مسجدی که گوهرشاد بنا کرد، محصول ایمان، بینش و اعتقاد اوست
گروه فرهنگی ــ تولیت آستان قدس رضوی گفت: گوهرشاد تنها مسجد نساخت، این مسجد برایند فکر، ایمان و اعتقاد گوهرشاد بود و نخواست یک بنای یادگاری و ماندگار بسازد؛ بلکه مسجدی که گوهرشاد بنا کرد، محصول ایمان، بینش، اعتقاد به امامت و ولایت، توحید، خداپرستی و پاک‌دامنی او بود.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی، امروز 19 تیرماه در اختتامیه چهارمین دوره جایزه جهانی گوهرشاد در تالار قدس آستان قدس رضوی، در خصوص اهمیت توجه به الگوهایی چون بانو گوهرشاد اظهار کرد: سخن در مقوله زن فراوان است و از ساحت‌های گوناگون نسبت به زن و شخصیت و حقوق زن پرداخته شده است. چه در دنیای اسلام و چه غرب که شعار آزادی زن در آن دنیا گوش فلک را کر کرده است و امروز در عالم غرب بدترین نوع بردگی را نسبت به زن اعمال می‌کنند، اما تحت ظاهر فریبنده آزادی و حقوق زن این اقدام صورت می‌گیرد.
وی ضمن بیان این که دیدگاه قرآن درمورد زن و حقوق زن دیدگاهی ابداعی و ابتکاری است و با همه آرای فلسفی و مذهبی چه قبل اسلام، چه در دروران بلوغ و تبلیغ اسلام و چه در زمان حاضر، تعریف اسلام از حقوق زن متفاوت است، ادامه داد: حقیقت ذات زن و مرد از منظر قرآن یک حقیقت است، همان‌گونه که قرآن بیان می‌کند ای کسانی که ایمان آورده‌اید، تقوای خدا را پیشه کرده و پرهیزگار باشید؛ خدایی که شما را از نفس واحده خلق کرده، همه زن و مرد از یک نفس خلق شده‌اند و از این نفس واحده خداوند زوج را آفرید و از این زوج مردان و زنان زیادی را پراکنده ساخت.
تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: پس زن در تکوین طفل مشارکت جوهری با مرد دارد و تنها زمینه تولید نسل نیست، همان اندازه که مرد در تولید نسل مشارکت دارد، طبق تعریف قرآن زن هم به همان اندازه سهم و مشارکت دارد و پیامبر اکرم(ص) خود شاهد صدق این موضع قرآن است؛ زیرا که خداوند نسل پیغمبر را از زن و از فاطمه زهرا(س) قرار داد.
معجزه اسلام، حفظ هویت زن در عین حضور فعال در صحنه‌های دینی
مروی با بیان این که معجزه بزرگ اسلام، حفظ هویت و کرامت زن در عین حضور فعال زن در صحنه‌های دینی، اجتماعی و سیاسی است، خاطرنشان کرد: اسلام همان‌طور که حجاب، عفاف و پاکیزگی و پاک‌دامنی را برای زن توصیه می‌کند، به همان اندازه حضور در عرصه‌های بزرگ اجتماعی، سیاسی و دینی را تضمین کرده است و نمونه آن مراسم حج است؛ چرا که یک مراسم بزرگ فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و عبادی است. سفر کردن از خانه و کاشانه، دور افتادن و ماه‌ها در سفر بودن و...؛ در این‌جا اسلام بین زن و مرد تفکیک قائل نشده و همان‌گونه که مرد باید در این صحنه بزرگ دینی و سیاسی حضور یابد، زن هم دوشادوش مرد در این صحنه حضور می‌یابد.
وی خاطرنشان کرد: ایراد خطبه فدکیه توسط حضرت زهرا(س) و ایراد خطبه‌های حضرت زینب(س) در کوفه و در مجلس عبیدالله‌بن زیاد و شام و در مجلس یزید و به محاکمه کشاندن ظالمان و مستکبران نشان می‌دهد که زن و پاک‌ترین و متعبدترین انسان‌ها در صحنه‌های اجتماعی و سیاسی حضور دارند.
تولیت آستان قدس رضوی ضمن اشاره به این که موضوعی که به نام یک بانوی بزرگوار، باشخصیت و اثرگذار به نام گوهشاد انتخاب شده، نام بسیار زیبایی برای این مراسم و برنامه بوده و این بانو حقیقتا ناشناخته است، عنوان کرد: ما از ایشان تنها به عنوان یک شاهزاده و همسر شاه که بخشی از ثروت خود را صرف بنای یک مسجد ماندگار کرد، شناخت داریم. در صورتی که تاثیرگذاری این خانم و نیز اثرگداری او در دوره تیموریان قابل توجه است.
مروی با بیان این که از منظرهای مختلف بانو گوهرشاد را می‌توانیم به بحث بگذاریم، اضافه کرد: معرفی گوهرشاد به این که یک زن مسلمان بوده است و نیز ابن نکته که اسلام این قابلیت و قدرت را دارد که هرکجا که بخواهد نفود می‌کند، حائز اهمیت است. زیرا که هیچ مرزی برای اسلام نیست و دین اسلام و اندیشه اسلامی متعلق به یک قشر و قبیله خاص و یا بخش خاصی از جامعه نیست و این خصوصیت منحصر به اسلام است.
در صورتی که اگر مکاتب غربی را که دائیه انسان و فکر انسان و تربیت و هدایت انسان را دارند، مطالعه کنیم، خواهیم دید که تنها یک بخش از جامعه را هدف گرفته‌اند و نمی‌تواننند به گونه‌ای جامع همه جامعه را مورد خطاب خود قرار دهند. به طور مثال مارکسیست‌ها تنها طبقه کارگر، فیلسوفان طبقه نخبگان و فمنیست‌ها تنها قشر زنان را مورد توجه قرار داده است. این در حالی است که اسلام این قابلیت را دارد که بدون هیچ مرزبندی فکری و خصوصیات قبیله‌ای و قومی و شاخص‌های اجتماعی این مرزها را در هم بشکند و نفوذ کند.
وی تصریح کرد: اسلام هم سمیه، یک کنیز را خطاب می‌کند و شوهرش یاسر یک غلام را که در پایین‌ترین قشر اجتماعی جامعه به لحاظ موقعیت اجتماعی قرار دارند و هم می‌تواند آسیه همسر فرعون را مورد خطاب قرار دهد و این معجزه اسلام و قدرت آیین توحیدی است که هم در درون خانه‌های گلی و پایین‌ترین اقشار جامعه به لحاظ طبقه اجتماعی نفوذ می‌کند و هم در بالاترین قشرها همان قدرت و نفوذ را دارد. مصداق این بحث، بانو گوهرشاد است. لذا اسلام مرزبندی نداشته و دارای چنان نفوذ کلمه‌ای است که چون براساس فطرت کار می‌کند، همه انسان‌ها را مورد خطاب خود قرار می‌دهد و می‌تواند از میان همه اقشار جامعه مخاطبینی را انتخاب کند.
تولیت آستان قدس رضوی بیان کرد: پدر گوهرشاد از سرداران لشکر چنگیز مغول است و شوهرش پسر تیموری که تیمور هرجا قدم می‌گذاشت، جز خرابی، ویرانی، قتل و غارت چیزی به یادگار نداشت. لذا گوهرشاد عروس چنین خانواده‌ای است. اما قدرت مکتب اهل بیت(ع) و اسلام این گونه است که حتی کسانی که در بدترین شرایط به لحاظ انسانی و فرهنگی و در میان دژخیمان و خون‌خواران زندگی می‌کنند، بهترین و پاکیزه‌ترین و مومن‌ترین انسان‌ها را تربیت کرده و تحویل جامعه دهد و گوهرشاد مصداق نفوذ این قدرت و معجزه اسلام است.
مسجدی که گوهرشاد بنا کرد، محصول ایمان، بینش و اعتقاد او است
مروی همچنین خاطرنشان کرد: گوهرشاد تنها مسجد نساخت؛ این مسجد برایند فکر، ایمان و اعتقاد گوهرشاد بود و نخواست یک بنای یادگاری و ماندگار بسازد؛ بلکه مسجدی که گوهرشاد بنا کرد، محصول ایمان، بینش، اعتقاد به امامت و ولایت، توحید، خداپرستی و پاک‌دامنی او بود. همچنین گوهرشاد توانست این خاندان تیموری را که ویران‌کننده تمدن‌ها بودند و قتل و غارت و کشتار شعار آنان بود، در یک مسیر صحیح قرار دهد. لذا جریان تیموری‌ها بعد از مرگ تیمور توسط شاهرخ 40 سال حکومت کرد؛ آن هم در یک مسیر درست و انسانی، که از آن دژخیمان و آدم‌کشان، انسان‌هایی فرهنگ‌دوست و انسان‌دوست ساخت و این معجزه اسلام است.
وی ابراز کرد: زندگی این بانوی بزرگوار مرا به یاد خواجه نصیر طوسی می‌اندازد که با علم و دانش گسترده، اخلاق و نفوذ کلمه توانست مغول را مثل موم در دست گرفته، کنترل کند و از بسیاری کشتارها جلوگیری کند. لذا این بانوی بزگوار در این عرصه کاری کرد که خواجه نصیر کرد. ضمن این که بارها گوهرشاد مانع کشتارهای دسته جمعی تیمور شد.
تولیت آستان قدس رضوی ضمن تاکید بر این که گوهرشاد به واقع یک الگوست، اضافه کرد: گوهرشاد پدرش مثل علی(ع) بود؛ بلکه از سپاهیان چنگیز و البته مادرش یک خانم باهنر و باادب بود؛ پس انسان در هر طبقه و موقعیت اجتماعی می‌تواند قله‌های سعادت را با پیروی از اهل بیت عصمت و طهارت طی کند و خداوند این راه را برای همه بندگانش قرار داده است. بنابراین با این وجود که امروز دامن جسمانی پیغمبر(ص)، علی(ع) و فاطمه(س) نیست؛ دامنه فکر و اندیشه و آموزه‌های آنان همچنان حضور دارد و لذا باید خود را در دامن فکر و آموزه‌های ایشان قرار دهیم تا سعادت دنیا و آخرت را کسب کنیم.
مروی با طرح این سوال که چرا گوهرشاد این مسجد را در کنار حرم امام رضا(ع) ساخت، گفت: این موضوع قابل بحث بوده و نباید از کنار آن به سادگی گذشت، ما به کاشی‌کاری و گنبد مسجد بسیار زیبا و ماندگار می‌اندیشیم و چنین بنایی قطعا یک معماری بسیار فاخر در جهان اسلام است؛ اما به این بعد هم توجه کنیم که چرا ایشان مسجد را کنار حرم علی بن موسی الرضا(ع) ساخت؟ زیرا که آن بانو اهل فکر، ادب و دانشمند بود و نه صرفا یک شاهزاده پولدار که بخشی از پول خود را وقف مسجد کرده باشد، ایشان در حالی که شاهزاده و متمکن بود، اهل فرهنگ، ادب، هنر، دانش و معرفت نیز بود.
باید بانو گوهرشاد به یک جریان تبدیل کرد
وی ضمن اشاره به این که ساختن مسجد در کنار مرقد امام رضا(ع) دارای پیام است، خاطرنشان کرد: باید این پیام را باز و واکاوی و به جامعه منتقل کرد. ضمن این که ما نباید گوهرشاد را به سالی یک‌بار مراسم محدود کنیم، بلکه باید گوهرشاد را در کشور تبدیل به یک جریان کرد و زنان و دختران ما باید این بانوی پرورش یافته در مکتب قرآن و اهل بیت را بشناسند و او را الگوی خود قرار دهند. لذا باید به سمت این جریانسازی فرهنگی گام برداریم.
تولیت آستان قدس رضوی در تکمیل سخنان خود گفت: ترویج فعال بودن، ایثارگری، جان‌فدایی در راه خدا، فرزند و شوهر دادن در راه خدا و مقاومت و ایستادگی، رسیدگی به بیماران، بازگو کردن خاطرات رزمندگان و نوشتن آن‌ها و ثبت آن‌ها در تاریخ و دیگر اقداماتی که شما بانوان نیکوکار انجام می‌دهید، همگی حائز اهمیت است.
انتهای پیام
