گروه اقتصاد: افزايش سرمايه بازار بورس و رونق روزافزون آن منجر به ورود مستقيم مردم به عرصه سرمايهگذاری، كاهش واسطهگری و زيان سيستم بانكی ربوی میشود؛ وقتی بازار سرمايه رونق پيدا كند، بانكها در تامين مالی به سمت پروژههای بلندمدت میروند كه با كاهش ربا در جامعه، نكات مطلوب اقتصاد اسلامی تحقق میيابد.
دكتر محمد اسكندری، استاد دانشگاه و كارشناس بازار سرمايه در گفتوگو با خبرگزاری بينالمللی قرآن (ايكنا)، در رابطه با تحولات آتی بازار بورس و و تاثير آن بر رونق اقتصاد اسلامی گفت: دليل رونق و ركوردشكنی بازار بورس ابتداً ناشی از افزايش نرخ ارز است. افزايش نرخ ارز جدای از اينكه برخی مشكلات را برای واردات به همراه دارد، اما تا حد زيادی موجب رونق فعاليت بنگاههای صادراتی خواهد شد. طبعا كاهش واردات به واسته افزايش نرخ ارز منجر به توجه به توليد داخلی و در نتيجه صادرات خواهد شد.
وی با بيان اين نكته كه صادرات بالا سبب رشد ارزش سهام شركتها میشود، افزود: رشد ارزش سهام طبعا رشد شاخص كل بورس را به همراه خواهد داشت. به خصوص اين برای شركتهايی كه عمده فعاليت آنها در حوزه صادرات صورت میگيرد، قابل ملاحظه است. البته در مورد برخی صنايع مثل خودروسازی و دارو كه نياز ارزی دارند، به واسطه افزايش قيمتها میتوان بايك گپ زمانی انتظار رونق توليد و بهبود وضعيت اين بنگاهها را نيز داشت.
استاد دانشگاه افزود: عمده سهام ارائه شده از سوی بازار بورس مربوط به شركتهايی است كه صادرات محورند و به نوعی در صنايع فلزی مثل مس، فولاد و سنگهای معدنی فعالند يا در زمينه صدور محصولات پتروشيمی و نفت و گاز تخصص دارند و از اين رو افزايش فعاليت اين شركتها منجر به افزايش سرمايه و طبعا افزايش ارزش سهام میشود. پس بايد توجه داشت يكی از اصلیترين عوامل افزايش شاخص بورس و ركوردشكنیهای اخير، افزايش نرخ ارز در بهار امسال است كه با يك وقفه زمانی تاثير خود را بر بهبود روند فعاليت شركتهای صادراتی گذاشت.
وی در رابطه با تاثير عوامل سياسی بر بازار سرمايه و روند صعودی شاخصها گفت: البته در اقتصاد هميشه بايد به پارامترهای سياسی نيز توجه داشت و بازار بورس هم از اين قاعده مستثنی نيست. به هرحال پس از انتخابات رياست جمهوری و متعادل شدن چشم انداز فضای سياسی در عرصه داخلی و نظام بينالملل شاهد اين افزايش شاخص و ركورد شكنی هستيم.
اسكندری در رابطه با ديگر دليل افزايش شاخص كل بورس عنوان كرد: در بحث افزايشی شاخص كل، مخصوصا در بازار سرمايه ما، كه شركتهای صادراتی در زمينه منابع معدنی و فلزات فعالند بايد به مبحث افزايش ارزش جايگزينی شركتها توجه داشت، برای تبيين موضوع فرض كنيد قرار بود قبلا يك كارخانه سيمانی را با تاسيس كنيد طبعا با افزايش نرخ ارز نسبت به گذشته بايد منابع ريالی بيشتری صرف كنيد. از آنجا كه بخشی از دارايی شركتها شامل املاك آنهاست طبعا با افزايش قيمت املاك، سهام شركتها نيز افزايش پيدا میكند. البته گاهی اين افزايش قيمت از سوی شركتها به واسطه وضعيت نرخ ارز به صورت توجيهی صورت میگيرد.
وی در رابطه با واقعی بودن اين افزايش شاخص گفت: بحث افزايش شاخص به صورت دستوری كه در كل محلی از اعراب ندارد و همچين مسئلهای ممكن نيست، اما در مورد واقعی بودن اين رشد بايد گفت: رشد شاخص هم واقعی بوده، چرا كه اموال و دارايی شركتها با افزايش ارزش مواجه بوده و در مورد سوددهی شركتها هم اين بحث مطرح است كه سود شركتها به واسطه تحريمهای اقتصادی تا حدی با نوسان همراه باشد.
كارشناس مسائل بازار سرمايه در رابطه با لزوم نگاه صحيح به بازار بورس گفت: در تحليل سود آوری بازار سرمايه ذكر اين نكته ضروری است كه بايد ديد كسی كه در بورس سرمايه گذاری میكند متوسط بازدهی همان سرمايه در ساير بازارها چقدر است و البته ريسك آن را نيز در نظر داشته باشد. يك نگاه واقعبينانه مويد اين امر است كه سود دهی بازار بورس نسبت به ديگر بازارها از جمله بازارهای سوداگری نظير طلا، ارز و مسكن كمتر اما با درصد ريسك پايينتری است.
وی در ارتباط با راهكار پيشنهادی در جهت رونق روز افزون بازار سرمايه گفت: دولت بايد با حمايت از بازار سرمايه نقدينگی مردم را به سمت اين بازار سوق دهد تا از ورود روزافزون سرمايههای خرد و كلان به بخشهای سوداگری و جلوگيری و سرمايه را در بازار سرمايه كه به طور غير مستقيم در خدمت توليد است قراردهد. اين ار منجر به تبديل سرمايه از حالت راكد به مولد خواهدشد.
اسكندری در رابطه با تاثير رونق بورس در جهت تحقق آموزههای اقتصاد اسلامی گفت: افزايش سرمايه بازار بورس و رونق روز افزون آن منجر به اين امر خواهد شد تا مردم خود وارد عرصه سرمايهگذاری شوند و دست واسطه بانكی از اين بين برداشته شود. فايده اين ارتباط مستقيم كاهش بحث واسطهگری به نفع مردم و به زيان سيستم بانكی ربوی است. وقتی بازار سرمايه رونق پيدا كند طبعا سود دهی بيشتری خواهد داشت، در نتيجه سپردهگذاران از سود معقول و اسلامی برخوردار میشوند و از طرف ديگر پايه بانك در بحث تامين هزينههای مالی به سمت پروژههای بلند مدت خواهد رفت و اين امر منجر به كاهش ربا در جامعه و توجه به نكات مطلوب و مثبت اقتصاد اسلامی خواهد شد.