چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینکه یک اختراع موزهای گروه ایرانی برای نخستین بار از فدراسیون مخترعان جهان، گواهینامه IISنوع B دریافت کرد. چون موضوع این اختراع پیرامون موزه بود در سرویس فرهنگی ایکنا بر آن شدیم تا با یکی از مخترعین این اختراع موزهای، محمودرضا گرجی پیرامون این اتفاق گفتوگویی داشته باشیم و از جزئیات آن اطلاع یابیم.
محمود رضا گرجی در رابطه با این پروژه گفت: این اختراع را برای بار اول به عنوان یک سیستم هوشمند در مسابقات جهانی مخترعین مختص اعضای فدراسیون جهانی مخترعین در سوئیس رونمایی کردیم که به خاطر شرایط کرونا مسابقه به صورت غیر حضوری برگزار شد و ما فقط دستگاه را ارسال کردیم.
وی ادامه داد: من و همکارم آقای مهندس بصیری چند سالی است که در زمینه نوآوری و اختراع تلاش میکنیم و فعالیتهای مختلفی داریم و در این عرصه توانستیم به یک موفقیتهای کوچکی هم دست پیدا کنیم. خانم حاجیرحیمی رشته تحصیلیشان در زمینه میراث فرهنگی است و طی آشنایی که با ایشان داشتم، دنبال این بودند که برای حفظ و نگهداری موزهها و میراث فرهنگی کار ارزندهای انجام شود و دائماً پیشنهاد میدادند که کاری در زمینه میراث انجام دهیم که میراث فرهنگی ما در حال از بین رفتن است.
گرجی افزود: در ابتدا ما هیچ اطلاعاتی از موزهها نداشتیم و نمیدانستیم که شرایط موزهها در کشورهای مختلف چگونه است. این شد که با توجه به سفرهایی که خانم حاجیرحیمی رفته بودند اطلاعات بسیار گستردهای از کشورهای مختلف اروپایی، آفریقایی و آسیایی پیرامون شرایط نگهداری اشیاء در موزهها و رفتار با عناصر موزهای جمعآوری کرده بودند که این اطلاعات گسترده را در اختیار ما قرار دادند.
وی اضافه کرد: ما کار را شروع کردیم و تلاش کردیم تا شرایط پایهای اشیاء را بتوانیم پایش کنیم و بعد از آن به طبع از هر شئ بتوانیم شرایط را برای آنها فراهم کنیم تا کمترین آسیب را ببینند. البته که به هرحال هرکاری کنیم این اشیاء آسیب میبینند و دچار فرسایش میشوند ولی اینکه ما بتوانیم سرعت این فرسایش را کند بکنیم اتفاق بزرگی رخ داده است.
این مخترع در رابطه با آسیبهای به اشیاء موزه گفت: مثلاً در رابطه با کتابهای نسخ خطی حشرات موزی و بعضی گازها خیلی اذیت میکنند و شرایط شوکهای دمایی بسیار مهم است و مواردی از این قبیل. خیلی از قفسههای ما استاندارد نیستند و گازهایی از خودشان منتشر میکنند که به آثار آسیب زننده است.
وی ادامه داد: این سیستمی که طراحی کردیم همه این موارد فوق را شناسایی میکند و اطلاع میدهد. همچنین همه حشرات موزی را به طور کلی دفع میکند و جلوی اکسید شدن و خوردگی اشیائی که در آنها نقره به کار رفته است را آنها را میگیرد. به طور کل شرایط کلی اشیاء و موزه را گزارش میدهد.
گرجی تصریح کرد: در حقیقت این یک برنامه هوشمند است که با توجه به شرایط موزهها شرایط را کنترل و برای رفع مشکلات آسیب زننده تلاش میکند. اگر ساختمان یک بنای قدیمی و از نظر تاریخی ارزشمند باشد شرایط بنا را هم گزارش میدهد و نسبت به مشکلات اخطار میدهد. مثلاً مشکلاتی از قبیل اینکه اگر در نزدیکی موزه گودبرداری غیر اصولی شود، لرزش بیش از اندازه به بنا وارد شود و... همه را گزارش میدهد. به دلیل اینکه اکثر موزهها و بناها امکان سیم کشی وجود ندارد ما کل سیستم را به صورت بیسیم طراحی کردیم و هیچ محدودیتی از نظر نصب ندارد.
وی در رابطه با مخازن موزهها تاکید کرد: وضعیت مخزن موزهها خیلی مهم است. زیرا اشیایی که در معرض دید هستند وضعیتشان به صورت روزانه قابل کنترل است ولی مهمترین قسمت موزهها که مخازن است به دلیل اینکه در معرض دید نیستند ممکن است خیلی رسیدگی به آنها نشود و کمتر مورد توجه باشد و متوجه آسیبها نشویم اما این سیستم کاملاً همه موارد آسیب زننده را رصد و مشکلات را رفع میکند و موارد را گزارش میدهد. تمامی این اطلاعات به یک سیستم مرکزی ارسال میشود.
گرجی ادامه داد: تمامی این اطلاعات به صورت یک رمز ارسال میشود و به هیچ عنوان امکان هک شدن وجود ندارد. خاصیتی که این اختراع دارد این است که سیستمهای نظارتی به طور شبانه روزی، هر لحظهای که بخواهند میتوانند وضعیت موزهها را کنترل کنند. دقت این سیستم به قدری بالاست که حتی گزارش تنفس انسان را هم میتواند بدهد یعنی از نظر امنیتی هم قابلیت کنترل را دارد.
وی اظهار کرد: بستر این ابزار به گونهای است که امکان اضافه کردن هرچیزی را دارد و میتوان برای آن موارد مختلف را تعریف کرد. همچنین این سیستم به صورتی تعریف شده است که اگر ما کالایی از یک کشور دیگر برای تبادلات بین موزهای بیاوریم میتوانیم وضعیت اشیاء را لحظه به لحظه به کشور مقصد گزارش دهیم و به آنها دسترسی دهیم تا بدانند آن شئ به چه شکل نگه داری میشود. زیرا خیلی از اوقات گفته میشود که به اشیاء منتقل شده خساراتی وارد شده یا مشکلی به وجود آمده که اگر اینطور نباشد این ابزار این موضوع را نفی میکند و زیرا کشور مقصد کاملاً میتواند اشیاء را رصد کند. همینطور اگر ما هم شئ را میفرستیم میتوانیم از بابت این قبیل موضوعات و اصالت آن شئ مطمئن باشیم. زیرا گزارش تمام جابهجاییها، شرایط نگهداری از قیبل دما، رطوبت و... ارسال میشود.
این مخترع بیان کرد: همچنین در کنار آن، دستگاه دیگری را داریم تا زمانی که اشیاء درحال کاوش هستند شرایط کاوش را دریافت کند و همان شرایط را در آن صندوق امن ایجاد کند تا به موزه منتقل شود تا در فاصله انتقال به موزه، شوک دما و رطوبت و موارد دیگر به شئ کشف شده وارد نشود و مشکلی برای آن پیش نیاید.
وی اظهار کرد: ما نمونه کارها را به سوئیس فرستادیم و توانستیم مدال طلا را در جهان برای ایران دریافت کنیم و در مسابقه بعدی مخترعین جهان که در پاییز در ترکیه برگزار شد نیز دوباره توانستیم مدال طلا را در بین شرکت کنندگان دریافت کنیم. همچنین به تازهگی هم توانستیم برای اولین بار در دنیا در حوزه موزه، استاندارد نوآوری را برای این پروژه از سوئیس دریافت کنیم. این کار خیلی سخت بود اما با کمک دوستان توانستیم به این مهم دست پیدا کنیم.
گرجی ادامه داد: برای این پروژه هیچ بودجهای نبود و این پروژه را با هزینه شخصی خودمان به سختی و شرایطی که بعضی از قطعات را از کشورهای دیگر تهیه میکردیم درست کردیم و با وجود تحریمها و مشکلات ارز این وسایل را خریداری کردیم و آوردیم و نصب شد.
وی با بیان اینکه حتی نمونه و مشابه چنین دستگاهی را در جهان نداریم تاکید کرد: ما برای اولین بار در دنیا در موزه آرتاک مانوکیان، موزه ارامنه در تهران این دستگاه را نصب کردیم و نمایندههای فدراسیون جهانی از سوئیس برای بازدید آمدند و پروژه عملی را هم بازدید کردند. بسیاری از سوالها بر این بود که این پروژه در کجای دنیا اجرا شده است و ما میگفتیم که این افتخاری است که میخواهیم برای اولین بار در ایران آن را اجرا کنیم.
این مخترع از پیشنهادات کشورهای دیگر برای این اختراع گفت: ما در این مدت چهار درخواست از کشورهای عربی و دو درخواست از کشورهای اروپایی داشتیم تا کار اجرا شود ولی برای ما مهم بود که این کار در ایران کلید بخورد و با پرچم ایران بالا برود. زیرا معتقدیم که پرچم ایران باید بالا باشد و اگر حمایت شویم این پروژه میتواند برای کشور درآمد ایجاد کند. امروزه نوآوری در همه کشورها یکی از مهمترین ارکان درآمد در هر زمینه است. این کار که برای اولین بار داوران را از سوئیس به ایران بیاوریم کار بسیار سختی بود. دید ما نسبت به این پروژه ملی بوده و هست. پیشنهادات بسیار خوبی هم مطرج شد اما اینکه از ایران این پروژه کلید بخورد برای خیلی مهم بود.
وی در پایان بیان کرد: جا دارد که مسئولین به بسیاری از دوستانی که در این حوزه در حال فعالیت هستند اعتماد کنند و فضای کار به آنها بدهند تا بتوانند کار کنند. همین بچهها به کشورهای دیگر میروند و این کارها را انجام میدهند و آن کشور مقصد را سربلند میکنند. چرا همین جا انجام ندهند و ایران را سربلند نکنند؟ اگر بر روی این پروژهها سرمایهگزاری و همکاری شود میتوان برای کشور درآمدزایی کرد و با موزههای دنیا همکاری کرد.
انتهای پیام