به گزارش ایکنا؛ جلسه شرح صحیفه سجادیه مهندس سیدمجتبی حسینی با محوریت دعای چهل و دوم شب گذشته در دبیرستان صدیقین برگزار شد. حسینی سخنان خود را با قرائت فراز هفدهم و هجدهم دعا آغاز کرد: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ کَمَا بَلَّغَ رِسَالَتَکَ، وَ صَدَعَ بِأَمْرِکَ، وَ نَصَحَ لِعِبَادِکَ. اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَبِیَّنَا- صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ- یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَقْرَبَ الْنَّبِیِّینَ مِنْکَ مَجْلِساً، وَ أَمْکَنَهُمْ مِنْکَ شَفَاعَةً، وَ أَجَلَّهُمْ عِنْدَکَ قَدْراً، وَ أَوْجَهَهُمْ عِنْدَکَ جَاهاً؛ بارالها بر محمد بنده و پیامبرت درود فرست همچنان که پیام تو را رساند، و دستور و فرمانت را آشکار ساخت، و خیرخواه بندگانت بود. بارالها پیامبر ما را - که صلواتت بر او و آلش باد - در عرصه قیامت مقرّبترین پیامبران در محضرت قرار ده، و قدرتش را از نزد خودت بر شفاعت از همه بیشتر کن، و مقام و منزلتش را نزدت والاترین، و مکانتش را آبرومندترین قرارده.»
رسوب مناسک دینی از کودکی
وی در ادامه اظهار کرد: چند نکته هست که در این جلسه باید به آن بپردازیم. در این فراز اشاره به پیامبر و جایگاه پیامبر شده است. مطلبی را باید با خودمان روشن کنیم؛ گاهی اوقات مفهوم دین و مناسک دینی در میان ما به صورت سنت درآمده است. این مناسک در طول تاریخ تغییرات میکند، منتهی آنچه در ما به صورت پسماند و رسوب ایجاد شده، یکسری کارهایی است که از کودکی یاد گرفتیم و این برای ما جزء دین شده است.
کارکرد نیت در فراگرد تکرار
حسینی با بیان اینکه بسیاری از ادیان اصلاً مناسک ندارند، گفت: گاهی در مرور استفاده از این مناسک و رفتارهای دینی اصل قضیه فراموش میشود. این طبیعی است. در تکرار یک حادثه یا یک رفتار گاهی توجهمان به اصل آن کم میشود؛ مثلاً روز اول که میخواهید به دانشگاه بروید، آدرسی که به شما داده میشود را به دقت مدنظر قرار میدهید و به همه جزئیات توجه میکنید، اما بعد از چند سال دیگر به جزئیات توجه ندارید. اساساً تکرار توجه را کم میکند. یکی از اموری که باید در عبادات انجام دهیم مسئله «نیت» است. نیت یعنی توجه به اینکه داریم چکار میکنیم.
وی افزود: گاهی در اثر خستگی یا بیتوجهی یا فشارهای جانبی انسانی و غیرانسانی، کمکم ارزش واقعی مناسک را به فراموشی میسپاریم و یادمان میرود که این دستور را چه کسی گفته است. گاهی حرفهایی میزنیم که صحت و سندیت ندارد، اما عرف ما شده است. نمیگوییم حرام و مکروه است، ولی واجب نیست. گاهی یک کار مستحب آن قدر به مرور زمان برای ما اهمیت پیدا میکند که کارهای واجبتر را کنار میگذاریم تا به آن کار مستحب بپردازیم.
پیامبران؛ پل ارتباطی میان زمین و آسمان
این کارشناس معارف اسلامی تأکید کرد: سخنانی که پیامبر(ص) فرموده است، پیامهایی است که به ما منتقل میکند و از آن طریق میان ما و آسمان ارتباط برقرار میکند. دین آسمانی یعنی این. اگر خداوند بشر را رها میکرد همین میشد که الآن شده است. پیامبران نیامدهاند که برداشتهای شخصی خود را بیان کنند؛ بلکه آمدند پیامی برای ما بیاورند؛ به همین دلیل این فراز از صحیفه میخوانیم: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ کَمَا بَلَّغَ رِسَالَتَکَ». در دنیای جدید مفهومی به نام عبودیت را به شدت در فشار میبینیم و نمیتوانیم با آن کنار بیاییم. عبودیت یعنی همگام بودن با آفرینش و در مسیر آفرینش قرار گرفتن؛ یعنی در مسیر این موجی که انسان را بالا میبرد قرار بگیری. کلمه «عبد» در عرب یعنی کسی که راه را هموار میکند. در این فراز میگوییم اولاً پیامبر عبد توست و ثانیاً پایه تمام مدارج پیامبر عبودیت ایشان است. اگر فردا من آمدم ادعاهایی کردم، ولی عبد نبودم، بدانید که دروغ میگویم. در هر توصیفی که از پیامبر میکنیم به عبودیت ایشان اشاره میکنم. میزان عبودیت است.
وی ادامه داد: قرآن کریم میفرماید: «سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى؛ منزه است آن [خدایى]که بنده اش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجد الاقصى که پیرامون آن را برکت دادهایم سیر داد». جالب است که این سیر هم آسمانی و هم شبانه است. سیر شبانه برای عبد است؛ یعنی کسی که با امواج آفرینش هممسیر بشود. به صراحت به شما بگویم ممکن است یک آدمی باشد که خیلی محترم و دانشمند باشد، ما هم به او ابراز علاقه کنیم، اما نمیخواهیم با پیامبر این گونه معامله کنیم؛ بلکه میگوییم ایشان پیامبر است و پیام خدایی که آفرینش را آفریده و به همه آفرینش آگاه است را برای ما ابلاغ کرده است. چنین آدمی تبعیتکردنی است؛ چون در واقع داریم از خدا تبعیت میکنیم: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز]اطاعت کنید» (سوره نسا/آیه ۵۹). علت اینکه نماز میخوانیم این نیست که پیامبر گفته است بلکه به خاطر وجه ارتباطی آن با خداوند متعال است. پیامبر همه این کارها را برای این کرد که رسالت خداوند را به مردم برساند.
وی افزود: مشکلی که امروزه داریم این است که اندیشمند کم داریم. بحران دیگری که وجود دارد مشکل روشنفکری است. روشنفکری واژه ارزشمندی است، ولی فکر میکنیم روشنفکر یعنی کسی که حرفهای متفاوت بزند. روشنفکران همواره خود را بر یک برج عاجی قرار میدهند و از توده مردم فاصله میگیرند تا نگویند آنها عوام هستند. میخواهم فرق رسول و روشنفکر را روشن کنم. پیامبر کسی است که در میان مردم است و پیام خداوند را به توده مردم میرساند، نه اینکه بالا بنشینند و فقط پیام صادر کند.
انتهای پیام