تربیت گلخانه‌ای با دنیای امروز سازگار نیست
گروه اجتماعی ــ عضو هیئت علمی علوم تربیتی دانشگاه اصفهان گفت: امروزه والدین نمی‌توانند با روش گلخانه‌ای به تربیت فرزندان خود بپردازند، بلکه باید فضایی را برای آنها فراهم کنند تا فرزندانشان در این فضا به تمرین و کسب تجربه مشغول شوند.
حسن‌علی نصرآبادی، عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره نقش والدین در خانواده اظهار کرد: تربیت فرزندان نیاز به نوعی مدل‌پردازی تربیتی دارد، یعنی حتماً باید در ذهن والدین مدلی از تربیت وجود داشته و تدبر تربیتی آنها مشخص باشد، در واقع باید شناختی اجمالی از استعدادها و توانمندی‌های فرزندان خود داشته باشند.
وی با بیان اینکه والدین حتماً باید با یک مشاور تعلیم و تربیت در ارتباط باشند، افزود: والدین با توجه به خط‌مشی و اهدافی که برای تربیت فرزندان خود ترسیم کرده‌اند، بعضاً باید میدان‌گاه‌هایی ایجاد کنند که در این میدان‌گاه‌ها، فرزندان بتوانند بعضی از مسائل را تمرین کرده و به بازی بپردازند تا به طور تدریجی تجربه کسب کنند و این تجربه باید به گونه‌ای جهت‌دهی شود که برای آنها خوشایند باشد.
عضو هیئت علمی علوم تربیتی دانشگاه اصفهان ادامه داد: مثلاً اگر والدین مایلند که فرزندانشان با خداوند ارتباط برقرار کرده و علقه مذهبی داشته باشند، میدان‌گاه‌های عبادی که برای فرزندانشان ایجاد می‌کنند، باید برای آنها خوشایند باشد. اگر آن ذوق لازم را در فرزندان به وجود نیاورند، قاعدتاً با زور و اجبار و باید و نباید نمی‌توانند فرزندانشان را در مسیر آرمان‌های معقول خود تربیت کنند.
شیوه‌های مبتنی بر علم
نصرآبادی با تأکید بر اینکه والدین باید با شیوه‌های مبتنی بر علم آشنا شوند، گفت: آنها باید در محله‌ها، مساجد و مدرسه‌ها گردهمایی هفتگی داشته باشند و یک مشاور انواع شیوه‌های تربیتی را برای آنها بیان کند. شیوه‌ها معمولاً با توجه به موقعیت، امکانات و جایگاه فرزندان به کار گرفته می‌شود. در مواقعی باید از شیوه‌های تجربی و در جای دیگر باید از شیوه‌های مبهم‌تر استفاده شود، یا اینکه فرزند را در جریان مسئله قرار داد تا خودش آن را حل کند.
وی اضافه کرد: در برخی از موارد می‌توان روش‌های عقلانی‌تر را به کار گرفت، حتی می‌توانیم به فرزند فرصت دهیم تا با تمرین و تمرکز به راه‌حل برسد. اگر بخواهیم در تعلیم و تربیت فرزندان از شناخت، مهارت، عشق و عاطفه استفاده کنیم، هر کدام از این موارد جایگاه خاص خودش را دارد. به هر حال با شیوه‌های گوناگون می‌توانیم شناخت، مهارت و مدیریت احساسات، عواطف و انگیزه‌ها را در فرزندان ایجاد کنیم.
عضو هیئت علمی علوم تربیتی دانشگاه اصفهان گفت: این شیوه‌ها به موقعیت‌هایی بستگی دارد که پیش می‌آید، مثلاً زمانی که به پارک می‌رویم، می‌توانیم با جلب توجه فرزند به گیاهان، پرنده‌ها و دیدنی‌های پارک جنبه‌های شناختی او را با برانگیختن حس کنجکاوی رشد دهیم، یا مثلاً فرزندمان را در معرض تمرین قرار دهیم تا هر چه قدر کاری را بیشتر تمرین کرد، مهارتش در آن زمینه افزوده شود.
شرط موفقیت در تربیت فرزند
وی با بیان اینکه فرزند در مواقعی باید مهارت پرسش‌گری را بیاموزد، افزود: در این مورد باید به فرزند میدان داده شود تا مرتب بتواند سؤال کند، این مسئله بعدها می‌تواند در تربیت وی مؤثر باشد، اما این نکته مهم را باید در نظر داشت که انتقال آگاهی معمولاً شرط لازم است، اما شرط کافی نیست. اگر ما می‌خواهیم فرزندمان در راستای اهدافی که برایش ترسیم کرده‌ایم تربیت شود، باید امکان مداومت و محافظت در عمل را به وی آموزش دهیم، در غیر این صورت نمی‌تواند به آن اهدافی که در تعلیم و تربیت مدنظر ماست، دست پیدا کند.
نصرآبادی بیان کرد: درخصوص ارتباطات و به ویژه فضای مجازی که فرزندان زیاد با آن سروکار دارند، باید به آنها بیاموزیم که چگونه از این فضا گزینش کنند، چون مطالب گسترده است، اما اینکه کدام یک از اطلاعات به ذائقه، اندیشه، تعلیم و تربیت و سبک زندگی‌شان ارتباط پیدا کرده و چه بازی‌هایی را باید گزینش کنند، مهم است. به نظر من دادن این فرصت به فرزندان که انتخاب کنند و برای ارتباطاتشان معیار داشته باشند، با چه کسانی و با چه ویژگی‌هایی ارتباط برقرار کرده و توجه داشته باشند که در فضای ارتباطی‌شان چه چیزی به دست می‌آورند، نکات مهمی است که والدین می‌توانند مدنظر داشته باشند.
وی اظهار کرد: امروزه دیگر تربیت گلخانه‌ای وجود ندارد، اینکه فرزند را در محیطی محدود کرده و باید و نبایدها را به او گوشزد کنیم. امروز دیگر زمان و مکان و شرایط در هم شکسته و روش‌های جدیدی در کل هستی به منصه ظهور رسیده، بنابراین بهتر است بتوانیم گزینش و بازآفرینی کرده و ارتباط زیبا برقرار کنیم تا حاصل آن، رشد در مسیر اهداف تربیتی باشد.
انتهای پیام
