میلاد ائمه(ع) را همانند شهادت گرامی بداریم

حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا مطهری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا ضمن تبریک میلاد با سعادت امام کاظم(ع)، در پاسخ به سؤالی در مورد اینکه چرا ایشان را باب الحوائج می‌گویند، گفت: ائمه(ع) همگی باب الحوائج هستند و در روایات و فرهنگ شیعه توسل بر تمامی آن بزرگواران بدون تردید جایز است.

وی افزود: در عرف ما رایج است که امام کاظم(ع) باب الحوائج هستند که شاید به خاطر سختی‌ها و محدودیت‌های فراوانی بوده که این امام تحمل کردند.

روایات زندانی شدن 14 ساله امام معتبر نیست

مطهری در پاسخ به شبهه‌ای در مورد زندانی طولانی مدت امام هفتم(ع) از یکسو و تعدد فرزندان منتسب به ایشان تصریح کرد: اولاً تعدد فرزندان، ارتباطی با بحث زندان ندارد ضمن اینکه نقل‌های مبنی بر 14 سال زندانی بودن آن امام، صحت ندارد و روایات معتبری نیستند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مستندات تاریخی خلاف این مطلب است، گفت: امام کاظم(ع) محدودیت‌ها و مهجوریت‌هایی در دوران چند خلیفه عباسی، که در دوره امامت ایشان حاکم بودند، داشتند و در این تردیدی نیست ولی قطعاً طولانی بودن مدت زندانی شدن امام هم صحت ندارد.

مطهری ادامه داد: امامت امام کاظم(ع) از سال 148 قمری شروع شد و ایشان در سال 183 به شهادت رسیدند و در این مدت با چند خلیفه عباسی هم‌عصر بودند؛ منصور عباسی، اولین خلیفه، در دوره امامت امام بودند که برخوردی با امام نداشتند و ایشان را دستگیر نکردند؛ در دوره خلیفه بعدی یعنی مهدی عباسی، وی قصد احضار و آزار و اذیت امام را داشت ولی به دنبال خوابی که دید یا دلایل دیگری از این اقدام صرف نظر کرد.

استاد تاریخ حوزه علمیه تصریح کرد: در دوره خلیفه بعدی یعنی هادی عباسی هم وی با اینکه قصد آزار امام را داشت ولی به علت کوتاه بودن مدت حکومتش، فرصتی برای این کار پیدا نکرد تا اینکه در دهه آخر عمر امام، هارون به خلافت رسید.

وی افزود: هارون عباسی در ابتدای دوره خلافتش درگیری با امام نداشت و حرمت امام را حفظ می‌کرد تا اینکه بعدها در اثر سعایت برخی در نزد هارون، مقدمه برخورد با امام را ایجاد کردند. پس حتی اگر امام در اوایل دوره حکومتش هم برخورد با امام را شروع کرده باشد، قطعاً مدت زندانی بودن امام به 14 سال نمی‌رسد، گرچه شواهد نشان می‌دهد برخورد هارون در ابتدای دوره حکومتش نبود.

خطر شبکه وکالت برای بنی‌عباس

مطهری ابراز کرد: برخی افراد حتی برخی از نزدیکان امام کاظم(ع) از امام در نزد هارون سخن‌چینی کردند که مگر می‌شود در یک مملکت دو نفر مالیات بگیرند، یعنی منظورشان دریافت وجوهات از سوی امام بود و همین مسئله و احساس خطری که هارون در مورد حکومتش و تقویت شبکه وکالت امام داشت، سبب شد تا امام را به شهادت برساند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: هارون در سفر حجی که داشت به مدینه رفت و دستور دستگیری امام را صادر کرد و بعد امام را اسیر و زندانی کرد؛ نقل شده در همین سفری که هارون به مدینه و زیارت قبر پیامبر(ص) رفت این تعبیر را به کار برد: «السلام علیک یا رسول الله یابن عمی» و امام کاظم برای اینکه جلوی سوء استفاده او را بگیرد فرمود: «السلام علیک یا رسول الله یا ابتاه»؛ یعنی اگر بحث از نسب است من فرزند اویم اگر تو خود را پسرعموی پیامبر می‌دانی و مشروعیت حکومتت را به رسالت پیامبر گره می‌زنی.

مطهری با بیان اینکه دوره امامت امام کاظم(ع) از همه ائمه(ع) متفاوت بود، اظهار کرد: امام کاظم(ع) فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی را در قالب کادرسازی و نیروسازی پیگیری کردند و با گسترش شبکه وکالت قدرت شیعه را گسترش می دادند و همین مسئله سبب وحشت حکومت‌های وقت بود.

وی افزود: توسعه شبکه وکالت، حاکمان عباسی را به وحشت انداخته بود زیرا با اینکه این حکومت نوپا و در عین حال تثبیت شده بود اما چون قدرت‌گیری شبکه وکالت شبیه همان روشی بود که عباسیان برای به دست گرفتن قدرت اتخاذ کرده بودند سبب شد تا از عاقبت آن بترسند.

مطهری گفت: سخن‌چینی برخی افراد حتی تعدادی از نزدیکان امام دلیلی مضاعف برای برخورد هارون با امام و در نهایت منجر به شهادت ایشان شد و آن امام بعد از سپری کردن مدتی در زندان سندی بن شاهک به شهادت رسیدند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه در ایام میلاد ائمه باید همانند شهادت ایشان مراسم بگیریم، تصریح کرد: در روایت بیان شده شیعیان کسانی هستند که با حزن ما محزون و با فرح و شادی ما شاد می‌شوند «یحزنون بحزننا و یفرحون بفرحنا» و این تعادل در بین پیروان آن‌ها هم باید باشد و صرفاً در مورد شهادت برنامه نداشته باشیم.

وی تأکید کرد: همه ائمه واسطه فیض الهی هستند و توسل به آنان جزء باورهای اصیل شیعه و فرهنگ قرآنی است و سعادت ما در گرو تمسک به راه آن بزرگواران است.

انتهای پیام