هنر زیبای فرشبافی و گلیمبافی در ایرام کمکم به دست فراموشی سپرده میشود و فرشهای اصیل جای خود را به فرشهای ماشینی دادهاند، گلیمبافی از جمله هنرهای زیبای زنان هنرمند ایرانی است که از سرانگشت هنرمند آنان طرحی بر تار و پود دار گلیمبافی مینشاند.
شنیدهها از هنرمندان این حرفه حاکی از آن است که گلیمبافی آرامشی در روح و جان انسان متبلور میکند که از دنیای مادی فارغ و فقط به نشاندن طرح زیبای گلیم فکر میشود. امروز با همت نهادهای فرهنگی و آموزشی همچون فنی و حرفهای یا آموزشگاههای آزاد هنر گلیمبافی جان تازهای گرفته است و با نخهایی از جنس پشم، مو و... میتوان طرحی ماندگار را نگاشت.
هر چند به روشنی مشخص نیست كه گلیم نخستینبار در کجا و توسط چه قوم و قبیلهای بافته شده است، بر اساس کاوشهای باستانشناسی شواهدی از بافندگی ميان ساکنان فلات ایران و سرزمینهای همجوار به دست آمده است، از جمله در غارهای جنوب شرقی دريای مازندران (غار کمربند و هوتو در نزديكی بهشهر) آثاری پیدا شده كه پرورش گوسفند و بز و ریسیدن پشم و موی آنها را به دست مردمان این منطقه در 8000 سال پیش به اثبات میرساند. علاوه بر تکه پارچهای 8000 ساله بافته از موی بز در کرانههای دريای مازندران، پارچه كتانی 6000 سالهای هم از شوش به دست آمد.
جمیله خانی، هنرمند گلیمباف اراکی در این رابطه در گفتوگو با خبرنگار ایکنا از استان مرکزی، گفت: گلیمبافی قدمتی دیرینه دارد و بسیاری از ایلنشینان به این صنعت اشتغال دارند، گلیمبافی دارای انواع مختلفی همچون گلیم شاهسون، لری، شیرگی پیچ و هریس، بختیاری، قشقایی و... است که هر کدام مانند شناسنامه ایلهای مهم ایرانی خودنمایی میکنند و از اینکه میتوانم از طریق بافت گلیم اصالت و فرهنگم را به جهان نشان بدهم احساس رضایت دارم.
وی تصریح کرد: به رشته گلیمبافی بسیار علاقه دارم و این هنر را از آقای چقایی آموختم، سه سالی است در این رشته وارد شدم و به ادامه این راه همیشه فکر میکنم، سعی میکنم علاوه بر تولید خوب، فروش هم داشته باشم و از درآمد آن بسیار راضیام، راضی بودن من به این خاطر نیست که پول خوبی در این کار باشد اما به همان مقدار هم که هست همیشه شاکر خدا بوده و هستم.
خانی اظهار کرد: هنرمندان دقت داشته باشند از ابتدای کار انتظار ورود به بازار فروش را نداشته باشند در کار هنر باید صبر و حوصله نیز به خرج داد تا هنر به ثمر بنشیند، تحمل در هنر حرف اول را میزند، باید به هنر زمان داد. در کار گلیمبافی یا جاجیم اینکه بگویم کار را به اتمام میرسانم و فوری به بفروش میرسد، نیست، گاه زمان زیادی برده است تا آثارم به فروش برسد من تحمل دارم و فروش هم برایم خوب است.
این هنرمند اراکی ادامه داد: اگر افراد علاقهمند باشند توان آموزش را دارم، اما من فقط سه سال است که وارد این کار و حرفه شدهام و حق را برای خود نمیبینم در آموزش ورود جدی پیدا کنم افراد باسابقهتر از من هستند که بهتر است این افراد وظیفه آموزش را برعهده داشته باشند، من تازهکار نمیتوانم روی کار آنان پا بگذارم این افراد استاد بنده هستند، البته هستند افرادی همچون بستگان یا همسایهها که در منزل خصوصی به آنان آموزش میدهم اما در کارگاهها این کار را انجام نمیدهم.
نگاه به صنعت و هنر گلیمبافی علمی باشد
خانی ادامه داد: نگاه به صنعت و هنر گلیمبافی باید علمی باشد، از رنگهای گیاهی که در الیاف به کار میرود، رنگرزی گلیم نیز گیاهی است تا چرخه طبیعت را با مشکل مواجه نسازد. گلیم خوب گلیمی است که رنگرزی آن گیاهی باشد، وقتی الیاف طبیعی و رنگرزی گیاهی باشد، در بلندمدت عوارض پوستی ایجاد نمیکند، باید پُرز زیاد داشته باشد، عیب سره و کجی هم نداشته باشد.
وی در خصوص عرضه محصولات و مشکلات هنر گلیمبافی و جاجیمبافی به گرانی اجناس و مقرون به صرفه نبودن خرید محصولات و فروش اشاره کرد و افزود: خرید محصولات با هزینههای گران برای هنرمند صرفه اقتصادی ندارد، ولی من چون عاشق کارم هستم این کار را انجام میدهم، اگر مسئولان ذیربط تدبیری اتخاذ کنند که محصولات به قیمتهای پایینتر به هنرمندان عرضه شود گام بهتری را در حوزه اقتصادی میتوان برداشت.
خانی ادامه داد: گاهی آثار هنرمندان ماهها روی هم انباشته میشود تا بتوانند در مکانی همچون جشنوارههای مختلف عرضه کنند، بهتر است جشنوارههای استانی حداقل در سال دو مرتبه برگزار شود یا اینکه هنرمندان به جشنوارههای کشوری معرفی شوند. وقتی میبینم مردم از هنر من استقبال میکنند انرژی مضاعف گرفته و برای ارائههای بهتر تلاش میکنم و افزایش تقاضا در بازار باعث میشود تا هنرهای مهم همچون قالیبافی، گلیمبافی و ... از یادها فراموش نشود.
این هنرمند گلیمباف اضافه کرد: مسئولان هنرمندان را حمایت کنند، اگر بتوان محلی را برای نمایشگاههای دائمی در نظر گرفت بسیار عالی است، تنوع در کار ما بسیار زیاد است و میتواند ذائقه مخاطب را سیراب کند، برپایی نمایشگاهها به افزایش سفارش کمک میکند.
استقبال خوب از آثار نمایشگاه قرآنی در اراک
خانی با بیان این نکته که امسال برای اولین بار در جشنواره قرآنی اراک شرکت کردم و از استقبال خوب عموم شگفتزده شدم، اظهار کرد: بهتر است جشنوارهها به زمانهای خاص محدود نشود، هنرمندان اول امیدشان به خدا و دوم به دستان پرمهر همشهریها و هموطنان عزیر است تا با خرید محصولات هنرمندان را حمایت کنند، تقاضا دارم مسئولان هنرمندان را بیش از پیش ببینند.
وی در ادامه به کاهش خرید مردم نیز اشاره کرد و دراین رابطه گفت: شرایط اقتصادی عموم بهگونهای است که تنها به امرار معاش میرسند هنرمندان نیز چنین انتظاری ندارند مردمی که به نان شب محتاج هستند آثار هنری خریداری کنند، اما روی دیگر سکه را نیز باید دید عموم مردم به خرید اجناس دست چندم چین یا دیگر کشورها رغبت دارند اما حاضر نیستند آثار دست هنرمندان ایرانی را خریداری کنند و این برای ما سخت است. عموم گران بودن اجناس و آثار هنری ایرانی را بهانه میکنند اما باید دقت کنند اجناسی که برای خلق اثر هنری استفاده میشود گران است اما این آثار ماندنی است، اگر اجناس چین را به قیمت پایین بخرند قطعاً طولی نمیکشد که از بین میرود، اگر خرج کار اثر هنری با قیمت پایینتر در اختیار هنرمندان قرار گیرد قطعاً ما هم در عرضه محصول به نفع مشتری قیمتها را کاهش میدهیم.
خانی افزود: خرید کالای چینی هیچ حسی به انسان نمیدهد، اما وقتی مشتری اثرهنری خلق شده توسط هنرمندان ایرانی را میخرد گویا این حس و حال خوب از هنرمند که در اثرش جاری است در روح مخاطب مینشیند، بیشتر هنرمندان ایرانی به مبانی دینی، قرآنی و اعتقادی پایبند هستند و سعی دارند روح معنویت را در آثار خود جاری کنند؛ از همین رو این حس خوب به خریدار منتقل میشود. من با عشق و علاقه این کار را میکنم همین عشق به کارم جان میدهد تا به دل خریدار بنشیند و همین عامل باعث میشود انرژی مثبت را انعکاس دهد.
خانی بردن نام خدا و اذکار مختلف را چاشنی معنوی خلق آثار هنری خود دانست و اضافه کرد: محال است کاری را بی نام خدا آغاز کنم، بین بافتن گلیم یا جاجیم اذکار مختلف را زمزمه میکنم و همین امر حس و حال خوبی را به من میدهد و مطمئن هستم همین حس خوب به متقاضی منتقل میشود، همیشه با وضو کار میکنم و اعتقاد دارم وضو و داشتن طهارت به اثرم جانی ماندگار میبخشد، آیتالکرسی، اذکار هفته، ذکر استغفار و ... از جمله اذکاری است که مدام تکرار میکنم. به سبک قدیم وقتی وارد نگارخانه استاد واشقانی میشوم آب و جارو میکنم و از خدا طلب رزق حلال دارم.
انتهای پیام