حال و روز عدالت آموزشی به رسم خزان
گروه جامعه ــ طی سال‌های پس از انقلاب پیشرفت‌های خوبی در زمینه عدالت آموزشی رخ داده است که یکی از مهمترین دستاوردهای خوب آموزش عمومی، پوشش تحصیلی ۹۸.۱۳ درصدی در دوره ابتدایی است. اما هنوز در بخش‌هایی نیازمند بهبود هستیم؛ آنجا که کودکان مناطق دورافتاده تصویری از کلاس درس ندارند و اکثریت رتبه‌های برتر کنکور نیز در سال‌های اخیر از کسانی بودند که شرایط اقتصادی و اجتماعی برتری داشته‌اند.
با افزایش جمعیت در این دهه، طی سال‌هایی نسبت دختر و پسر دانش‌آموز در کشور برابر شد، در سال تحصیلی ۸۱ ـ ۸۰ تعداد ۱۷ میلیون ۲۷۱ هزار و ۶۰۱ دانش‌آموز در مدارس ایران تحصیل می‌کردند که از این تعداد هشت میلیون و ۹۹۳ هزار و ۴۷۱ دانش‌آموز پسر و هشت میلیون و ۲۷۸ هزار و ۱۳۰ دانش‌آموز دختر بودند. اما طی چند سال اخیر و امسال که سال تحصیلی ۹۸-۹۹ است، با کاهش جمعیت نسبت به آن سال‌ها، تعداد دانش‌آموزان به حدود ۱۴ میلیون و ۶۰۰ نفر رسیده و تعداد دانش‌آموزان دختر و پسر هم تقریباً برابر است.
افزایش تعداد کلاس‌ها و مدارس در کشور
حاجی‌میرزایی، وزیر جدید آموزش و پرورش، که کمتر از یک ماه است بر کرسی تصدی‌گری این وزارتخانه نشسته است، در نشست خبری هفته گذشته خود با بیان اینکه ۵۷۰ هزار کلاس و ۱۱۰ واحد آموزشی از مهرماه فعال می‌شوند، گفت: امسال حدود ۴۵ هزار مدرسه ما کمتر از ۵۰ نفر دانش‌آموز دارند. ۵۱ درصد مدارس در مناطق روستایی توزیع شده‌اند، در حالی که کمتر از ۲۰ درصد دانش‌آموزان در این مدارس تحصیل می‌کنند. همچنین برای سال تحصیلی جدید ۱۴۲ میلیون کتاب تألیف شده که مقطع ابتدایی از طریق سامانه مربوطه ثبت‌نام کرده و کتب در مدرسه به آن‌ها تحویل داده می‌شود.
به گفته وزیر آموزش و پرورش در سال تحصیلی جدید، بیش از ۱۵۰ میلیون جلد کتاب درسی تولید شده و در روزهای آغازین مهرماه در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد، اگرچه همچنان مشکل تهیه و توزیع کتاب درسی در مناطق دور از مرکز و مناطق محروم وجود دارد. علاوه بر کتاب درسی، نرم‌افزارهای مختلفی ویژه دانش‌آموزان تولید شده که آنان می‌توانند علاوه بر نسخه کاغذی، نسخه پی‌دی‌اف کتاب‌های درسی خود را نیز استفاده کنند.
از طرفی تغییر ساختار نظام آموزشی به ۳ـ۳ـ۶ و تغییرات کتب درسی هم‌سو با برنامه درسی ملی پیگیری شده اما همچنان مهمترین اقدام در نظام آموزش و پرورش طی سال‌های گذشته، تهیه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که تا کنون شش زیر نظام این سند تدوین شده و قرار است برنامه‌های اجرایی آن به طور رسمی آغاز شود.
یکی از موضوعات مهم در این سند، عدالت آموزشی است که می‌تواند زمینه‌ساز عدالت اجتماعی شود، این در حالی است که اکثریت رتبه‌های برتر کنکور در سال‌های اخیر از کسانی بودند که شرایط اقتصادی و اجتماعی برتری داشته‌اند و آن دورانی که فردی از طبقه پایین و خانواده‌ای پرجمعیت در بهترین رشته و دانشگاه درس می‌خواند و این فرصت برای او فراهم بود که در خانواده و محیط پیرامونی خود و بالاتر از آن در جامعه اثرگذار باشد، به پایان رسیده است.
البته همه جوانب را باید در نظر بگیریم. پیشرفت‌های خوبی در زمینه عدالت آموزشی داشتیم اما هنوز در بخش‌هایی نیازمند بهبود هستیم. یکی از مهمترین دستاوردهای خوب آموزش عمومی، پوشش تحصیلی ۹۸.۱۳ درصدی در دوره ابتدایی است.
ضرورت فرصت یکسان برای پیشرفت دانش‌آموزان
اما رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، علی‌رغم تأکید بر این آمار می‌گوید: اگر اصل موفقیت برای همه دانش‌آموزان را هدف اصلی نظام آموزشی بدانیم، این به معنای آن است که همه دانش‌آموزان به یک اندازه فرصت رشد و پیشرفت داشته باشند. اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد و کدرشته‌های خوب کنکور به دانش‌آموزانی از خانواده‌های مناطق برخوردارتر می‌رسد.
تا رسیدن به هدف غایی در آموزش و پرورش فاصله وجود دارد، اما تلاش شده با همه فراز و نشیب‌هایی که کشور در این سال‌ها با آن مواجه بوده، مردمان و فرزندان این مرز و بوم هر چه بیشتر از امکانات آموزشی بهره‌مند شوند. براساس آماری که از نرخ باسوادی در سال ۵۸ مشخص می‌شود، حدود ۴۱.۷ درصد مردم در آن سال باسواد بوده‌اند، پس از پیروزی انقلاب این رقم به ۶۲ درصد در سال ۶۵ رسید و تا سال ۸۵ به ۸۴ درصد می‌رسد. در سال ۹۵ نیز این رقم به ۹۴.۷ درصد رسید.
در طول یک سال و نیم اخیر صندلی مسند وزارت آموزش و پرورش هر چند ماه یکبار تغییر کرده و طی هفته‌های اخیر محسن حاجی‌میرزایی، که پیش از این دبیری هیئت دولت را عهده‌دار بود، رسماً سکاندار وزارتخانه شد؛ امید است در دو سال و نیم باقی‌مانده از عمر دولت دوازدهم به وعده‌های داده شده در حوزه آموزش و پرورش جامه عمل پوشانده شود.
انتهای پیام
