اظهار کرد: در روایات رسیده از ائمه اطهار(ع)، توجه ویژه‌ای به غنیمت شمردن لحظات عمر و فرصت جوانی شده است، حضرت علی(ع) در روایتی می‌فرمایند: «شدیدترین و سخت‌ترین غصه‌ها به خاطر از دست دادن فرصت‌های عمر خواهد بود.»
استفاده از جوانی
صالحی ابراز کرد: پیامبر گرامی اسلام(ص) نیز می‌فرمایند: «بر استفاده و بهره‌بری از مدت عمر و جوانیت، حریص‌تر از نگهداری پول و سرمایه مادی باش»، در این دو حدیث شریف، به قدردانی از جوانی و اوقات گران بهای عمر سفارش و توصیه شده است.
مدیر مؤسسه فروغ اندیشه همدان افزود: این احادیت زنگ هشداری است به انسان تا قدر دوران جوانی و فرصت ارزشمند زندگانی خود را که با سرعت در حال گذر است بداند و از آن نهایت استفاده مطلوب را برده و با اشتغال و برنامه ریزی در زندگی خود را از آفات بیکاری رها سازد.
وی با اشاره به اینکه بیکاری و نداشتن برنامه در زندگی، علاوه بر به انحراف کشاندن انسان، او را از رشد اجتماعی و معنوی باز می‌دارد گفت: حضرت على(ع) در این خصوص می‌فرمایند: «ذهن و قلب انسان اگر رها و بدون برنامه باشد، به وسوسه‌های بد و شیطانی گرفتار می‌شود و اگر فعالیت‌های جسمانی و بدنی در انسان دچار رکود و تنبلی شود، راه برای ارتکاب گناهان باز خواهد شد».
صالحی ادامه داد: در این حدیث حضرت علی(ع) انسان را به پر کردن اوقات فراغت و توجه ذهن و جسم وی را به فعالیتی ارزشمند توصیه و سفارش می‌کند، چرا که اگر انسان بیکار باشد به دام گناه افتاده و منحرف خواهد شد.
انتهای پیام
