جدیدترین شماره «نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان» روانه بازار نشر شد
گروه اندیشه ـ جدیدترین شماره دوفصلنامه «نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان» شامل 7 مقاله منتشر شد.
به گزارش ایکنا؛ جدیدترین شماره دوفصلنامه علمی پژوهشی «نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان» ویژه بهار و تابستان 98 به صاحب‌امتیازی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و مدیرمسئولی سیدمهدی اعتمادی‌فرد منتشر شود.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «چیستی اسلام ناب در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای»، «بررسی جایگاه عقل و برهان در معرفت دینی از منظر مکتب تفکیک»، «مبانی اعتماد اجتماعی در متون دینی»، «بررسی مقایسه‌ای نقشِ زنان در پایگاه مادری در اندیشه علامه طباطبایی و امینه ودود»، «بن‌مایه‌های حکومت‌مندی مدرن دینی در دوره پیشامشروطه؛ با تأکید بر رساله یک کلمه مستشارالدوله»، «آرمانشهر ایرانی- اسلامی از منظر نظامی گنجوی»، «تحلیل موانع توسعه اجتماعی-اقتصادی ایران در دوره حکومت پهلوی دوم (با تأکید بر تئوری توسعه ابن خلدون)».
عقل و برهان در معرفت دینی از منظر مکتب تفکیک
در چکیده مقاله «بررسی جایگاه عقل و برهان در معرفت دینی از منظر مکتب تفکیک» می‌خوانیم: «جریان موسوم به مکتب تفکیک که پایه‌گذار آن میرزا مهدی اصفهانی و شاگردش شیخ محمود حلبی است، یکی از دیدگاه‌هایی است که برای تبیین معارف الهی و نحوه نیل به آن شکل گرفته است. بانیان این مکتب برهان‌آوری و عقلانیت را حجاب اصلی رسیدن به عمق مطالب و معارف دین شمرده و به مقابله با آن پرداخته‌اند. ایشان دلیل به اشتباه افتادن فلاسفه و متکلمین را اهل برهان و تعقل بودن آنان دانسته و در راستای نقد آن معتقدند تمام معقولاتِ بدیهی ظلمت بوده و طلب معرفت از این راه عین گمراهی و ضلالت است و برهان‌آوری در کسب معرفت مساوی با ابطال و هدم اسلام می‌باشد. مقاله حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی، ضمن نشان دادن جایگاه عقل و برهان در مکتب تفکیک به نقد نحوه حصول معرفت از منظر این مکتب پرداخته است. برررسی معرفت شناسی دینی در مکتب تفکیک نشان می‌دهد با طرد عقلانیت در این مکتب و عدم ارائه ملاکی معتبر در سنجش معارف دینی و نبود راهی برای تعامل با دین‌گریزان به عنوان ملاک مشترک، مهم‌ترین نقاط ضعف مبانی معرفت شناسی در این مکتب است.»
مبانی اعتماد اجتماعی در متون دینی
در طلیعه مقاله «مبانی اعتماد اجتماعی در متون دینی» آمده است: «تقویت «اعتماد اجتماعی»، برای تقویت هویت جمعی، انسجام و نظم در جامعه، ضروری است و به منزله مؤلفه‌ای پویا و درون‌زاد در کنش عمومی تاثیرگذار است. در این تحقیق، زیرساخت‌ها و مبانی شناختی و عاطفی اعتماد کردن (بعنوان یک عمل آگاهانه و ارادی) با رویکردی درون دینی (و با استفاده از مفهوم «حسن ظن») مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، اهداف پژوهش عبارتند از: ۱) تبیین شرایط و حدود و ثغور «حسن ظن» بر اساس آیات قرآن و روایات؛ و ۲) تبیین عواطف بین فردی مناسب برای اعتماد با توجه به مفهوم «اخوت ایمانی» در قرآن. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی بود. بر اساس یافته‌ها، در دیدگاه اسلامی اعتماد کردن، مولود پیوند مناسب میان سه عنصر: «اندیشه‌ها»، «عواطف» و «واقعیت»هاست و ضوابط دقیقی دارد(که در مقاله بحث شده است). خوش گمانی مبتنی بر شناخت نسبت به مومنان، در بافت فرهنگی-اجتماعی که در آن راستی و درستکاری بر ناراستی غلبه دارد، به اضافه احساس قدرتمند اخوت ایمانی که نوعی تعلق خاطر و هویت جمعی ایجاد می‌کند، زمینه اعتماد اجتماعی خردمندانه را فراهم می‌کند. لذا اجتناب از تردیدهای ناموجه، خوش‌بینی واقع‌بینانه و همچنین، خودمدیریتی در مواجهه با بدگمانی‌ها از سوی فرد اعتماد‌کننده، و نیز رفتارهای اعتمادساز از سوی اعتماد‌شونده، و همچنین، اصلاح فضای اخلاقی جامعه، در راستای تقویت اعتماد عمومی توصیه می‌شود.»
انتهای پیام
