به گزارش ایکنا؛ یک صد و سی و سومین نشست از سلسله نشستهای فرهنگ مهدوی با موضوع «عقوبت تیه؛ جستجوی رهایی در عصر حیرت و سرگردانی» با سخنرانی حجتالاسلام محسن قنبریان، پنجشنبه 31 مردادماه، در حوزه هنری برگزار شد.
حجتالاسلام محسن قنبریان در این نشست گفت: تیه در ساحت فری و اجتماعی و خانوادگی معنا دارد. گاهی انسان در لابهلای تصمیمات خودش گم میشود. یک در جه از این بدتر این است که انسان میآید و میرود و مدام تصمیماتش عوض میشود. بدتر از این آن است که انسان دچار حیرت شود و اصلاً نتواند قدم اول را بردارد. به این حالات گمگشتگی، تردید و حیرت گویند. تیه تمام این حالات را شامل میشود.
استاد حوزه علمیه افزود: خیلی از سرگردانیها مربوط به نرفتن است و نه ندانستن. تیه یک اختلال ادراکی است که از به هم خوردن تناسب درک و اقدام حاصل میشود. اخلاقی زندگی کردن یعنی آن چه را میدانیم حق است عمل کنیم. هر چه اخلاقیتر زندگی کنیم حیرت و سرگردانیمان کمتر خواهد بود. در روایت داریم که «اَلْمُریبُ اَبَدا عَلیلٌ». کسی که دچار تردید است علیل است و نمیتواند قدم بردارد.
این پژوهشگر تاریخ اسلام سپس گفت: در روایت دیگر داریم «العلم ینجی من الارتباک فی الحیره». علم و یقین موجب نجات در ارتباک می شود. ارتباک یعنی شبکه و کلاف پیچ در پیچی که که اگر انسان در آن افتاد دیگر بیرون نمیآید. برای نجات از آن نیاز به آگاهی داریم. در روایت دیگر داریم که میفرماید اگر کسی چیزی که جلوی چشماش است را ندید، شک به سراغ او میآید. پس باید ابتدا از منبع درست آگاهی کسب کنیم و سپس به آن چه که فهمیدیم عمل کنیم.
محسن قنبریان تصریح کرد: در برترها و افراد برگزیدهتر این سرگردانی بیشتر وجود دارد. امام علی(ع) میفرماید: اگر کسی از تقوا مفارقت کرد، در لذات و شهوات فرو میرود و در سرگردانی و گناه میافتد. این سرگردانی را در افراد برگزیده در قرآن میبینیم. مثلاً حضرت ابراهیم نسبت به فرزند خود یا برادران یهود نسبت به پدرشان. یعنی حتی در خانوادههای پیامبران این سرگردانی دیده میشود. این یک هشدار بسیار مهم در این زمینه است.
وی در ادامه بیان کرد: تیه و سرگردانی حالات مختلف دارد. حالت اول این است که تیه و سرگردانی متناسب با هدایتی است که اتفاق افتاده است. حالت دوم سرگردانی در اُمراء جور است. مثل زمانی که امر هدایت به امیرالمومنین اختصاص پیدا کرد اما نسبت به ایشان ارتداد صورت گرفت. پیامبر(ص) در این باره فرمودند: برای شما تیه و سرگردانی مضاعف میشود همان طور که بنیاسرائیل سرگردان شدند. ارتداد باعث میشود ولی خدا نیز در قوم دچار سرگردانی شود. نه به معنای سرگردانی ادراکی بلکه او هم در این عقوبت با ما همراه میشود. وقتی ما سرگردان میشویم حسین بن علی(ع) به کربلا میرود. وقتی ما دچار سرگردانی میشویم، امام و ولی خدا زندانی میشود.
محسن قنبریان افزود: مهمترین بخش بحث تیه، مخصوص ما شیعیان است که از نوع تیه زمانی است. تفاوت میان بنی اسرائیل و شیعیان چیست؟ بنیاسرائیل به دنبال یک مکان مقدساند و شیعیان به دنبال زمان مقدس هستند. آنها می گویند «ارض مقدس» و ما میگوییم «صاحب الزمان». ما ممکن است دچار تیه و سرگردانی در زمانها شویم و در زمانها گم شویم. این است که زمان شناسی برای ما بسیار ضروری است.
وی همچنین اظهار کرد: زمانهای تقویمی مقدس نیستند چون زمان ظهور حضرت مشخص نشده است. آن زمانی که مدنظر است را باید تحصیل کنیم. در فارسی میگوییم زمانه؛ یعنی شرایط خاصی که اگر آرایش زمان را در آن گرفتیم ظهور محقق میشود. زمانه یعنی مختصات زمانی. اگر در حادثه کربلا زمان درک میشد دیگر آن اتفاق نمیافتاد. دیگر حرکتهای بعدی نتیجه نداشت چون زمان باید درک می شد و در زمان باید اقدام مناسب انجام میگرفت.
محسن قنبریان اضافه کرد: شیخ طوسی در کتاب «الغیبه» روایتی از امام زمان نقل کرده است که ایشان میفرمایند «أنا قائم الزمان». یعنی من کسی هستم که زمان را برپا میکنم. شیخ طوسی میگوید قرار نبود دوران سرگردانی ما بیشتر از بنی اسرائیل یعنی بیشتر از 40 سال باشد. تیه و سرگردانی ما قرار بود بیش از 40 سال اتفاق نیفتد. زمانهایی زیادی بوده که شرایط فراهم شده اما ظهور محقق نشده است.
وی سپس ادامه داد: درباره بایستهها در زمان خودمان باید عرض کنم که زمان را نباید به معنای زمان تقویمی در نظر بگیریم. در روایت هم آمده که کذب الوقاتون. برخی نیز مانند بنی اسرائیل میگویند ما کاری نباید بکنیم، هر وقت حضرت آمدند خوش آمدند. طیف سوم زمانه شناساناند که به دنبال کشف زمانهاند تا مؤمنین را برای ظهور آماده کنند. برخی از شرایط ظهور در اخنیار ما نیست مثل صیحه آسمانی و خسف بیداء. مثلاً تشخیص صیحه اول که توسط جبرائیل انجام می شود از صیحه دوم که توسط شیطان صورت میگیرد. امام صادق (ع) میفرماید همان کسانی که فقاهت دارند باید این صیحه را بشناسند.
محسن قنبریان در پایان گفت: آن چه که در اختیار ماست مهم تر است؛ مثل تشکیل جبهه مومنان. در این راستا این ارکان وجود دارد:
اگر این شرایط محقق شد آرام آرام تونل فرج باز میشود و در آن موقع اقدام به هنگام، ظهور حضرت مهدی(عج) را رقم میزند.
در این نشست همچنین از ماهنامه الکترونیکی «نوعهدان» به مناسبت عید غدیرخم و تجدید عهد با ولایت و امامت رونمایی شد. این ماهنامه که برای مخاطب نوجوان تهیه شده است، از طریق سایت مؤسسه موعود عصر به نشانی mouood.org قابل تهیه است. این مجله به صورت ماهیانه در ابتدای هر ماه منتشر خواهد شد و از وب سایت و کانال های موسسه موعود عصر به صورت رایگان قابل دریافت است.
انتهای پیام