«سفر شهادت»؛ آموزه‌هایی برای عصر حاضر در کلام امام موسی صدر
گروه ادب ــ کتاب «سفر شهادت» گفتار‌هایی از امام موسی صدر درباره قیام عاشوراست و رویکرد مهم وی به این وقایع، تفسیر عصری از آن است، زیرا با فهم عصری از قیام امام حسین(ع) می‌توان از آموزه‌های این قیام برای زمانه حاضر نیز بهره برد.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ کتاب «سفر شهادت» جلد هفتم از مجموعه کتاب‌های در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که حاوی ۱۷ سخنرانی و پیام‌ها و مقالات امام صدر درباره واقعه عاشورا و حرکت امام حسین(ع) است. امام موسوی صدر در گفتار‌های این کتاب به تبیین هدف امام حسین(ع) از حرکت عاشورا و آسیب‌شناسی سوگواری و هدف از سوگواری‌ها پرداخته و گفته است که چرا به سوگ می‌نشینیم.
عناوین بخش‌های هفده‌گانه کتاب به ترتیب عبارت‌اند از: «سفر شهادت»، «حسین(ع) وارث انبیا»، «پرتو‌هایی از انقلاب کربلا»، «به سوی خط حسینی»، «امام حسین(ع) و قداست جان‌فشانی»، «مناسبت‌های ماه رجب و زیارت امام حسین»، «امام حسین(ع) پیشوای اصلاح‌گری»، «عطای حسینی در واقعه کربلا»، «از دریچه عاشورا»، «حسین(ع) چراغ هدایت و کشتی نجات»، «صلح پیوند پاینده اسلام و مسیحیت»، «نامه‌ای به مردم لبنان»، «شهادت، چشمه جوشان تحول»، «زینب(س) شکوه شکیبایی (۱)»، «زینب(س) شکوه شکیبایی(۲)»، «رسالت حضرت زینب(س) در عاشورا» و «یاری زینب(س)».
امام موسی صدر از درس‌های این واقعه برای حل مشکلات جامعه و انسان‌سازی و تربیت انسان بهره‌ها برده و از این فرصت و اقدام امام سوم درس‌آموزی کرده و از آن برای راست کردن کژی‌ها استفاده کرده است.
رویکرد مهم امام موسی صدر به وقایع عاشورا، تفسیر عصری از آن است، زیرا با فهم عصری از قیام حضرت امام حسین(ع) می‌توان از آموزه‌های این قیام برای زمانه حاضر نیز بهره برد. کاری که امام صدر در گفتار‌های عاشورایی خود به آن پرداخته است.
مجموعه تمام مطالبی که در کتاب «سفر شهادت» ترجمه و منتشر شده در اصل سخنرانی‌های امام صدر از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۷ در مجامع گوناگون است. در این هشت سال وقایع گوناگونی در لبنان و جهان اسلام رخ داده و امام در خلال صحبت‌های خود درباره عاشورا به بررسی تطبیقی حوادث کربلای سال ۶۱ هجری با رخداد‌های روز جامعه خود می‌پردازد.
در بخشی از این کتاب آمده است: «اگر می‌خواهیم به خط حسین(ع) و هدف حسین(ع) برسیم و شکوه و عزت خود را بازیابیم و زندگی خود را احیا کنیم، باید در راه حسین(ع) حرکت کنیم. اما اگر می‌خواهی آسایش، ثروت، خوشبختی، خودخواهی و اخلاق خود را نگه داری، در همان موقعیت که هستی می‌مانی و به اندازه سر سوزنی تغییر نمی‌کنی.
تو از بیست سال پیش تاکنون همین بوده‌ای و از امروز تا بیست سال دیگر نیز همین خواهی بود تا اینکه بمیری و همه بمیریم. اگر می‌خواهی همان گونه که بوده‌ای باشی، هدفت را مشخص کرده‌ای و هدف کوچکی که برای خود مشخص کرده‌ای، همچون سنگ یک جا مانده‌ای و تغییر نکرده‌ای. ولی هر اندازه تلاش کنی تا بالاتر روی و تعالی یابی و پیشرفت کنی، می‌توانی بخشی از خودبینی خود را کنار بگذاری.»
محسن اسماعیلی، دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، درباره کتاب «سفر شهادت» می‌گوید: «نکته مهمی که صدر به آن پرداخته است، آن است که جان‌فشانی، ایثار، شهادت و اسارت اباعبدالله و خاندان او، به رغم عمق فاجعه و شدت جنایت دشمن، هیچ‌گاه آمیخته به ذلت، خواری و تسلیم نشد؛ حتی در شب عاشورا؛ امام حسین در این شب کوشید اصحاب و اهل‌بیت(ع) و زنان خود را برای ورود مقتدرانه، عزتمندانه و استوار در نبردی حتمی آماده کند. امام می‌خواست گریه و زاری و هرگونه مظهری را که بیانگر خواری و بیچارگی و ترس است، به‌طور کلی از آن‌ها دور کند. از این رو، وقتی در حال حرکت به‌سوی کربلا بودند، شروع به زمینه‌سازی برای این جنگ کرد. از جمله اینکه آیه «إنّا لله و إنّا إلیه راجعون» را خواند. پسرش علی‌اکبر از او پرسید: پدر، چرا این آیه را خواندی؟ امام فرمود: شنیدم هاتفی ندا در داد: این قوم حرکت می‌کنند و مرگ نیز همراه آنان در حرکت است. این ندا مرگ ما را خبر می‌دهد. علی‌اکبر پرسید: آیا ما برحق نیستیم؟ فرمود: آری. او گفت: پس باکی از مرگ نداریم.»
صدر با بررسی حوادث کربلا امام را در این هدف نیز موفق می‌یابد و می‌گوید: «در کربلا تا آخرین نفس از جان همه مردان، هیچ اثری از خواری دیده نمی‌شود. همه آنان عزتمندانه، قهرمانانه و مقتدرانه وارد میدان شدند و تابلویی درخشان در تاریخ قهرمانی‌ها و انقلاب‌ها ترسیم کردند.»
این نکته مهمی است که مرحوم شهید مطهری نیز بر آن اصرار فراوان دارد و به همین دلیل از خواندن «روضه‌های تذلل» یعنی ذکر مصیبت‌های نامستندی که بوی ضعف و خواری می‌دهد، به شدت نهی می‌کند.
انتهای پیام
