غدیرخم؛ نماد حاکمیت دین حق
گروه فرهنگی ــ مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی گفت: پیام غدیر این است که باید برای تحقق حاکمیت حق کوشید.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمود مرویان حسینی، مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس امروز ۲۸ مردادماه، در آیین رونمایی و معرفی نسخه‌های خطی موجود در گنجینه رضوی با موضوع غدیرخم که در موزه قرآن و هدایای رهبر معظم انقلاب در حرم مطهر برگزار شد، اظهار کرد: امام باقر(ع) فرمودند که اسلام بر پنج پایه نماز، زکات، روزه، حج و ولایت بنا نهاده شده است. آنچنان که در اسلام درباره ولایت سخن گفته شده، درباره هیچ چیز به آن میزان سخن گفته نشده است و سوگ‌مندانه است که ایشان فرمودند مردم آن چهار مورد را گرفتند و به آن پرداختند ولی ولایت را ترک کردند. روز عید غدیر روزی است که درباره آن گفته‌اند عیدالله‌الکبر، یوم العهد المعهود، یوم المیثاق الماخوذ.
وی اضافه کرد: عید غدیر روزی است که مرکز مخطوطات کتابخانه آستان قدس رضوی باید بررسی کند که چرا تا قرن دوم و سوم می‌گفتند «حجة البلاغ» اما امروز در کتاب‌ها، سخنان و اظهارات می‌شنویم «حجة الوداع». کدام دست پنهان در اسناد ما حجة‌البلاغ، یعنی حجی که باید ابلاغ می‌شد و تا قرن سوم در اسناد و مخطوطات آمده است را به حجة‌الوداع تغییر دادند؟
رویان‌حسینی عنوان کرد: غدیر خم نماد حاکمیت دین حق است. پیام غدیر این است که در هر زمان برای تحقق حاکمیت حق باید تلاش کرد. پیام غدیر این است که حاکمان باید با گزینش الهی در سرزمین‌ها به ولایت و تولیت بپردازند. به ویژه در زمانه ما که زمانه حکام فاسد است، پیام غدیر بسیار مهم‌تر و جذاب‌تر جلوه می‌کند.
مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی اظهار کرد: آنجایی که پیامبر در پایان خطبه شورانگیز روز غدیر فرمودند: «به غایبان و نسل‌های آینده باید پیام غدیر را رساند»، رسالت این مرکز علمی نمایان می‌شود. خدا را شکر می‌کنیم که در زندگی، شغل و کسب و کار ما پیوند علمی و معرفتی با خاندان اهل‌بیت عصمت و طهارت قرار داد و تکلیف ما را آن قرار داد که گزیده‌شناس و منتخب‌گر حقایق و آرمان‌های عالی انسانی برای نسل‌های تشنه بشر باشیم که در صدر آنان پیام غدیر است. این جمله پیامبر(ص) که حاضران به غایبان و نسل‌های گذشته به نسل‌های آینده باید پیام حاکمیت و ولایت الهی را توسط اولیای حق برسانند، منشور والای سازمانی ما را شکل می‌دهد.
مرویان حسینی ادامه داد: البته ما هم در روش علمی و هم در نحوه بیان باید به ادبی که از اولیای حق به ما رسیده است و ما وارث آن هستیم، مؤدب باشیم. مانند سخت‌کوشی علمی و ادب اخلاقی علامه امینی که مثال‌زدنی است. شاید هیچ‌کس از اندیشمندان شیعه همچون علامه امینی با تسلط و پای فشردن بر معارف اهل‌بیت به دنبال تبیین حقایق ولایت نبوده است. علامه مجلسی نیز در اثر خود به نام «الغدیر» آنچنان مؤدبانه در لحن، بیان، تعابیر و استنادات مسیر را پیش برده است که اندیشمندان اهل‌سنت نیز مانند عالمان شیعه از او تجلیل کرده‌اند.
وی اضافه کرد: تندزبانی، طعنه‌زنی، جسارت و اهانت در مجموعه مفصل پژوهشی و علمی علامه مجلسی در تبیین حدیث غدیر موجود نیست. این هنر عالمان بزرگ ما بوده است که توانستند پیام غدیر را برساند، در عین حال تشنج و درگیری با برادران اهل‌سنت را نداشت، می‌توان پیام غدیر را رساند و دل‌های تشنه از ادیان دیگر را جذب کرد. وقتی پیام غدیر به درستی ارائه شود دانشمندان خارجی در برابر این آبشار زیبا و جذاب از ارزش‌های انسانی متواضعانه، هم پذیرا و هم مبلغ حق می‌گردند و این رسم و راه و منشور ماست.
وی اظهار کرد: به سهم خودم باید از همه کارشناسان، فرهیختگان، مدیران و رئیس این مرکز، حجت‌الاسلام حسینی، به خاطر برگزاری این سه‌شنبه‌های فرهنگی تشکر کنم. سه‌شنبه‌های فرهنگی ارائه هوشمندانه و عالمانه‌ای از گنجینه بی‌بدیل نفائس آستان امام رضا(ع) است. اینکه مراجعه به نسخه‌ها در ماه‌های گذشته افزایش یافته تازه آغاز کار است. حیف است که ما فقط نگهبان این دُر و مرواریدها باشیم، ما باید در این گنجینه را باز کنیم و تشنگان را در معرض تلالو و درخشش این حقایق قرار دهیم.
مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی گفت: مرکز کتابخانه‌ها و مخطوطات کتابخانه، هم به نگهداری، پاسداشت، مرمت و احیاء مادی موظف و مفتخر است و در آن الگو، معلم، پیشرو، مربی و دارای ابتکارات است هم به احیا و ارائه عالمانه و متناسب با زمان معنوی آثار موظف و مکلف است. ما باید کاری کنیم که جامعه علمی و فرهنگی ما بتواند از این محتواهای ارزشمند به درستی و خوبی بهره‌مند شود و فرهیختگی این گنجینه سر به مهر نهاده را عطرپراکنی کنیم. مگر امام اهل سکوت بود؟ حتی در زمانی که ایشان موظف به حفظ وحدت برای حفظ اصالت دین بود از ابعاد و جنبه‌های گوناگون درس‌آموزی می‌کرد و تشنگان را به چشمه‌سارهای حقیقت رهنمون می‌شد. ما باید این عطر ولایت را بپراکنیم. امروز نیز امام هدایت‌گری می‌کند و تابش این خورشید جان‌های فسرده را احیا می‌کند. اگر امام با همگان سخن می‌گوید، آیا این معارف را پنهان می‌کند؟ ما باید آن‌ها را پخش کنیم.
کتابخانه‌ها را محل آمد و شد دانشمندان قرار دهیم
مرویان حسینی ادامه داد: کتابخانه علاوه بر این‌ها باید گروه‌های گوناگونی را با محوریت معارف اهل‌بیت، قرآن‌کریم و علوم اسلامی در جهان اسلام اعزام کند تا مخطوطات و منابع اصیل را در این کانون قدس گرد آوریم و اینجا را محل آمد و شد دانشمندان قرار دهیم. برای ارائه «المعجم فی فقه الغة القرآن و سر بلاغة» اثر « مرحوم علامه واعظ زاده»، سفری به حیدرآباد هندوستان داشتم. در این سفر به مرکز مخطوطات و پژوهش‌های عثمانیه حیدرآباد رفتم. پرفسور اختر، رئیس مرکز می‌گفت: ما ۳۰ میلیون صفحه سند فارسی در اینجا داریم و لازم است تیمی بیایند و این‌ها را برای ما و خودتان، شناسایی و دسته‌بندی کنند.
وی اضافه کرد: هم‌‌چنین لکنو، حیدرآباد و شهرهای مختلف هندوستان که حداقل ۲۸۰ سال حاکمیت اسلامی وابسته به دوران صفوی و تحت اندیشه ولایت فقیه را تجربه کرده است، مجموعه فراوان و بی‌شماری از نسخه‌ها، مخطوطات و کتاب‌ها دارد، نیازمند است که در این شبه قاره دانشمندان، محققان، نسخه‌شناسان کتاب‌شناسانی داشته باشیم که آن‌ها را شناسایی کنند و بتوانیم در اینجا با دسته‌بندی‌های مناسب از آن‌ها بهره‌برداری کنیم.
مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی بیان کرد: هنر ما نگهبانی نیست، بلکه توزیع ثروت دانش است. در پیامی که مقام معظم رهبری به مجموعه احیای آثار دفاع مقدس داشتند، تعبیر «فناوری» را درباره پاسداشت فرهنگ دفاع مقدس به کار بردند. معمولاً فناوری را برای دانش‌های فنی مانند فیزیک و شیمی به کار می‌بردند. این تعبیر جدید نشانگر توسعه در مفهوم فناوری است، یعنی معنای فناوری دانش تخصصی که منجر به اصلاح روابط انسان‌ها می‌شود است.
جریان تمدن نوین اسلامی اجتماعی شود
مرویان حسینی عنوان کرد: در مشهد و شهر امام رضا(ع) اگر بخواهیم به طور جدی به رویکرد احیای تمدن اسلامی و تمدن نوین اسلامی توجه کنیم، لازمه بهره‌گیری از گذشته برای ساخت آینده این است که نسخه‌شناسی، فرهنگ جاری اجتماعی ما باشد تا جریان تمدن نوین اسلامی، اجتماعی نشود و نخبگان در پستوی کتابخانه‌ها باشند، این تمدن ساخته نمی‌شود. آنچه که ما امروزه از معماری، هنر، کتاب، پژوهش، فرهنگ، اخلاق، سیره و زیارت می‌بینیم، یک تمدن است و همگان در آن دخیل هستند. لازمه تمدن نوین اسلامی این است که شناسایی گذشته برای ساخت آینده تبدیل به یک جریان جاری اجتماعی در اقشار مختلف شود.
مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی عنوان کرد: همه کارشناسان، معلمان و استادان علوم انسانی ما باید نسخه‌ها، به ویژه نسخه‌های مربوط را بشناسند. بسیاری از افراد نسخه‌هایی که امروز از آن‌ها رونمایی شد را نمی‌شناسند. یک عرصه برای ساخت بزرگی آینده این است که به عرصه نسخه‌شناسی مسلط باشیم. امیدوارم با این اهتمام در معرفی نفایس این مرکز بزرگ به ویژه توجه به نسخه‌های ارزشمندی که هست و تأکید و پافشاری بر نسخه شناسی به عنوان یک هنر جاری اجتماعی برای عموم اقشار، یک گام در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی برداریم، به منظور بهره‌برداری از گذشته نه اینکه تمدن ماشینی را به جای تمدن تعالی بخش به ما غالب کنند.
مرویان حسینی اضافه کرد: در بنیاد پژوهش‌های اسلامی وظیفه انجام‌بخشی از این رسالت را داریم. بیش از پیش نیازمند این هستیم که با کتابخانه و بخش‌های مهم آن تعاملات نزدیک‌تر، صمیمانه‌تر و معطوف به ماموریت‌های مشخص‌تری داشته باشیم. امیدوارم همین یک حلقه ارزشمند و مجمع فرهیختگان، یعنی سه‌شنبه‌های فرهنگی بتواند جریان‌ساز در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و تمدنی در مشهد مقدس باشد.
انتهای پیام
